Column: Prijzenoorlog, van boer tot supermarkt
Supermarkten kopiëren boerengedrag. Door efficiënter en goedkoper te ondernemen wordt geïnvesteerd in bestaansrecht. Na elke oorlog blijven soldaten over.
In ons mooie Dalfsen worden deze maand twee C1000 winkels omgeturnd, de één tot Albert Heijn, de ander tot Jumbo. Tevens komt er een tweede Albert Heijn met een winkeloppervlakte van 1600 m² nieuw bij. Dan kennen we nog twee Aldi’s, een Lidl, Plus, Attent en een Coop. Supermarkten voeren net als boeren een scherpe strijd op kosten, maar gelijktijdig wordt er door beiden stevig geïnvesteerd in uitbreiding en nieuwvestiging.
Schaarste en/in samenwerking
LTO en Albert Heijn lieten een studie uitvoeren naar “Samenwerking en verwaarding in versketens”. Zo het hoort met studies is er een dik boekwerk verschenen, die hier en daar best leuke plaatjes oplevert. De conclusie is echter simpel en bekend, boerenproducenten zijn het meest gebaat bij schaarste en samenwerking, de praktijk is echter schaarste in samenwerking. Zowel supermarkten als boeren zoeken zich suf naar onderscheidende concepten, maar het gros vervalt in de herhaling van kostenknijpen.
Op vers zit nog zoveel supermarktmarge dat een prijzenoorlog op dit vlak gelijk staat aan iets minder luxe leven. Op de kiloknallers van 4 euro wordt nog steeds verdient, de slachterij produceert schnitzels voor een knaak. Dat is compleet anders bij de merkartikelen als Coca Cola, Heineken en Douwe Egberts. Uiteindelijk hebben supermarkten nog meer als boeren GROEI tot levensdoel verheven, daartoe moet alles wijken en wordt er zeker beknibbeld op uitgaven voor personeel en leveranciers.
Consumenten eenheidsworst
In alle rapporten wordt vanuit beleefdheid de consument een grote rol toegedicht, maar deze is zeer bescheiden van aard. Door inkoop van consumentengedrag (social media, klantenpasjes) weet de supermarkt goed wat de doorsnee consument wil en kan diens koopgedrag vrij makkelijk aanpassen middels gerichte marketing. Elk van de 7 miljard wereldburgers is uniek, 95% van de consumenten laten zich echter simpel kneden tot een grote gemeenschappelijke eenheidsworst.
En de boer, hij ploegde voort? Alle honderden rapporten ten spijt, schaalvergroting en kostprijsreductie is vergroeid met de boer. Groot respect voor collega’s die een niche markt opzetten, wanneer het echter simpel zou zijn, begonnen ngo’s er zelf wel mee. In producentenorganisaties zit de grootste toegevoegde waarde. Op dit punt onderscheiden supermarkten zich zeer nadrukkelijk. Met slechts 10 inkooporganisaties in Europa beheersen deze dozenschuivers nu de absolute marktmacht.
Oorlog voeren of samenwerking
Er is op deze website veel over geschreven, producenten organiseren is zeker mogelijk. Het start op ieders eigen boerenerf en wordt vervolgens uitgebouwd tussen producenten, binnen de keten en richting consument. Het belangrijkste wat nog ontbreekt is de wil om het op te pakken, vervolgens de regie en discipline. Blijven we navelstaren, dan rest enkel de aloude traditie, elkaar wegconcurreren op kosten. Een prijzenoorlog voeren met toch nog één schamele hoop, na elke oorlog blijven er soldaten over. Wat verkiest u?