Nieuw plan om varkensbedrijven van het ‘rode’ naar het ‘groene’ te krijgen
In de afgelopen jaren is het antibioticum antibioticumgebruikgebruik in de varkenssector met 61 procent gedaald. Circa 75 procent van alle Nederlandse varkensbedrijven bevindt zich reeds in het (groene) streefgebied van de Autoriteit Diergeneesmiddelen (SDa). Dit resultaat is volgens de Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV) bereikt door de gezamenlijke van varkenshouders, dierenartsen en voeradviseurs.
Gezamenlijke aanpak
Ondanks alle inspanningen zijn er ook nog bedrijven die het niet lukt om in het groene gebied te komen en te blijven. Voor deze bedrijven presenteren POV, dierenartsen en voeradviseurs nu een gezamenlijk plan met als insteek deze bedrijven te helpen om naar het groene gebied te bewegen. Vanaf 1 januari 2021 wordt dit plan in de IKB’s opgenomen.
Rode actiegebied
Bedrijven die zich momenteel in het (rode) actiegebied bevinden moeten twee keer per jaar een aanvullend bedrijfsgezondheidsplan (BGP) opstellen, samen met de bedrijfsdierenarts. De IKB’s schrijven deze bedrijven aan en controleren of de aanvullende BGP’s daadwerkelijk gemaakt worden.
Veranderingen vanaf 2021
Vanaf 1 januari 2021 krijgen de zogenaamde ‘IKB rode bedrijven’ nog maar één keer per jaar (medio februari) een brief. Het antibioticumgebruik wordt dan berekend op basis van het voorgaande kalenderjaar. Vervolgens treedt het volgende stappenplan in werking. Een varkenshouder die 1 jaar in het rode actiegebied bevindt maakt een aanvullend BGP met de bedrijfseigen dierenarts. Een varkenshouder die zich 2 jaar in het rode actiegebied bevindt stelt een adviesteam samen. Dit team bestaat tenminste uit een varkensdierenarts en een externe bedrijfsadviseur, bij voorkeur de voeradviseur. Het team komt drie keer in één jaar bij elkaar en rapporteert hierover. Een varkenshouder die zich 3 jaar in het rode actiegebied bevindt stelt een expertteam samen. Dit team bestaat naast de deelnemers van het adviesteam, verder uit een onafhankelijke procesbegeleider. Ook dit team komt drie keer in één jaar bij elkaar en rapporteert hierover. Voor bedrijven die 4 jaar of langer in het rode gebied zitten, zal per bedrijf maatwerk worden geleverd. Uiteindelijk behoort schorsing van IKB tot de mogelijkheden. Vóór 1 april dient het aanvullend BGP of het eerste verslag van het advies-/expertteam gereed te zijn. Het advies- en expertteam gaan samen met de varkenshouder aan de slag om het antibioticumgebruik naar het groene gebied te krijgen.
Voordelen
Door deze aanpak komen geen nieuwe maatregelen voor groene bedrijven. Rode bedrijven krijgen enkele jaren de tijd om in het groen te komen. De varkenshouder blijft zelf ‘in the lead’: hij/zij mag zelf een advies-/expertteam samenstellen en samen met hen gaan werken aan het verlagen van het antibioticumgebruik. Per bedrijf is maatwerk mogelijk.
Nieuwe benchmarkwaarden
De SDa heeft in 2019 benchmarkwaarden voor een ‘aanvaardbaar gebruik’ afgegeven. Aanvaardbaar, omdat het houden van dieren altijd gepaard zal gaan met een beperkt gebruik van antibiotica. Zieke dieren moeten behandeld kunnen worden. In de nieuwe systematiek wordt voor zeugen/biggen en vleesvarkens nog maar één benchmarkwaarde vastgesteld. De POV heeft gepleit voor een overgangstermijn, zodat bedrijven enkele jaren de tijd krijgen toe te werken naar het einddoel (‘categorie groen’). Voor speenbiggen heeft de SDa nog geen aanvaardbare (eind)waarde afgegeven. Voor deze categorie blijft het stoplichtmodel in 2021 nog in stand.
Vanaf 1 januari 2021 is er voor zeugen/biggen en vleesvarkens nog maar 1 benchmarkwaarde. De signaleringswaarde van 2020 wordt in 2021 de actiewaarde (7 DDDAf). Dit betekent dat de categorie ‘oranje’ komt te vervallen en er alleen nog sprake is van ‘groen’ en ‘rood’. Voor speenbiggen daalt de actiewaarde van 40 DDDAf naar 30 DDDAf.