Introductie van gelten: aanpak van PRRSV
Bij de introductie van elke batch gelten moeten 2 doelstellingen worden nagestreefd. Ten eerste het uitvoeren van goede quarantaine protocollen om te voorkomen dat gelten een nieuwe, heterologe PRRSV stam op het bedrijf brengen. Ze mogen dus geen PRRSV meer uitscheiden bij introductie in de zeugenstapel. Ten tweede het uitvoeren van een goed adaptatieprotocol om ervoor te zorgen dat de gelten de juiste immuniteit hebben. Dit hele proces monitoren is van groot belang om gestelde doelen te behalen.
Bescherming tegen eigen en nieuwe stam
Als we de focus leggen op de adaptatie, zijn er twee verschillende strategieën die veel gebruikt worden. Aan de ene kant kunnen we MLV (modified live virus) PRRS vaccins inzetten. Het meest gebruikte vaccinatieprotocol houdt in dat de gelten twee maal gevaccineerd worden voor de eerste inseminatie, met een tussentijd van 3 of 4 weken. Het doel van het vaccineren is om (heterologe) bescherming te krijgen tegen de bedrijfseigen PRRS stam en ook tegen nieuwe stammen die het bedrijf mogelijk binnen kunnen komen. Aan de andere kant is het mogelijk om de gelten te infecteren met het veldvirus. Het doel hiervan is om een uitgebreide homologe bescherming te krijgen tegen de circulerende bedrijfseigen PRRS stam. Recent onderzoek heeft echter aangetoond dat een heterologe bescherming soms toch een betere bescherming geeft dan een homologe bescherming.
Contact met veldvirus
Verschillende methoden worden gebruikt om contact met het veldvirus te bereiken. Al deze methoden hebben echter het risico dat ook andere kiemen dan PRRSV verspreid worden, met ongewenste uitkomst. Verder is een minimale hoeveelheid virus nodig om de dieren te immuniseren en het is moeilijk om dit te garanderen. Hierdoor is het vrijwel onmogelijk om er zeker van te zijn dat alle dieren geïmmuniseerd zijn.
Afhankelijk van de status van de gelten kunnen verschillende adaptatie programma’s worden ingezet. Dit zal ook afhankelijk zijn van het feit of er PRRSV circulatie op het eigen bedrijf is. Concreet kunnen we 3 verschillende scenario’s onderscheiden.
- Gelten die aankomen op een negatief bedrijf (geen viruscirculatie noch antistoffen): geen enting van deze gelten en garantie dat ze zelf geen uitscheider meer zijn op moment van introductie.
- Gelten aankomen op een bedrijf waar geen viruscirculatie is maar wel serologisch positieve zeugen: dubbele vaccinatie met 3-4 weken tussentijd.
- Gelten die aankomen op bedrijf waar viruscirculatie is: vaccinatie gevolgd door contact met circulerend veldvirus.
Zowel in de gevallen van vaccinatie als contact met veldvirus mogen de gelten geen actieve PRRSV infectie of uitscheiding meer hebben op het moment van introductie bij de zeugen.
Gedurende de adaptatie van de gelten willen we dus op twee momenten de status weten: bij aankomst op het bedrijf en bij introductie bij de zeugen.
De status bij aankomst kan bepaald worden door gebruikt te maken van serologie en PCR technieken. Bij aankomst en 15 dagen later kunnen we serologie en PCR gebruiken om de verwachte status van de gelten te bevestigen. Serologisch positieve gelten betekent dat deze gelten in het verleden contact hebben gehad met PRRS virus. PCR positieve gelten wil zeggen dat deze dieren recentelijk geïnfecteerd zijn, het virus nog bij zich dragen en mogelijk dit virus nog uitscheiden. Het doel zou moeten zijn dat gelten virologisch negatief voor PRRS worden aangevoerd.
Om de immunologische status te evalueren bij introductie in de zeugenstapel kan serologie worden gedaan drie tot vier weken na vaccinatie om een inschatting te maken of de dieren geïmmuniseerd zijn. Een week voordat de gelten naar de zeugenstal gaan moeten ze in PCR onderzocht worden om te controleren of er geen virusuitscheiding is. Als de gelten positief zijn in de PCR, zullen ze in de adaptatie moeten blijven totdat ze negatief zijn in de PCR. De hele adaptatie moet minimaal 8 tot 12 weken duren.
Stabiele PRRS status
Voor een goede productiviteit is het essentieel om een stabiele PRRS status te hebben op een varkensbedrijf. Goed management van introductie van nieuwe gelten is één van de belangrijkste onderdelen om viruscirculatie op zeugenbedrijven onder controle te krijgen.
Tekst: Hipra