NVWA schiet tekort bij strafrechtelijk onderzoek naar slachthuizen en belooft verbetering

Begin 2018 werd een strafrechtelijk onderzoek ingesteld naar drie slachthuizen in het noorden. Deze kwamen in opspraak na berichten in de media over het vervoeren en slachten van ziek vee. Keuringsartsen van de NVWA zouden zieke en kreupele runderen toch hebben toegelaten. Vlees van de zieke dieren zou in de winkels terecht kunnen zijn gekomen. Het Openbaar Ministerie (OM) stelde daarom, naast een onderzoek naar de slachthuizen, ook een onderzoek in naar de NVWA-inspectie.

Op 29 juni 2020 besloot het OM de strafrechtelijke onderzoeken te beëindigen. De officier van justitie nam de beslissing omdat processen-verbaal niet op tijd werden aangeleverd door de NVWA. Ook vond het OM de kwaliteit van de aangeleverde stukken onvoldoende. De vervolging is daarna per direct stopgezet. Het OM, de NVWA en het ministerie van Landbouw ‘betreuren de gang van zaken’.

Gebrek aan communicatie

Na de stopzetting van het onderzoek heeft de interim-ig van de NVWA een onderzoek ingesteld. Daaruit blijkt dat de NVWA tekort is geschoten bij de uitvoering van de onderzoeken. Zo was er geen zicht op de voortgang en de aansturing. Ook werd de kwaliteit van de op te maken processen-verbaal niet goed gecontroleerd. Daarbij was er steeds sprake van gebrekkige communicatie tussen de betrokken directies van de NVWA.

Gezamelijke aanpak niet gelukt

Binnen de betrokken directies was er namelijk de intentie om tot en gezamenlijke aanpak te komen. De inspecteur-generaal concludeert dat onderling onvoldoende informatie is uitgewisseld. Ook werden volgens de hoge ambtenaar kansen gemist om gezamenlijk te onderzoeken of er sprake was van overtredingen bij de aanvoer van het vee bij de slachthuizen. De interim-ig vindt dat er in de toekomst aandacht nodig is voor de verbetering van de samenwerking, onderlinge communicatie en het vertrouwen. De minister onderschrijft de conclusies.

Extra capaciteit en scholing

De NVWA onderneemt actie om de punten uit de conclusie te verbeteren. Zo wordt op korte termijn de monitoring binnen de instantie van lopende onderzoeken verbeterd. Ook wordt gewerkt aan structurele verbetering bij de aanpak van strafrechtelijke onderzoeken. Er komt een betere en duidelijkere rolverdeling voor alle betrokkenen – van boa’s tot management – bij strafrechtelijke onderzoeken. Het doel is om de interne sturing, monitoring en uitvoering te verbeteren.

Om de kwaliteit van het onderzoek en de processen-verbaal te verhogen, krijgen NVWA-medewerkers, die betrokken zijn bij een strafrechtelijk onderzoek, een opleiding aangeboden. Ook zal vanaf eind 2020 extra capaciteit voor soortgelijke onderzoeken beschikbaar komen.

De NVWA met het OM in gesprek over de samenwerking en over het implementeren van de genoemde verbeteracties. De minister houdt daar de Tweede Kamer over op de hoogte.