Wisselende reacties op stikstofplan LTO en consorten: 'Doelstelling bijzonder ambitieus'
In het plan van onder andere LTO wordt voorgesteld om in 2030 niet 26 procent vermindering van de stikstofuitstoot te bewerkstelligen, zoals nu is opgenomen in de wet, maar om voor 40 procent te gaan. Er moet dan wel een flinke zak met geld van de overheid op tafel komen (1,7 miljard euro per jaar) en een gebiedsgerichte aanpak.
Onder meer FDF en NMV en de NVP lieten al weten weinig voor het plan te voelen en verwijten LTO een gebrek aan samenwerking. Andere organisaties kwamen in de loop van de dag ook met reacties.
Agractie roept opnieuw op tot samenwerking
Agractie heeft een gemengd gevoel bij de vandaag gepubliceerde aanbevelingen van LTO Nederland en andere organisaties om het stikstofdebacle vlot te trekken. Deels ziet de belangenclub overeenkomsten met haar eerder gepresenteerde visie. Aan de andere kanten vindt Agractie de reductiedoelstellingen bijzonder ambitieus en heeft ze grote vraagtekens over garanties voor boeren die uitgekocht dreigen te worden en de betrouwbaarheid van de kritische depositiewaarde en mist de vereniging de bijdrage van andere sectoren.
Toch ziet Agractie de noodzaak om duidelijkheid en perspectief te bieden aan boeren. En daarom zegt zij liever constructief mee te willen denken aan oplossingen. „Verschillen van mening en inzicht zullen er altijd blijven, maar tegenover elkaar staan in plaats van elkaar te versterken binnen één sector is destructief. Daarom doen we opnieuw de oproep tot samenwerking, werken aan oplossingen, en constructiviteit. Alleen zo kunnen we met elkaar de sector dienen.”
BBB verbijsterd over ‘niet onderbouwd’ LTO-plan
BBB (BoerBurgerBeweging) heeft kennis genomen van het plan van LTO Nederland, Natuurmonumenten, Natuur & Milieu, VNO-NCW, MKB-Nederland en Bouwend Nederland om uit de zogenoemde stikstofimpasse te komen. BBB is verbijsterd dat notabene een boerenorganisatie met zo’n plan komt, zonder onderbouwing en doorrekening van de effecten. Het komt op BBB over dat LTO Nederland zich onder druk heeft laten zetten door met name bouw- en natuurorganisaties.
Dit plan zal volgens de politieke partij een forse reductie van het aantal boerenbedrijven gaan betekenen en met het verdwijnen van boeren, worden ook andere sectoren geraakt. „Om nog maar niet te spreken over het landschaps- en natuurbeheer waar vele boeren op het platteland zijn betrokken”, stelt fractievoorzitter Caroline van der Plas van BBB.
Ze maakt zich daarnaast zorgen over de gevolgen van de groene ruimte in Nederland. „De vrijkomende groene ruimte zal in rap tempo worden ingeruild voor grijs: industrie, mega-zonneparken en aaneengeregen steden waar mensen anoniem naast elkaar wonen.” BBB wil geen stikstofplan op de huidige wet, maar de hele Stikstofwet moet terug naar de tekentafel. Het fundament onder het stikstofbeleid rammelt.
Draagvlak geenszins zeker
De BBB vraagt zich ook af of dit plan wel besproken is met alle LTO-leden. 'Het draagvlak onder alle boeren is geenszins zeker, aangezien lang niet alle boeren en tuinders lid zijn van LTO. BBB vindt het vreemd dat LTO zijn handtekening zet onder zo’n ingrijpend plan, terwijl geen van de andere boerenbelangenbehartigers hierbij lijkt te zijn betrokken. Een teruggang in stikstof van 117 mol per ha is namelijk enorm en het is bij BBB niet bekend waar die extra 60 mol vandaan komt. Er moet een reductie komen van uitstoot van in totaal 40 procent, terwijl in de stikstofwet een teruggang staat van 26 procent voor 2030. De totale reductie bedraagt 177 mol en is dus ruim 60 procent méér stikstof reduceren dan eerder bepaald. Dit lijkt bovendien volledig door de landbouw te moeten worden opgehoest. Als er piekbelasters worden opgekocht in de landbouw, zouden piekbelasters in de industrie ook moeten worden opgekocht.'
