Terugblik en vooruitzicht op de nationale en internationale varkensmarkt
Kwartaalbericht Varkens: Wereldwijde productie groeit
Hoge varkensprijzen remmen export
Europese export daalt
De totale export uit de EU is in de eerste zeven maanden van 2017 gedaald, vooral omdat de handel met China is afgenomen. De export vanuit de EU naar China is met meer dan 30% afgenomen, omdat het land zijn totale invoer heeft verlaagd. Daarnaast hebben de hoge prijzen in de EU deze handelsstroom benadeeld. Tegelijkertijd is de export gestegen naar andere belangrijke bestemmingen, zoals Japan, Korea, de Filippijnen en de Verenigde Staten. Dit is een positieve ontwikkeling, gezien de verwachte afronding van de handelsovereenkomst EU-Japan. Deze overeenkomst zal leiden tot lagere importheffingen voor Europese export naar Japan.
Flinke prijsdaling
Door de bovenstaande marktontwikkelingen en het seizoensmatige patroon laten de Nederlandse vleesprijzen vanaf half juni een flinke verandering zien. De prijs voor een kilo varkensvlees daalde sindsdien met € 0,40 naar € 1,36, terwijl de biggenprijs met € 22 daalde naar circa € 37 per big. Dit zet de actuele marges onder druk. Door de goede eerste helft van 2017 ligt de voerwinst tot en met september voor de zeugen ruim € 575 boven het langjarig gemiddelde van € 509. Voor de vleesvarkens ligt de voerwinst € 5 boven het langjarig gemiddelde van € 76.
Door groeiende productie staan prijzen in Amerika onder druk
Tot september waren de prijzen hoog door de sterke vraag van de nationale en internationale vraag en de beperkte voorraad. De Amerikaanse slachtcapaciteit is in 2017 enorm uitgebreid. Ondertussen steeg de productie en het aantal slachtingen met 3% op jaarbasis naar 2,5 miljoen geslachte dieren per maand. De verwachting is dat tot 2025 de varkensvleesproductie in Amerika zal blijven stijgen. Dit als gevolg van een forse stijging van de hoeveelheid afgeleverde biggen en zeugen en het steeds zwaarder afleveren van de vleesvarkens. De totale Amerikaanse consumptie neemt naar verwachting minder hard toe dan de productiestijging. Hierdoor komt er meer Amerikaans vlees op de wereldmarkt, wat een prijsdrukkend effect zal hebben.
China varkenssector verandert; de gevolgen voor Nederland
Door het strenge milieubeleid in China vindt een versnelde herstructurering van de varkenssector plaats. ‘Back yard farms’ verdwijnen en moderne grote productielocaties doen hun intrede. Volgens het Chinese Ministerie van Landbouw daalde het aantal zeugen met 4,7% en het aantal vleesvarkens met 5,6% ten opzichte van 2016. Toch steeg het aantal slachtingen door de versnelde sluiting van ‘back yard farms’ en de toegenomen productiviteit. Daarom handhaaft de Rabobank haar voorspelling dat de Chinese vleesproductie in 2017 met 2% toeneemt.
Chinese import daalt
De Chinese import van varkensvlees daalde in de eerste acht maanden met 27% naar 833.000 ton ten opzichte van dezelfde periode in 2016. Door het herstel van de binnenlandse productie zijn de vleesprijzen in China sterk gedaald (-17% ten opzichte van dezelfde periode in 2016), terwijl de importprijzen stegen. Door het grote verschil tussen de binnenlandse en internationale prijzen is de import in China afgenomen. In het slot van 2017 kan het importvolume nog deels herstellen door het verscherpte milieubeleid en met de lagere varkensvleesprijzen in de Verenigde Staten en EU.
Nederland 6e exporteur naar China
Met een export van 65.000 ton staat Nederland op de zesde plek van grootste exporteurs naar China. Dit is een daling van 32% ten opzichte van 2016. Ook andere landen binnen de EU laten een forse daling zien. Zo daalde de Duitse en Spaanse export met respectievelijk 47% en 12%. De daling van de Nederlandse vleesexport naar China wordt voor een klein deel gecompenseerd door een toename van de export van bijproducten naar China met 8.400 ton (+12%) naar 76.000 ton.
Vooruitzicht: De varkenscyclus doet haar werk; herstel productie in Europa
De productiedaling over heel 2017 blijft volgens de Rabobank beperkt tot 1%. Oorzaken zijn de groeiende zeugenstapel (+1,2% in 2017 volgens Eurostat) en de productiviteitstijging in de tweede helft van 2017. Voor 2018 verwachten we een verdere toename van de productie. In 2017 groeit de zeugenstapel in de EU naar verwachting met circa 1,2% (bron: Eurostat). Dit is een gevolg van de hoge biggen- en vleesprijzen. Het verschil tussen landen is groot:
- België: -3,5%
- Duitsland -0,6%
- Frankrijk: -2,3%
- Nederland +1,5%
- Polen +3,6%
- Spanje +6%
Europese zelfvoorzieningsgraad zal toenemen
De Europese zelfvoorzieningsgraad voor varkensvlees zal toenemen. Dit heeft drie oorzaken:
- de euro wordt geleidelijk sterker ten opzichte van de dollar, wat ongunstig is voor de Europese vleesexport naar derde markten
- de consumptie daalt licht
- de toename van de productie
Deze verwachte marktontwikkelingen kunnen leiden tot een verdere prijsdaling. De verwachting is dat 2018 een gemiddeld voerwinstjaar zal worden.
Beeld: Edwin Walvisch