Schouten: Varkenshouderij goed op koers met verduurzaming

„De afgelopen jaren is de Nederlandse veehouderij al verduurzaamd. Zo werken veehouders aan benchmarks voor dierenwelzijn, diergezondheid en een biodiversiteitsmonitor. Afzetkanalen spannen zich in om, zowel nationaal als internationaal, het marktaandeel van duurzame dierlijke producten te vergroten. Ook liggen er plannen uit de relatief nieuwe insectensector om bij te dragen aan kringlooplandbouw via dierlijke eiwitten voor veevoer", schrijft Schouten.

Varkenshouderij

De Coalitie Vitalisering Varkenshouderij (CoViVa) heeft de uitwerking van het programma vitale varkenshouderij volgens Schouten voortvarend opgepakt. „Ik ben verheugd over de ketenbrede aanpak en over wat CoViVa het afgelopen jaar aan resultaten heeft geboekt en in de steigers heeft gezet", stelt de LNV-minister.

De Subsidieregeling sanering varkenshouderij en de Subsidiemodules brongerichte verduurzaming stal- en managementmaatregelen, die beide een belangrijke impact hebben op de verduurzaming van de varkenshouderij, zijn momenteel in uitvoering.

Mestverwerking

Daarnaast is op initiatief van CoViVa de taskforce versnelling innovatie stalsystemen ingesteld. Voor de omslag naar een circulaire varkensketen en het realiseren van de doelen uit het Klimaatakkoord landbouw en landgebruik heeft CoViVa een uniforme methode ontwikkeld voor het bepalen van de carbon footprint van varkensvlees. Daarnaast wil CoViVa de regie op de mestmarkt vergroten, mestverwerking stimuleren en om te komen tot een professionalisering van de mestketen. In dit kader worden de mogelijkheden van regionale mestcoöperaties met een nationale koepel onderzocht. Schouten werkt aan een Subsidieregeling voor investeringen in mestverwerking.

Met CoViVa heeft zij afgesproken dat LNV overleg gaat faciliteren van het bedrijfsleven met provincies en gemeenten om vergunningen verleend te krijgen voor mestverwerkingslocaties.

Diergezondheid

Op het gebied van diergezondheid heeft CoViVa voorbereidingen getroffen voor het opzetten van een integrale benchmark voor diergezondheid en dierwelzijn. Deze is gebaseerd op de succesvolle aanpak binnen het antibioticabeleid: werken met doelvoorschriften waarbij maatwerk per bedrijf mogelijk wordt. Voorlopers worden zoveel mogelijk beloond door marktpartijen en achterblijvers worden via gerichte sturing geholpen.

PRRS
De benchmark wordt opgezet voor hogere gezondheid (op basis van een aanpak van het PRRS-virus), verlaging van het antibioticagebruik, bigvitaliteit, stoppen met castreren, intacte staarten en salmonellareductie. Het op een systematische en uniforme manier inzichtelijk maken van de PRRS-status is een belangrijke eerste stap voor een verdere bedrijfsspecifieke aanpak in de integrale benchmark. De ambitie is dat in 2025 andere bedrijfsgebonden dierziektes aan de integrale benchmark toegevoegd worden, zoals APP en mycoplasma.

Staarten
Het stoppen met het couperen en het houden van varkens met intacte staarten is een grote uitdaging voor de sector en wordt door veel factoren beïnvloed, schrijft Schouten. Een eerste stap voor het opzetten van de benchmark voor intacte staarten is het verplicht stellen van de zogenoemde welzijnscheck per 1 juli 2020 in de private kwaliteitssystemen en het aanstellen van ‘welzijnscoaches’ die varkenshouders gaan adviseren en ondersteunen.

Vervolgstap is het opstellen van verbeterplannen op basis van de welzijnscheck en ervaringen op gaan bouwen met het houden van biggen met hele staarten. Deze vervolgstappen zijn nodig om te kunnen voldoen aan de afspraak om in 2030 te stoppen met het couperen van staarten en te voldoen aan Europese regelgeving. Verder zal CoViVa met alle betrokken stakeholders een vervolgplan op het Actieplan krulstaarten gaan opstellen.

Data

CoViVa heeft ook het initiatief genomen voor het ontwikkelen van een geïntegreerde data-infrastructuur op basis van blockchain voor de Nederlandse varkenshouderijsector met als doel het toegang verschaffen tot alle relevante data in de keten aan iedere ketenpartner. Hiermee vindt volgens Schouten een opwaardering plaats van het generieke Nederlandse product varkensvlees naar een herkenbare en onderscheidende premiumpositie “Holland Varken” op basis van voedselveiligheid, milieu en dierenwelzijn.

Dit zal leiden tot kostenreductie (wegnemen van faalkosten), een meerprijs door toegevoegde waarde, meer vertrouwen en moderne digitale borging van keteninformatie. Inmiddels is een aantal belangrijke stappen gezet voor de inrichting van de blockchain. Eind dit jaar zal de basisinfrastructuur van de blockchain zijn vormgegeven en wordt de pilot opgeschaald naar ongeveer 150 varkenshouders.

Tevens is een eerste verkenning uitgevoerd met de NVWA om deze moderne wijze van borging te kunnen benutten voor het overheidstoezicht en het terugdringen van administratieve lasten en kosten voor het bedrijfsleven.

Momenteel wordt ook een plan voorbereid voor de verhoging van het marktaandeel duurzame varkensvleesproducten.