NAJK maakt zich grote zorgen: extern salderen veel te vroeg
Dat maakte het NAJK woensdag 9 september bekend nadat het Interprovinciaal Overleg meldt dat meerdere provincies de komende weken extern salderen met veehouderijbedrijven zullen openstellen. Alle provincies zijn al geruime tijd in overleg met betrokken sectoren over het openstellen van extern salderen.
In de provincie Brabant is het vanaf 15 september mogelijk om extern te salderen met veehouderijbedrijven en de provincie Zeeland stelt dit medio september open. De verwachting is dat meerdere provincies de aankomende weken een datum voor het openstellen van extern salderen zullen publiceren.
Ondernemers vanuit verschillende sectoren zijn, door het wegvallen van de PAS, in directe onzekerheid geraakt. Veel provincies zien extern salderen momenteel als een van de weinige beschikbare opties. Volgens NAJK biedt dit geen toekomst. „Jonge boeren die tegenwoordig het bedrijf over willen nemen, moeten door de alsmaar stijgende grondprijzen al een flinke smak geld neerleggen. Als ze dan ook nog geld vrij moeten maken voor stikstofruimte, is het einde nabij”, stelt NAJK-voorzitter Andre Arfman.
Alles op zijn tijd
NAJK benadrukt al vanaf het begin af aan dat er verschillende stappen moeten worden genomen voor het oplossen van de stikstofimpasse. Met het openstellen van het extern salderen worden de stappen in de verkeerde volgorde genomen. „Niks doen is geen optie. De jonge boeren willen door!”, zegt Arfman. NAJK wil dat alles in de juiste volgorde gebeurt:
1. PAS-melders en knelgevallen legaliseren
De (agrarische) ondernemers worden al te lang van het kastje naar de muur gestuurd. PAS-melders en andere knelgevallen moeten zo snel mogelijk zekerheid en perspectief krijgen. Iedereen moet de mogelijkheid hebben voor een vergunning. Volgens het ministerie kan hier pas op zijn vroegst in 2021 duidelijkheid over gegeven worden. Dit kan niet! Ondernemers verkeren hierdoor te lang in onzekerheid.
2. Fatsoenlijk stikstofregistratie en -depositiesysteem
Het is van groot belang om de stikstofreducties juridisch houdbaar in te kunnen boeken. Om er achter te komen hoeveel er precies wordt gereduceerd, staan er een aantal vragen centraal: Wie heeft er welke stikstofruimte? Welke transacties vinden er plaats? En hoeveel wordt er gereduceerd door ontwikkeling en verduurzaming? Een stikstofregistratie en -depositiesysteem (SRDS) kan hierbij uitkomst bieden. We hebben transparantie en duidelijkheid nodig.
3. Spelregels opstellen stikstof- en depositietransacties
Wanneer er een fatsoenlijk stikstofregistratie en -depositiesysteem is, moeten er spelregels worden gesteld rondom de transacties. De agrarische sector moet zich kunnen blijven ontwikkelen. Een jonge boer moet er zeker van zijn dat er binnen het systeem ruim voldoende stikstofruimte voor hem of haar en dus de agrarische sector beschikbaar is, zodat bedrijfsontwikkeling mogelijk blijft! Stikstofreductie is een brede opgave waar ook de land- en tuinbouw een bijdrage aan zal leveren, maar dit wordt erg lastig als de andere sectoren je concurrenten zijn. NAJK pleit voor een eerlijk speelveld, waarbij voorgaande stappen in aanzienlijke tijd geregeld moeten zijn. Extern salderen zonder voorgaande stappen te hebben uitgevoerd is geen optie.
Extern salderen is nu nog niet de oplossing, vindt het NAJK. De jonge boeren en tuinders, de voedselproducenten van de toekomst, zijn gebaat bij structurele, doortastende oplossingen. Er moet eerst meer tijd genomen worden om bovenstaande punten op te lossen en duidelijkheid te creëren, volgens het NAJK.
