Haal meer uit dezelfde vaccinatie
Juiste moment
Het juiste moment hangt onder meer af van de kiem waartegen je bescherming wilt bieden. Het spreekt voor zich dat je tijdig wilt vaccineren om problemen voor te zijn, maar in sommige gevallen kan (te) vroeg vaccineren juist nadelig uitpakken. Dat speelt met name bij biggen. Het immuunapparaat van een big moet volledig ontwikkeld zijn om optimaal te kunnen reageren op een vaccinatie. Het duurt ongeveer twee weken voordat het immuunapparaat volledig is ontwikkeld. Voor die tijd vaccineren is dus niet verstandig, zeker niet omdat je daarnaast ook nog te maken hebt met de antistoffen die de biggen van hun moeder via de biest en later de melk meekrijgen. Deze natuurlijke antistoffen zouden de werking van het vaccin zelfs negatief kunnen beïnvloeden.” Ook adviseren Agten en haar collega’s om vaccineren tijdens stressmomenten altijd te vermijden. “Uit verschillende onderzoeken weten we dat stress een nadelige invloed heeft op de werking van vaccins”, aldus Agten. “Vaccineren rondom het tandjesknippen, het spenen of verplaatsen van diergroepen raden we altijd af.”
Juiste omstandigheden
Door uitsluitend onder de juiste omstandigheden te vaccineren, kun je het rendement van vaccins verder vergroten. “Goede biosecuritymaatregelen zijn voor elk varkensbedrijf van levensbelang. Ziektekiemen verspreiden zich gemakkelijk, soms zelfs via de lucht. Als je niets aan biosecurity doet, dan is vaccineren dweilen met de kraan open. Daarnaast moet je materiaal op orde zijn. De naalden moeten scherp en recht zijn, de juiste naaldlengte hebben en uiteraard moet er voor elke toom een schone naald worden gebruikt. Ook is het belangrijk dat het vaccin op kamertemperatuur wordt ingespoten; zo voorkom je een eventuele koude shock. Bovendien is het op die manier voor de dieren aangenamer en leidt het dus tot minder stress.”
Juiste werkwijze
Er zijn twee manieren om vaccinaties toe te dienen: met de naald of naaldloos. “Naaldloos vaccineren met de IDAL is een erg diervriendelijke maar ook zeer doeltreffende methode. Een slimme ingebouwde ‘waterpas’ zorgt er namelijk voor dat het vaccin alleen kan worden toegediend als de IDAL in de juiste hoek geplaatst is.” Naaldloos vaccineren geeft minder (lokale) entreactie, en er kunnen geen kiemen via de naald worden overgedragen.
De meeste vaccins die met de naald moeten worden toegediend, moeten in de spier worden gegeven. Volgens Agten gaat het hier nogal eens mis. “Wanneer de spuit te schuin wordt gehouden, komt de vloeistof niet in de spier, maar in de vetlaag terecht. De werking van het vaccin gaat dan vrijwel verloren. Om er zeker van te zijn dat het vaccin in de spier terechtkomt, is het van groot belang dat de spuit loodrecht op de huid wordt geplaatst. De beste plek om een vaccinatie in de spier toe te dienen is in de nek; 5 tot 7 centimeter achter het oor.”
Meer weten over veilig en doeltreffend vaccineren? Kijk ook eens op onze website boordevol tips en kennisdocumenten!
Tekst: MSD Animal Health
Beeld: MSD Animal Health