‘Fijnstofonderzoek deugt niet’

Hanekamp zei dat gisteravond op de bijeenkomst ‘Kom, we geven de landbouw de schuld’ georganiseerd door Vork en V-Focus. Volgens Hanekamp is het een veel gemaakte fout bij epidemiologisch onderzoek. „De onderzoekers hebben wel een correlatie gevonden tussen de concentratie fijnstof en bepaalde gezondheidsklachten, maar dat kan ook gebaseerd zijn op toeval. Wil je echt weten of er een causaal verband is dan moet je de goede onderzoeksvraag stellen en de blootstelling van fijnstof op mensen meten. Dat is tot nu toe niet gebeurd.”

Veronderstelde feiten

Door deze vorm van wetenschap ontstaat het gevaar dat er beleid wordt ontwikkelt op basis van ‘veronderstelde’ feiten. Hanekamp ziet daarin overeenkomsten met het ammoniakbeleid, waarbij de milieubeweging in de jaren tachtig dode bossen voorspelde binnen 15 jaar. Hele onderzoeksgroepen werden vervolgens opgezet om aan te tonen dat zure regen inderdaad schadelijk was en de landbouwsector kreeg te maken met extra beleid en dus extra kosten. Eind jaren negentig bleek het allemaal niet aantoonbaar te zijn.

Groene denken overheerst

Hanekamp: „In het wetenschappelijk onderzoek naar de invloeden van landbouw op de leefomgeving van mensen en natuur voert vrijwel altijd het gevaar van de agrarische sector de boventoon. Omdat het groene denken overheerst, waarin menselijk handelen als gevaarlijk wordt beschouwd voor mens en milieu. Wetenschappelijk onderzoek is dan slechts gericht om die visie op de werkelijkheid te onderbouwen.”

Voorzorgprinsipe faalt

Na de Tweede Wereldoorlog lag het accent van onderzoek op voldoende voedselproductie. Toen dat was gerealiseerd verschoof het onderzoeksveld naar het risico hoe gevaarlijk is voedselproductie. „De focus ligt nu op de kleine kans dat er iets ergs kan gebeuren en dat moet met beleid worden voorkomen. Dus wordt het voorzorgprincipe toegepast.” Hanekamp heeft zelf onderzoek uitgevoerd naar het voorzorgprincipe met als conclusie dat het vaak erger is dan de kwaal.