Zeugensterfte dodelijk voor rentabiliteit
Om een inschatting van de kosten te geven, moeten we een onderscheid maken tussen de zeug-gerelateerde kosten (individuele kosten) en de markt-gerelateerde of algemene kosten.
Onder de algemene kosten scharen we de kosten die niet direct gekoppeld zijn aan het tijdstip in de cyclus of het leven waarop de zeug is overleden. Hierbij moeten we denken aan:
- Kosten bij opruimen
- Kosten eerste dekking
Daarnaast hebben we, zoals gezegd, de kosten die in ieder geval anders kunnen zijn. Bijvoorbeeld door het tijdstip in de cyclus waarop de zeug overlijdt, het aantal cycli dat de zeug al had afgesloten of de hoeveelheid voer die de zeug gehad heeft. Al deze variabelen dragen uiteindelijk bij aan twee belangrijke waarden voor de kosten:
- De waarde van biggen de we wel of niet hebben kunnen verkopen van deze zeug. Deze waarde zal dalen bij iedere cyclus, omdat de zeug al meer verkoopbare biggen heeft opgeleverd gedurende haar leven.
- Verlies in deze dracht: inseminatiekosten, eventuele gezondheidskosten, voeropname, etc. Hoe langer een zeug drachtig is, hoe hoger deze kosten zullen zijn.
HIPRA calculator
Zeugensterfte is een aanzienlijke kostenpost en daarom een belangrijke prestatie-indicator voor de bedrijfswinst. Wat is de impact op uw bedrijf wetende dat een zeug zichzelf heeft afbetaald vanaf de 4de worp? Om dit inzichtelijk te maken heeft HIPRA een rekentool ontwikkeld waarmee deze kosten in beeld komen. In deze tool kunnen de specifieke waarden voor het individuele bedrijf worden ingevoerd. Bovendien is het mogelijk om verschillende scenario’s naast elkaar te zetten waardoor het mogelijk wordt de meest geschikte aanpak te kiezen in diverse situaties. De calculatie wordt op basis van gegevens van de veehouder en/of de dierenarts uitgevoerd door HIPRA varkensdierenartsen. Resultaten en conclusies worden nadien uitvoerig besproken en toegelicht.
Een van de belangrijkste conclusies die door de inzet van de calculator getrokken kunnen worden, is dat zelfs een geringe reductie in het percentage zeugensterfte al snel tot een hogere winstgevendheid leidt!
Verhoogd risico
Behalve de kosten van dode zeugen, zal bij een hoog sterftepercentage ook het vervangingspercentage verder toenemen. Naast dit financiële aspect van een stijgend vervangingspercentage is er ook een verhoogd risico op de destabilisatie van het gezondheidsevenwicht op het bedrijf. Wanneer meer gelten moeten worden ingebracht kan dit een destabiliserend effect hebben op het gehele bedrijf. Dit resulteert in een groter risico op bijvoorbeeld PRRSV, M.hyo of neonatale diarree.
HIPRA Novyicheck
Uit literatuur¹ blijkt dat in zo’n 60% van de gevallen zeugensterfte een multifactorieel probleem is, waarbij onder andere maagzweren, prolapsen, mycotoxine-intoxicaties en torsies een rol kunnen spelen. In zo’n 40% van de gevallen blijft de oorzaak echter ongekend. Eén van de infectieuze oorzaken van plotselinge zeugensterfte is Clostridium Novyi. Door middel van het uitvoeren van een “NovyiCheck” kan de dierenarts inzicht krijgen of deze kiem mogelijk een rol speelt op uw bedrijf.