Boeren bekijken fermentatie in de praktijk

Hans Reuling heette alle bezoekers welkom. "Sinds augustus fermenteren we zelf het voer op ons bedrijf. We hebben inmiddels al meer dan 1.000 ton voer gefermenteerd. Voordat we daarmee begonnen hebben we eerst proefgedraaid met kant-en-klaar product, Nutriferment. Dit beviel zo goed, dat we de investering hebben gedaan in onze eigen fermentatie-unit", aldus Reuling. Jeroen Orth, bedrijfsleider bij Reuling, legde het fermentatieproces uit. Het fermentatiemengsel bestaat uit warm water, fermentmix en granenmix. Dagelijks wordt hiervan 28 ton aangemaakt. De stuurvloeistof in de leidingen bestaat uit het gefermenteerde product. Het bedrijf is uitgerust met twee fermentors van 30 ton. "We maken een fermentmix voor zeugen en een mengsel voor biggen", aldus Orth. De tanks worden dagelijks automatisch gereinigd. Het wegpompen gebeurt handmatig met deze pomp. Dit is om een extra check op een juiste reiniging in te bouwen. "Het kost me dagelijks 5 minuten werk", vertelt Orth. De fermentors staan op weegstaven. De fermentors zijn 40 graden Celsius. De warmte wordt met 180 m² zonnecollectoren gewonnen uit warmte van de zon. In de winter wordt bijverwarmd met een boiler. Als het water kouder wordt dan 39 graden Celsius, dan gaat het alarm. De juiste temperatuur is essentieel voor een goede fermentatie. De fermentors zijn aan de bovenkant voorzien van een mangat, een sproei-installatie en een roerwerk. De toevoerbuis van de droge producten is voorzien van een afsluiter, omdat de droge producten anders aankoeken tegen de wand van de buis, doordat de warme fermentmix condens veroorzaakt. "De brij is 10x mooier dan van een standaardmengsel", vindt de bedrijfsleider. "Door de mooie textuur van de brij, koekt deze ook niet aan en is reinigen van de tanks een eitje." Om de fermentatie op gang te brengen zijn speciale vloeibare melkzuurbacteriën nodig die zo snel mogelijk voldoende melkzuur vormen. ForFarmers Hendrix heeft een stam geselecteerd die zorgt dat de melkzuurvorming dusdanig snel gaat dat de pH van de fermentmix binnen 12 uur onder de 4 daalt. Een snelle pH daling is nodig voor goede conservering. Daalt de pH te langzaam dan ontstaat er mogelijk azijnzuur met alle negatieve gevolgen van dien. Als de fermentatie voltooid is, wordt het mengsel naar een opslagbunker verplaatst. Inmiddels voert de varkenshouder praktisch geen bijproducten meer. Hij benut zijn bunkers voor opslag van het fermentatiemengsel en nog een aardappelbijproduct. Elke bunker wordt volledig leeg gevoerd en gereinigd voordat er een nieuwe batch met fermentmix in komt. Elke bunker bevat sproeiers die de bunkers automatisch reinigen. Reuling draaide eerst 3/4 jaar proef met een compleet gefermenteerd biggenvoer dat hij opsloeg in deze proefopstelling met tanks. Vanwege de positieve ervaringen met dit gefermenteerde voer, schakelde hij afgelopen zomer over op een eigen fermentatie-installatie waarmee hij zowel de zeugen als de biggen kan voorzien van gefermenteerd voer. "De biggen hoeven we de eerste twee weken na spenen niet meer met allerlei lapmiddelen op te vangen, dat zegt mij genoeg," aldus Reuling.