GD onderzoekt 'raadselachtige' besmettingen met Klebsiella
Duinhof hield de afgelopen dagen tijdens de landbouwvakbeurs LIV in Venray een lezing over het nut van pathologisch onderzoek. Hij vertelde onder meer over de uitbraken van Klebsiella pneumonia in Zuid-Nederland.
Klebsiella pneumoniae (Kpp) is een staafvormige, gramnegatieve bacterie, die ook in de humane sector gevreesd wordt als 'ziekenhuisbacterie'. De bacterie wordt onder meer in verband gebracht met 28 sterfgevallen in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam, in 2011. Bij drie patiënten kon medisch worden vastgesteld dat hun overlijden werkelijk het gevolg was van de bacterie. De laatste jaren zijn er ook hoog-virulente stammen van in omloop, die zelfs gezonde mensen ziek kunnen maken.
De kiem komt ook voor in het spijsverteringskanaal van gezonde varkens. Verder is Klebsiella pneumoniae aanwezig in de grond en in grondwater.
Uitbraken in Nederland, Engeland en Australie
In de zomer van 2015 dook Kpp op in kraamstallen op zuidelijke zeugenbedrijven. Opmerkelijk was volgens Duinhof dat er op hetzelfde moment ook vanuit het Verenigd Koninkrijk (regio East Anglia) en vanuit Australië meldingen kwamen van plotseling verhoogde uitval onder jonge biggen door Klebsiella. In het oosten van Engeland wordt hier overigens al sinds 2011 melding van gemaakt.
De bacterie veroorzaakt acute bloedvergiftiging waar de jonge biggen aan bezwijken. Het probleem doet zich met name voor in de zomerperiode, zo van mei tot september. In Nederland werd het probleem zowel in de zomer van 2015 als van 2017 beschreven. Tot nu toe gaat het om steeds hetzelfde serotype, volgens Duinhof. Nader onderzoek naar overeenkomst met het Engelse serotype loopt nog.
Ongevoelig voor antibiotica
Het effect van antibiotica op deze bacterie is twijfelachtig, volgens de varkensdierenarts. Het betreffende serotype lijkt ongevoelig voor ampicilline; sommige isolaten zijn zelfs multi-resistent. Duinhof: „Wat heel gek is: het probleem verdwijnt vanzelf.”
Tot nu toe is er nog geen duidelijk aanwijsbare bron van de besmetting gevonden. Vanuit de rundveehouderij is bekend dat zaagsel een besmettingsbron kan zijn; maar op de betrokken Nederlandse bedrijven waar zaagsel werd gebruikt (van verschillende leveranciers) is deze Klebsiella-bacterie niet aangetroffen.
Jute zakken?
Een van de aanwezigen in de zaal opperde dat het gebruik van jute zakken in de kraamstal wellicht de boosdoener is. Jute wordt geproduceerd in India en Bangladesh; de stengels van de jute-plant worden daar in het water gelegd om ze week te maken. „Ze laten het in het water rotten”, aldus de varkenshouder, die ervan overtuigd is dat de besmetting daar ontstaat. Echter, op de kweken die gemaakt zijn van de jute zakken op zijn bedrijf, werd de besmetting niet aangetroffen, geeft hij toe.
