Oordeel Reclame Code Commissie: The Pig Story is reclame en op sommige punten 'te rooskleurig'
Afgelopen zomer ontwikkelde de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) de informatiecampagne 'The Pig Story' (de varkensles). De site laat zien hoe varkens worden gehouden en waar het voedsel vandaan komt. Daarnaast is een lespakket met informatieboekjes naar alle basisscholen gestuurd. Leerkrachten bepalen zelf welk lesmateriaal zij willen gebruiken in de klas.
Varkens in Nood (ViN) noemt de campagne 'schaamteloze kindermarketing'. Het informatieboekje geeft volgens de organisatie een 'te eenzijdig beeld van de varkenshouderij'. Daarom diende ViN een klacht in: het lesmateriaal bevat geen informatie, maar is 'kindermarketing'. „Op grond van artikel 11 van de Nederlandse Reclame Code (NRC) moet reclame duidelijk herkenbaar zijn voor het publiek waarvoor het is bedoeld. Het woord 'reclame' of 'advertentie komt in het boekje niet voor, waardoor sprake is van strijd met artikel 11 van het NRC ", staat in de klacht.
Afkomst informatie te onduidelijk
De Reclame Code Commissie, die geen enkele juridische status heeft, is het eens met ViN en rekent het de POV aan dat het voor de kinderen niet duidelijk is dat The Pig Story afkomstig is van de varkenshouders zelf. „Zonder een duidelijke mededeling dat sprake is van de varkenshouderijbranche, kan bij kinderen gemakkelijk de indruk ontstaan dat in het boekje neutrale, objectieve, informatie wordt gegeven over de omstandigheden waarin varkens in een houderij leven, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is. Gelet op het voorgaande is de Commissie van oordeel dat het boekje in strijd is met artikel 11.1 NRC", zo schrijft de RCC in de uitspraak die in handen is van deze site.
ViN leverde bij de RCC een lijst met punten uit het boekje aan die volgens ViN niet kloppen. Daar werd een onderbouwing met 32 stukken bij gedaan. Op de meeste punten is de RCC het oneens met ViN, maar op een aantal punten geeft het de organisatie wel gelijk. Zo is de Commissie het met Varkens in Nood eens dat 'biggen kunnen gezellig samen spelen', 'Zeugen lopen los met veel bewegingsruimte', 'Het comfort en de ruimte in de kraamstal', een te rooskleurig beeld schetsen van de manier waarop varkens zijn gehouden.
Ook adviseert de RCC aan de POV om in de toekomst niet meer op een degelijke manier reclame te maken.
Kindermarketing
Ondanks dat de RCC het opde meeste punten oneens is met ViN, is de organisatie wel tevreden. „Het is jammer dat we niet op alle punten gelijk hebben gekregen, maar dat viel wel te verwachten. We krijgen gelijk op belangrijke punten zoals ‘biggen kunnen gezellig samen spelen’. Dat is misleidend : we weten allemaal dat het verrijkingsmateriaal verre van voldoende is voor natuurlijk gedrag – getuige het nog steeds couperen van biggenstaarten. Al met al zijn wij dus heel tevreden: Het is kindermarketing zoals wij aangaven, en de POV moet dit niet meer doen volgens de RCC", aldus directrice Frederieke Schouten van Varkens in Nood.
Uitspraak biedt perspectief
De POV is ook tevreden. „De uitspraak van de RCC biedt perspectief om alle missers over de landbouw in de schoolboeken aan te pakken”, stelt Linda Janssen, voorzitter van de POV. De organisatie heeft inhoudelijk niet gereageerd op de lijst aan klachten, met 32 bijlagen, die ViN heeft neergelegd bij de RCC. „Het betrof een schot hagel, daar was simpelweg geen beginnen. Daarvoor zouden wij minimaal een week een jurist en beleidsmedewerker moeten inhuren. Die ruimte heeft The Pig Story niet. Bovendien was dezelfde case ook opgevoerd in de Tweede Kamer, door de Partij voor de Dieren. Minister Schouten heeft laten weten dat het iedereen vrij staat een lespakket te ontwikkelen. Het zijn niet de kinderen, die bepalen of het lespakket wordt gebruikt in het onderwijs, maar de docent.”
Hoger beroep onzeker
Varkens in Nood gaat niet in hoger beroep omdat het tevreden is met de uitspraak. De POV weet het nog niet zeker. Bij de organisatie heerst vooralsnog blijdschap. „Wij wisten niet dat de RCC zich ook uitspreekt over lesmateriaal voor kinderen. Het is mooi om te weten dat de RCC onjuistheden in schoolboeken ook tot haar terrein rekent. Dat biedt voor ons als landbouw perspectief. Uit een screening van lesboeken voor het basisonderwijs, georganiseerd door Stichting Agrifacts, blijkt dat er in lesboeken nogal wat onjuiste, veelal gekleurde, informatie over de landbouw staat. Tot nu toe konden wij geen enkele officiële partij vinden die zich hierover wilde uitspreken. Aan de RCC hadden wij nog niet gedacht. Wij gaan er werk van maken om de missers die wij zijn tegengekomen, voor te leggen aan de RCC. ”
Tekst: Bas Lageschaar
Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.
Beeld: POV
Bronnen: Varkens in Nood, POV, RCC