Tekort aan Nederlandse varkenshaas zorgt voor import uit Hongarije en Spanje

Nederland is een varkensland. Het Nederlandse varkensvlees wordt afgezet in tal van landen tot in China afgezet. Je mag dan concluderen dat ons land ruimschoots kan voorzien in haar eigen behoefte aan varkensvlees en ze geen varkensvlees op enkele duizenden kilometers afstand hoeft te importeren. Bovendien voert het Beter Leven sterrenvlees de boventoon in de koelingen van de supermarkten. Echter een kritisch blik in de koelvitrine van sommige supermarkten leert dat dit in de praktijk toch anders ligt. Zo ligt bij de Limburgse Lidl supermarkten al geruime tijd ‘sterrenloos’ varkenshaas in de koeling. Volgens het etiket is deze varkenshaas afkomstig uit Hongarije en in sommige weken uit Spanje. Overigens zijn de Beter Leven één ster hamblokjes in de koeling afkomstig uit Polen van Zaklady Miesne Nove sp. En dat in een streek (Limburg-Brabant) van ons land waar de meeste varkens vertoeven.

Etiket

Volgens het etiket van de Lidl varkenshaas is deze afkomstig van een varken dat is gehouden en geslacht in Hongarije of Spanje. Lidl brengt het op de markt onder de naam van ‘De Zaligheden’ uit Son. Deze naam behoort toe aan de Van Loon Group. De vraag is dan of er een tekort is aan varkenshaas/-vlees in Nederland of is sprake van het zo goedkoop mogelijk inkopen? Een rondgang langs diverse organisaties brengt geen echte duidelijkheid. Eerst kloppen we aan bij de Van Loon Group. Die is immers de leverancier van deze varkenshaas aan Lidl. Op de website van de Van Loon Group lezen we dat ze op 1 oktober 2020 is gestart met het nieuwe ketenconcept ‘Varken op z'n Best’. Daarnaast staat dat haar varkensvlees beschikt over het 1 ster Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming. En dan Van Loon erg inzet op duurzaamheid. Hoe is dit alles te verklaren met de import van varkenshaasjes/-vlees uit Hongarije en Spanje? Volgens Lindsay Kemps, manager Communicatie bij de Van Loon Group is varkenshaas in Nederland uitgezonderd van de verplichting dat al het verse varkensvlees voor de Nederlandse retail voorzien moet zijn van het Beter Leven 1-ster keurmerk (BLK). Lindsay Kemps: „De reden dat varkenshaas is uitgezonderd van deze verplichting is dat in Nederland dit product vele malen meer wordt geconsumeerd dan dat er aanbod van BLK varkens zijn. Dit geldt zeker tijdens acties. Met Lidl is afgesproken dat we ernaar streven om altijd 100 procent in Nederland te sourcen maar dat we bij een tekort uitwijken naar andere Europese landen. Uiteraard gelden hier dezelfde strenge kwaliteitseisen als voor het NL product. Het gaat dus niet ten koste van de Nederlandse BLK boer. Dit is een afspraak waar de hele sector inclusief de retail zich aan heeft gecommitteerd.”

Beter Leven Keurmerk

Navraag bij de stichting Beter Leven Keurmerk (BLK) bevestigt dit. Volgens de woordvoerder van de BLK heeft een varken slechts twee varkenshaasjes. „Terwijl, met name rond de feestdagen, in Nederland de vraag naar dit specifieke deel zeer groot is. Om aan deze vraag te voldoen mogen slachterijen/winkelketens varkenshaas aanbieden afkomstig van niet BLK-bedrijven en/of van buitenlandse bedrijven. Dit vlees uit andere EU landen moet uiteraard wel voldoen aan de Europese normen.”

Streven 100 procent NL varkensvlees

Een woordvoerder van supermarktketen Lidl antwoordt desgevraagd: „Kwaliteit staat binnen ons assortiment altijd voorop. De ‘hoogste kwaliteit’ garanderen doen we met zorg voor mens, dier en milieu. Dierenwelzijn is daarom een belangrijk onderdeel van ons overkoepelende duurzaamheidsbeleid voor de inkoop van ons assortiment. Al jaren is daarom bij Lidl alleen nog maar vers varkensvlees verkrijgbaar met minimaal 1-ster van het Beter Leven Keurmerk, met uitzondering van varkenshaas. Zoals de Van Loon Group stelt heeft dit te maken met vraag en aanbod. Varkenshaas wordt in Nederland vele malen meer geconsumeerd dan er BLK-varkens zijn. Wij streven er altijd naar om 100 procent varkensvlees van Nederlandse bodem aan te bieden. Pas bij een tekort wijken we uit naar vlees afkomstig uit andere Europese landen. Dit gaat dan ook niet ten koste van de Nederlandse BLK-boer. Daarbij voldoen de varkenshazen die uit het buitenland komen nog steeds aan onze strenge kwaliteitseisen. Echter zijn wij wel van mening dat het beter voor het milieu is om het vlees zo dichtbij mogelijk te halen. Daarom hebben we met Van Loon de afspraak gemaakt dat binnen 2 maanden al het varkensvlees dat we wegens tekorten in Nederland uit het buitenland moeten halen, van zo dichtbij mogelijk komt. Vanaf dan komt het voornamelijk uit Duitsland en België.”

Weinig duidelijkheid

Navraag bij diverse varkensvlees gerelateerde organisaties over dit voorval geeft weinig duidelijkheid. Wel is duidelijk dat de vraag naar varkenshaas momenteel erg groot is. Zo is volgens de woordvoerster Inge Burgmans van de Vion Food Group varkenshaas momenteel erg populair. „Wij houden hier in onze toeleveringsketens rekening mee en proberen te anticiperen op vraag en aanbod.” Burgmans onderstreept dat al de Vion producten afkomstig zijn uit de eigen gezekerde toeleveringsketens en niet worden betrokken uit andere landen. Opvallend is dat de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV) niet op de hoogte is van tekorten aan varkenshaasjes. COV woordvoerder Patrick de Leede: „Vanuit de markt heb ik (nog) niet bevestigd gekregen dat er daadwerkelijk sprake is van een tekort.”

Lagere prijs

Volgens een leidinggevende bij een groot Nederlands slachterij, die anoniem wenst te blijven, is er géén sprake van een te kort aan varkenshaasjes in Nederland. „Er is gewoon sprake van een financieel aspect. De verkoop ervan naar het buitenland levert meer op. Vervolgens wordt de varkenshaas tegen een lagere prijs geïmporteerd. De Nederlandse supermarkten betalen er niet genoeg voor. Buitenlandse klanten willen er meer voor betalen. Daarbij draait het specifiek om de standaard varkens. De varkenshaas, afkomstig van varkens die opgroeien onder het Beter Leven keurmerk, blijft wel in Nederland. Anders verliest het zijn extra waarde.”