Gosschalk slacht nog beperkt varkens
Het bedrijf mocht op 31 augustus de slachtwerkzaamheden weer hervatten. Daarbij staat het onder verscherpt toezicht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Gosschalk liet eerder al via een statement weten het dierenwelzijn voorop te stellen bij het bepalen van de slachtsnelheid. Een handelaar laat weten dat dit momenteel voor een lagere slachtcapaciteit zorgt en dat er daardoor minder varkens verwerkt kunnen worden. Hoeveel minder is niet bekend. De heropening zorgt er volgens hem wel voor dat de varkens nu beter in Nederland en Duitsland geplaatst kunnen worden. Ook wordt gehoopt op uitbreiding van capaciteit.
De Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) krijgt vooralsnog geen signalen van knellende situaties vanuit het veld. De organisatie liet eerder al weten dat de sluiting impact had op de sector, vertelde voorzitter Linda Janssen van de POV begin september. „De varkens zijn grotendeels afgezet bij andere slachterijen en op andere markten. Maar in enkele gevallen was het echt wel nijpend om te volle stallen te voorkomen. Daarnaast zijn er noodgedwongen varkens naar gebieden gegaan waar Afrikaanse varkenspest (AVP) heerst. De veterinaire risico’s daarbij zijn veel te groot. Vandaar dat wij continu aangedrongen hebben op heropening en stoppen van transporten naar die gebieden. Wij zijn dus erg blij dat Gosschalk weer open is en de kans krijgt te laten zien dat het bedrijf de boel op orde heeft.” Handelaren bevestigden begin september dat er varkens naar AVP-gebieden zoals Polen zijn gegaan.
De POV laat 20 september weten dat er geen signalen zijn van varkens die naar Polen gaan. Ook handelaren bevestigen dat er geen varkens meer naar Polen gaan.
Twee maanden sluiting
De hamvraag die bij onze abonnees bleef hangen: waarom moest de slachterij acht weken lang dicht? Na het indienen van de eerdere verbeterplannen werd aan de NVWA gevraagd waarom plannen afgekeurd werden en of er bijvoorbeeld één plan werd ingediend, dat steeds aangevuld of verbeterd moest worden, of dat het allemaal losstaande plannen waren die door Gosschalk werden ingediend. Daarover meldde de NVWA dat de plannen onvoldoende vertrouwen gaven dat dierenwelzijn gewaarborgd werd. Verder kan de instantie geen bedrijfsinformatie delen. Gosschalk zelf was en is, ook na heropening, niet bereikbaar voor commentaar en vragen over het proces. De slachterij laat weten ‘pas op de plaats’ te maken en het verloop van de heropening af te willen wachten.
Betrouwbare bronnen die zaken doen met Gosschalk zeggen eind augustus dat de schorsing lang duurt omdat een verantwoordelijke bij de NVWA, die de verbeterplannen moet beoordelen, afwezig was en dat daarom plannen van aanpak werden afgekeurd. Als we dit aan de NVWA voorleggen, laat een woordvoerder weten dat dit niet zo is.
'Tikkende tijdbom'
Om erachter te komen welke overwegingen de NVWA had om de eerste vier plannen niet te accepteren, is het proces van evaluatie of een slachterij weer open kan, voorgelegd aan een leidinggevende van een ander slachthuis in Nederland. Deze wil vanwege de gevoeligheid van het onderwerp alleen anoniem reageren. „Ik denk dat de NVWA, ook zeer terecht, er alles op alles zet dat het nu niet weer misgaat. Gosschalk is eigenlijk een tikkende tijdbom waar niemand zich aan wil branden. De slachterij mag wel weer open, maar wie zegt dat er nu niet weer iemand undercover gaat filmen? Ik snap dat de NVWA bijvoorbeeld niet over twee maanden alweer wil schorsen omdat er beelden naar buiten komen. Gosschalk gaat dan natuurlijk naar de NVWA wijzen en zeggen: ‘Jullie hebben ons verbeterplan goedgekeurd.’ Dat wil de NVWA koste wat koste voorkomen,denk ik, en daarom is aan alle aspecten binnen de slachterij ruimschoots aandacht besteed, verwacht ik.”
De Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV), waar Gosschalk lid van is, laat weten dat onder de leden geen zorgen zijn dat Gosschalk een tikkende tijdbom is en dat personen die undercover komen filmen, vertelt woordvoerder Patrick de Leede. „Al onze leden dragen er elke dag zorg voor dat alle bedrijfsprocessen goed gebeuren volgens de wet.” Over het proces bij Gosschalk laat De Leede weten dat het vooral een zaak tussen Gosschalk en de NVWA is. „Als brancheorganisatie bemoeien we ons niet met bedrijfsaangelegenheden.” Wel heeft de COV slachterij Gosschalk ‘achter de schermen’ ondersteund. Verdere details over verbeterplannen en het proces zijn bij de COV-woordvoerder niet bekend. Op de vraag hoe de COV naar de lengte van de schorsing kijkt, of deze evenredig is en binnen de branche is besproken, gaat hij niet in. „We gaan er in elk geval niet vanuit dat zo’n schorsing bij andere bedrijven gaat gebeuren omdat de zaken gewoon voor elkaar moeten zijn”, zegt hij.
Hoe kijkt de NVWA zelf terug op het proces? Wordt dit nog intern geëvalueerd? „Het beeldmateriaal (van Varkens in Nood, red.) dat aanleiding was voor deze casus laat zien dat het bedrijf bewust het toezicht ontdook tijdens het begaan van de overtredingen. Daarom is er voor ons geen aanleiding voor een specifieke evaluatie van het proces. Duidelijk mag zijn dat de uitvoering van de plannen door Gosschalk scherp wordt geëvalueerd door de NVWA, en er zal met passende handhaving worden opgetreden indien de situatie hier om vraagt.”
Waarborgen dierenwelzijn
Een woordvoerder van de NVWA reageert op het artikel, dat 11 september in Vee en Gewas verscheen: „Dit stuk gaat over het proces rondom de sluiting van Gosschalk en waarom het acht weken heeft geduurd. Het zou moeten gaan over het waarborgen van dierenwelzijn. Dierenwelzijn is een belangrijk goed in Nederland. Het bedrijf is zelf verantwoordelijk voor het waarborgen van dierenwelzijn en de NVWA ziet hierop toe. Zolang een plan van aanpak onvoldoende is, geven wij geen goedkeuring aan een bedrijf om hun slachtproces te herstarten. De goedkeuring kregen ze pas nadat wij het vertrouwen kregen dat dierenwelzijn gewaarborgd was, en niet eerder.”