Vierkantsverwaarding heeft varkensprijs onder druk gezet
Tegenover de beperkte afzet richting foodservice in Nederland en de EU staat volgens de WUR momenteel wel een iets betere afzet naar supermarkten. Deze afzet betreft veelal populaire producten zoals karbonades, varkenslappen, schnitzels en gehakt (gebaseerde) producten. Export naar China en andere Aziatische landen is ook belangrijk voor de vierkantsverwaarding, omdat de bevolking daar delen van het varken eet die hier moeilijk te verkopen zijn, zoals oortjes, pootjes, staarten en koppen.
Exportverbod van China
Het varkenshouderij exportverbod van China door corona belemmerde daardoor de vierkantsverwaarding. De afzet naar Aziatische landen, vooral China, liep mede door het chronische tekort aan varkensvlees als gevolg van de Afrikaanse varkenspest die in veel Aziatische landen heerst, de laatste jaren juist goed.
De WUR stelt dat de bovenstaande belemmeringen in de vierkantsverwaarding van het varken de afzet van varkensvlees heeft bemoeilijkt, wat een fors negatieve invloed heeft gehad op de prijs van varkensvlees. Op de internationale afzetmarkt staat bovendien de prijs van varkensvlees onder druk door zeer lage prijzen van concurrent VS. De varkenshouderijsector is in de VS eveneens hard geraakt door Covid-19, een effect dat wordt versterkt door handelsperikelen met China.
Consumentenprijs hoger
Ter illustratie, opbrengstprijzen voor vleesvarkens liggen momenteel circa 70 eurocent per kg slachtgewicht lager dan volgens het seizoenspatroon te verwachten zou zijn; omgerekend komt dit neer op een gederfde inkomst van 25 miljoen euro. Per week in de varkenssector in Nederland. Hierbij is alleen gerekend met opbrengstderving voor vleesvarkens en biggen, niet met andere verliezen in de keten. Consumentenprijzen voor varkensvlees zijn daarentegen sinds februari verder doorgestegen naar een niveau van 117 punten (2015=100), duidelijk hoger dan de 110 punten een jaar geleden.
Koel- en vriesopslag
Meer opslag van varkensvlees in koel- en vrieshuizen heeft vooralsnog niet tot grote problemen gezorgd in de keten. De precieze reden is niet duidelijk, waarschijnlijk speelt een combinatie van factoren hierin een rol. Een van de redenen zou kunnen zijn dat Nederlandse koel- en vrieshuizen vaak reservecapaciteit hebben. Daarbij is ook de handel en afzet in varkensvlees redelijk doorgelopen de afgelopen maanden en hebben handelaren (naar inschatting) hun verlies door lagere prijzen van varkensvlees op de koop toe genomen.
Vooruitblik 2021
De volgende problemen in de verschillende schakels van de varkenshouderijketen zijn volgens de WUR nog steeds actueel. Momenteel ligt er nog een grote voorraad varkensvlees in de vriezer die op de prijs drukt van varkensvlees. Beschikbare arbeid is een kwetsbare en zorgelijke factor. Bij bijvoorbeeld een tweede golf van Covid-19 zou uitval van personeel in alle schakels van de keten voor veel problemen kunnen zorgen. Denk bijvoorbeeld aan een mogelijke hernieuwde sluiting van slachterijen. Actueel is het gevolg van de uitbraak van de Afrikaanse varkenspest (september) die in het oosten van Duitsland bij wilde varkens is geconstateerd.
Voor Duitsland zelf leidt dit tot marktschade, maar gezien de verwevenheid van de Duitse en Nederlandse markt zullen Nederlandse ondernemers hier ook veel last van hebben. Afrikaanse varkenspest staat dan wel niet direct in verbinding met het coronavirus, maar het effect van deze ziekte heeft tot op heden een grotere invloed op de sector dan het coronavirus.
