POV: ‘Evenwichtig zoönosenrapport te eenzijdig opgepakt’

Direct daarop volgde een Kamerbrief vanuit de Ministeries van VWS en LNV met daarin een aantal, volgens de POV voorbarige, conclusies op gebied van bijvoorbeeld veedichtheid. Het rapport is daarentegen wel evenwichtig opgesteld en er wordt terecht gewezen op de grote risico’s vanuit het buitenland en de aandachtspunten in de humane gezondheidszorg. Uiteraard zijn er voor de veehouderij ook verbeterpunten, maar we kennen wel een deugdelijke monitoring en werken continu aan het verbeteren van diergezondheid en biosecurity op bedrijven. POV is hierover met Minister Schouten en haar werkorganisatie in overleg.

Omvangrijk rapport

Het rapport is opgesteld door een expertgroep, onder leiding van Henk Bekedam, als antwoord op een door Esther Ouwehand ingediende motie. De groep is gevraagd een risicoanalyse uit te voeren met betrekking tot het ontstaan en de verspreiding van zoönosen, ziekten die over kunnen gaan van dier op mens. Zowel humane als veterinaire experts zijn betrokken. Het resultaat is een omvangrijk rapport, waarin de risico’s met betrekking tot zoönosen vanuit allerlei invalshoeken zijn benaderd. Zo komen (inter)nationale risico’s vanuit veehouderij, wilde dieren en gezelschapsdieren aan bod, maar ook de rol van de mens. Deze benadering is noodzakelijk gezien de complexiteit van het thema.

Onduidelijkheid varkenshouderij

Er staan 74 aanbevelingen in het rapport, waarvan een deel betrekking heeft op de veehouderij. De ministers hebben, wat POV betreft veel te voorbarig, aangegeven in ieder geval op korte termijn aan de slag te gaan met de aanbeveling om het effect van bedrijfsdichtheid en bedrijfsgrootte op de overdracht van zoönosen in kaart te brengen. Er moet worden gestreefd naar een niveau waarbij een geïnfecteerd bedrijf gemiddeld niet meer dan één ander bedrijf besmet. Het is nog niet duidelijk wat dit voor de varkenshouderij betekent.

De POV betreurt het dat juist dit advies zo snel wordt opgepakt. Temeer omdat de expertgroep terecht stelt dat de kans veel groter is dat de volgende grote zoönotische pandemie buiten Nederland ontstaat dan binnen Nederland (wereldwijd zijn ongeveer driekwart van alle opkomende zoönosen oorspronkelijk afkomstig van wilde dieren).

Versterking bestaand zoönozenbeleid

Het ministerie van LNV heeft in een overleg met POV en andere sectorvertegenwoordigers aangegeven dat Nederland een sterke veehouderij heeft en al jaren veel doet om de risico’s van zoönosen voor de volksgezondheid zoveel mogelijk te beperken. De POV vindt daarom vooral dat de aanbevelingen moeten worden gezien als een versterking van het bestaande zoönosenbeleid. Ook de Nederlandse varkenshouders werken dagelijks aan een varkenshouderij, die gezond is voor dier èn mens. We zullen de aanbevelingen van de experts dan ook nauwkeurig beoordelen om te kijken waar er dingen beter of anders kunnen in het belang van de volksgezondheid. Daarnaast hebben we het ministerie om meer duidelijkheid over de aanbevelingen gevraagd en de mogelijke consequenties voor de varkenshouderij. De komende maanden zullen door LNV gebruikt worden voor een goede analyse van het rapport en de aanbevelingen. De POV zal hier nauw bij betrokken worden en kritisch zijn en blijven.