Praktijkproef de Oosthof: secuur toedienen ijzer en op tijd onderhoud voorkomt bloedarmoede bij biggen

Een pasgeboren big heeft ongeveer 45 mg ijzer in haar lichaam. Deze hoeveelheid zit met name in rode bloedcellen, ingebouwd in hemoglobine. Hemoglobine is het eiwit wat verantwoordelijk is voor het transport van zuurstof door het bloed. Tijdens de zoogperiode is de behoefte aan ijzer erg groot, zo’n twaalf tot vijftien mg per dag. Dit zou betekenen dat de ijzer voorraad na een dag of drie of vier al op is. In de natuur nemen biggen ijzer op uit de omgeving, grond is namelijk rijk aan ijzer. In de moderne varkenshouderij is dit wroeten in de grond niet mogelijk dus is het noodzakelijk dat biggen rond de derde levensdag ijzer toegediend krijgen. Injectie van ijzer in de spier geeft zekerheid dat het ijzer opgenomen wordt in het lichaam van de big.

Toedieningsroute

In de praktijk wordt met name het injecteren met een naald of het naadloos toedienen toegepast. In de praktijk ziet de Oosthof dat het nog weleens fout gaat met de juiste toedieningswijze van het ijzer.

Op een bedrijf waar met een naadloze toedieningswijze van ijzerdextraan werd gewerkt, viel tijdens een bedrijfsbezoek op dat er na de naadloze toediening onnodig veel ijzer terugliep in de huid van de big. Hierdoor is er besloten een Hb-meting uit te voeren bij biggen van veertien dagen oud.

Uit de HB-meting (zie resultaten hierboven) bleek dat twee dieren een optimaal gehalte in het bloed hebben. De rest lijdt aan een vorm van bloedarmoede (anemie). Vervolgens is onderhoud gepleegd aan het naadloze toedieningsapparaat en besloten dat ijzer secuurder toegediend moest worden. Na deze aanpassingen is dezelfde bloedtap herhaald:

Figuur twee laat zien dat de mate van bloedarmoede enorm is verbeterd en dat er geen varkens meer zijn met klinische bloedarmoede. 'Uit deze proef kan geconcludeerd worden dat een secure werkwijze en tijdig onderhoud aan het naadloze apparatuur enorm essentieel is om bloedarmoede te voorkomen', zo schrijft de Oosthof.

Toedieningsroute belangrijk

Uit recent Nederlands onderzoek uitgevoerd door Ceva blijkt dat met name de toedieningsroute een belangrijke invloed heeft in de mate van bloedarmoede bij biggen: bij de naaldloze toepassing vinden zij vaker biggen met bloedarmoede dan bij dieren die met de naald worden behandeld. Daarnaast zien zij dat biggen die behandeld zijn met gleptoferron minder vaak bloedarmoede hebben dan dieren die behandeld zijn met ijzerdextraan, echter zijn de verschillen in mate van bloedarmoede niet erg groot tussen beide producten.