Ondergrens piekbelasters
'Een gemiddeld melkveebedrijf zit rond de 3-4.000 kilogram per jaar', gaat de partij verder. 'De top 10 piekbelasters zit tussen de 900.000 (Nuon Power Generation BV, Hemweg) en 5,7 miljoen kg (Tata Steel IJmuiden). Hoe kan LTO een deal sluiten zonder dit te benoemen? Als je een piekbelaster uitkoopt ontstaat er altijd een nieuwe piekbelaster, er zal dus een ondergrens aan moeten zijn: zo niet dan betekent de belofte dat er in 2030 geen piekbelasters meer zijn dat er geen veebedrijven meer zijn. Is dit wat LTO en de andere sectoren willen? Van de 117 mol wordt 60 mol weer uitgegeven. Dit betreft dus nieuwe economische activiteiten, voor wie is deze ruimte?'
CDA: 'Plan niet meteen afschieten'
CDA-landbouwwoordvoerder Derk Boswijk geeft op Twitter aan dat hij het plan niet meteen de grond in wil boren. Hij ziet dat wel terug in de reacties op het plan. 'Zowel links als rechts fakkelen het voorstel van LTO etc. meteen af. Ik doe daar even niet aan mee. Het is tijd dat we uit dit gepolariseerde debat komen en perspectief bieden aan de boeren. Dat doen we met vallen en opstaan maar niet met pootje haken', schrijft hij op Twitter.
'Het is goed dat deze maatschappelijke partijen samen met voorstellen komen', schrijft hij in een andere tweet over het plan. 'Wij zullen het plan bestuderen. Voor het CDA is het langjarige perspectief voor het boerenfamiliebedrijf, die in balans is met haar omgeving, van belang. Onze eigen visie volgt binnenkort.'
CU: 'Dapper dat LTO nek uitsteekt'
Pieter Grinwis (landbouwwoordvoerder van de ChristenUnie) gebruikt ook het medium Twitter om zijn mening te geven over het stikstofplan. 'De stikstofcrisis zette ons stil bij een waarheid als een koe: niet alles kan. Echt goed dat de polder oplossingen aandraagt, dapper ook, vooral van LTO Nederland,die hiermee haar nek uitsteekt, voorbij polarisatie en met als inzet een positief perspectief voor boer en natuur.
SGP mist onderbouwing
SGP-Tweede Kamerlid Roelof Bisschop reageert schriftelijk: 'De boodschap ‘er moet geld bij’ steunen we. Ook in de landbouw gaat voor niets de zon op. Er zijn wel mogelijkheden en kansen. Het plan komt echter neer op het realiseren van bijna 50 procent emissiereductie bij bestaande bedrijven in tien jaar tijd. Dat is absoluut niet realistisch en zet boeren nog meer onder druk. Ik mis de onderbouwing: wat is de haalbaarheid van de gewenste emissiereductie? Het ontbreken van onderbouwing is een euvel dat we in het hele stikstofbeleid helaas veel te vaak zien. Positief puntje is dat enkele natuurorganisaties nu blijkbaar tegen gedwongen sanering van boerenbedrijven zijn.'
Dit artikel wordt eventueel nog aangevuld.
Tekst: Sjouke Jacobsen
Begon na de HAS zijn loopbaan in de fokkerij en veevoedingsbranche. Sinds 2014 werkzaam voor Agrio, vanaf 2022 als freelance vakredacteur. Benut zijn praktijkervaring in de melkveehouderij voor Melkvee.nl en Vakblad Melkvee.
Tekst: Reinout Burgers
Al bijna 25 jaar volg en schrijf ik als journalist onder meer over de varkenshouderij en pluimveehouderij. Twee uiterst boeiende en dynamische sectoren met veel gepassioneerde ondernemers.
Tekst: Guus Daamen
Als zoon van een fruitteler opgegroeid tussen de appelbomen in Gelderland. Tijdens mijn master Journalistiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam mij verder gespecialiseerd in politiek. Schrijft voor Agrio voornamelijk over Politiek en Beleid. Luistert, vraagt en onderzoekt. Andere passie: sport.
Beeld: Ruth van Schriek