Grote meerderheid Nederlanders staat pal achter varkenshouderij
In de afgelopen decennia is de varkenshouderij in een verkleurd en soms zelfs kwaad daglicht gezet. Althans via media en politiek, terwijl veel boeren in hun contact met burgers juist andere ervaringen hebben. POV, NVP (Nederlandse Vakbond Pluimveehouderij) en LTO wilden daarom weten hoe de Nederlander nu echt denkt over de intensieve veehouderij en of mensen daadwerkelijk steeds minder dierlijke producten eten. Linda Janssen: „Aanleiding voor dit grote burgeronderzoek is dat er veel over de sector gesproken en geschreven wordt, maar dat is veelal met een negatieve framing. Het aantal dieren zou groeien. We exporteren vooral en zijn slecht voor dieren en milieu. De politieke en maatschappelijke opinie verhardt. We wilden weten hoe Nederland dit daadwerkelijk beleeft en wat de maatschappij denkt.”
Opmerkelijke resultaten
Het burgeronderzoek was een uitgebreide vragenlijst van 157 vragen (125 vragen voor de pluimveehouderij). „We hebben dus onderzocht wat de werkelijkheid is”, vertelt LTO-voorzitter Pluimveehouderij Kees de Jonge tijdens een gezamenlijke persconferentie. „Wat leeft er aan de keukentafel over thema’s als bedrijfsomvang, dierenwelzijn, export, duurzaamheid en dierenwelzijn. De resultaten zijn opmerkelijk. Als je kijkt wat er uit dit onderzoek is gekomen, dan is dit totaal anders in vergelijking met het beeld van de media en social media.”
Zo geeft de media aan dat er steeds meer vegetariërs en veganisten zijn, maar uit het burgeronderzoek komt een ander beeld naar voren. In het onderzoek over de varkenshouderij zegt namelijk 95 van de respondenten dat ze vlees eet en 83 procent geeft aan vier keer of vaker per week vlees te eten. Dit komt dus niet overeen met wat media schrijft, maar wel met de WUR-cijfers die juist aangeven dat er meer vlees gegeten wordt. Voorts vindt 58 procent dat buitenlands varkensvlees aan dezelfde standaarden moet voldoen als varkensvlees van eigen bodem. 58 procent geeft ook aan dat varkenshouders meer betaald moeten krijgen en 70 procent is van mening dat er plaats moet blijven voor de varkenshouderij.
Mooie opsteker
„Dit onderzoek sterkt ons”, geeft NVP-voorzitter Hennie de Haan aan. „Het polariserend beeld, dat we al niet herkende, klopt dus niet. De resultaten bevestigen dat de gemiddelde Nederlanders een positief beeld heeft van de sector. Er is een kleine minderheid die het politieke en maatschappelijke debat domineert. Daar moeten we iets mee doen, want het overgrote deel van Nederland wil dat de intensieve sector blijft en eet graag gezonde dierlijke nutriënten van eigen bodem. Dat is een mooie opsteker voor de veehouders. Daarnaast vindt men ook dat de boer beter betaald moet krijgen. Fair Trade geldt dus ook voor Nederlandse boeren.”
Boodschap aan Nederland
Janssen: „We hebben drie boodschappen. De Nederlander moet meer zijn of haar stem laten horen, want die stem doet er toe. Aan de politiek: Stop met besturen op basis van 10 procent van de bevolking. En de media: Wees bewust van je rol. Fact check en pas hoor- en wederhoor toe. Werk niet mee aan framing.” Met het onderzoek willen de drie belangenbehartigers de ‘boer’ op en iedereen aan Nederland laten zien wat de gemiddelde Nederlander daadwerkelijk denkt. Ook richting politiek gaan de belangenbehartigers dit onderzoek gebruiken, want het blijkt ook uit het onderzoek dat de politieke standpunten over vlees en intensieve veehouderij niet overeenkomen met de mening van hun achterban. Zo eet 72,1 procent van de mensen die op de PvdD heeft gestemd vlees. 65 procent omdat ze het lekker vindt en 49 procent voor de nutriënten. 83,1 procent GroenLinksstemmers eet vlees (75 procent omdat men het lekker vindt) en 94,1 procent van de D66 stemmers (79 procent omdat ze het lekker vindt). 39,6 procent van de PvdD stemmers is daarnaast ook van mening dat er plek moet blijven voor de varkenshouderij. Voor GroenLinks is dat 43,2 procent en D66 56,6 procent. Het rapport bevat nog veel meer opvallende en opmerkelijke resultaten. Overwegend positief voor de veehouderij.
Antiveehouderijlobby
Net als de recentelijke CBS-cijfers waaruit blijkt dat slechts 0,4 procent van de Nederlandse bevolking veganistisch is en 5 procent vegetarisch laat dit burgeronderzoek de werkelijkheid zien over vleeseten en veehouderij. Dit is positief voor de veehouderij en menig boer kan zijn of haar rug nu rechten. De Nederlander heeft gesproken. Echter, de antiveehouderijlobby heeft een ijzersterk communicatiestrategie, want een paar procent van de burgers heeft de maatschappelijke en politieke narratief beïnvloed en de veehouderij negatief geframed. Wat stellen de belangenbehartigers hier tegenover? Hoe gaan zij deze invloed te lijf? „Om te vechten tegen de felle communicatiestrategie van antiveehouderijlobby, daar zijn we niet op ingericht. We hebben minder geld en de antiveehouderijlobby juist heel veel geld. Dit is dus ingewikkeld. We moeten daarom zorgen dat we dit onderzoek breed onder de aandacht brengen en dat 90 procent van de Nederlanders zich iets meer gaat roeren in het debat.”
Tekst: Reinout Burgers
Al bijna 25 jaar volg en schrijf ik als journalist onder meer over de varkenshouderij en pluimveehouderij. Twee uiterst boeiende en dynamische sectoren met veel gepassioneerde ondernemers.
Beeld: Susan Rexwinkel
Bronnen: POV, NVP, LTO