Zorgen en kansen bij delen van data via blockchain
De Frievar-keten begon in 2019 als eerste met blockchain binnen de varkenssector. Als tweede volgt nu Vion dat bezig is met het aansluiten van de Good Farming Star-keten. Later willen ze al hun varkenshouders aansluiten. Het genoemde blockchaininitiatief vindt zijn oorsprong in de Coalitie Vitale Varkenshouderij (CoViVa). Het initiatief wordt gefinancierd met zowel publiek (LNV) als privaat geld van ketenpartijen zoals Vion, POV en ForFarmers. De individuele varkenshouder hoeft hier niet aan bij te dragen.
Marleen de Rond, directeur Digitale Innovatie bij ForFarmers en zelf ook varkenshoudster, was in 2019 nauw betrokken bij het ontwikkelen van de blockchaintechnologie van Frievar en is nu ook bij het initiatief van Vion betrokken. Programma's zoals FarmingNet en Agroscoop zijn er al. Wat is dan de toegevoegde waarde nog van blockchain? „Nu heb je zoveel verschillende monitoringsprogramma's. De voerleverancier gebruikt bijvoorbeeld een eigen programma en de dierenarts ook. We maken nu ook veel transactiekosten in wisselende ketens. Als je uiteindelijk alle varkenshouders via ‘Holland Varken’ aansluit, dan heb je een universeel programma waarmee alle ketens met elkaar praten. De toegevoegde waarde is dat we als Nederland onze goede reputatie en goede exportpositie blijven behouden. Steeds meer afnemers vragen om de exacte traceerbaarheid van het voedsel. China is daarvan een goed voorbeeld. Iedereen daar kent het babymelkpoederschandaal dat een paar jaar geleden plaatsvond, en de problemen met de varkenspest die ze daar hebben gehad en waarvan de nasleep nog heel zichtbaar is. Dit soort issues willen ze zoveel mogelijk voorkomen en ze zijn meer dan ooit gefocust op kwaliteit, vooral ook van geïmporteerd voedsel. Vion sluit nu zelf haar eigen ketens aan op de blockchain, maar als we daarna in de hele keten blockchain gaan inzetten dan verbeteren we de internationale handelspositie en blijft ons varkensvlees een aantrekkelijk product."
Blijf ik eigenaar van mijn data?
Vragen als ‘Blijf ik altijd eigenaar van mijn data' en 'Wat gebeurt er met de geleverde data als ik mijn machtiging intrek' zijn vragen die Robert Nijkamp regelmatig krijgt. Hij is één van de initiatiefnemers van de stichting Boer&Data die een aanjager en aanspreekpunt voor boeren wil zijn die vastlopen in de digitale aanpak en als belangenbehartiger fungeert; de positie van de boer moet daarmee versterkt worden. „Het is natuurlijk mooi dat Vion samen met de varkenshouders gaat kijken naar data via blockchain, maar het realiseren van de database en de software moet dan ook samen met de boeren gebeuren; iets wat zeker bij een succesvolle blockchain heel belangrijk is. Hier lijkt het dat het systeem wordt ontwikkeld door de slachterij en vervolgens bij de varkenshouders wordt neergelegd. Het is belangrijk dat de boer zelf kan bepalen met wie hij of zij de data deelt. Het boerenbelang moet voorop staan en dat staat niet voorop bij een partij als Vion die zoiets ontwikkelt."
Vion laat desgevraagd weten dat de boer altijd eigenaar is en dus zelf de vrijheid heeft om data te delen. „In samenwerking met een groep varkenshouders vanuit diverse ketens van Vion is de basis voor data-uitwisseling via deze blockchaintechnologie gevormd. Het koppelen en uitwisselen van data gebeurt via machtigingen in JoinData. Met deze varkenshouders is tijdens de ontwikkeling afgesproken dat in de machtigingen de vragende partij aangeeft met welke reden en welk doel, welke data van de varkenshouder opgevraagd wordt.
De Rond vult aan: „De geleverde data wordt gewist als een varkenshouder zijn machtiging intrekt tenzij hij/zij anders heeft afgesproken met een ketenpartner of wettelijk vereist is dat data opgeslagen blijft. De geleverde data blijft dus niet altijd zichtbaar voor de partijen. Dat is ook wettelijk vastgelegd via het recht op vergetelheid of gegevenswissing."
Moet blockchain een verplichting worden voor de varkenshouder? Lees dat en de rest van het verhaal in vakblad Pig Business, dat op donderdag 4 februari is verschenen. Ontvangt u het vakblad Pig Business nog niet? Vraag dan hier een gratis proefnummer aan. Wilt u een abonnement op vakblad Pig Business? Klik dan hier.
