CDA en SGP vrezen voedseltekort na aannemen Farm to Fork strategie
De Farm to Fork strategie van EU-commissaris Frans Timmermans is aangenomen met 452 stemmen voor, 170 tegen en 76 onthoudingen. „Het Europarlement neemt te grote risico's met onze voedselproductie", waarschuwt Bert-Jan Ruissen, Europarlementslid SGP. „Onhaalbare en onbetaalbare doelen opleggen aan de landbouw is een recept voor misoogsten, kaalslag van het platteland en groeiende afhankelijkheid van voedselimport uit landen met lage normen".
Ruissen wijst erop dat de Europese Commissie geen grondig onderzoek heeft gedaan naar de ingrijpende doelen. Wel ligt er een eigen deel-studie van de Europese Commissie, die waarschuwt voor de risico's (productiedaling, meer import, duurder voeding). Hij noemt het uiterst kwalijk dat EU-commissaris Frans Timmermans deze kritische studie acht maanden verborgen heeft gehouden. Ook andere studies (zoals van de Wageningen Universiteit) waarschuwen voor ingrijpende inkomensverliezen voor boeren en tuinders, van tientallen procenten.
Een omstreden doel is dat boeren en tuinders 50 procent minder gewasbeschermingsmiddelen mogen gebruiken in 2030. „Een mooi streven, maar dat kun je niet opleggen bij een natuurproduct. Wat als er weer een natte zomer is vol schimmels en plantenziektes? Dan maar een jaartje geen brood?", zegt Ruissen, zelf landbouwplantenkundige en onderhandelaar voor EU-landbouwbeleid.
'Is er wel vraag naar extra bio-producten?'
De strategie wil ook 25 procent van de landbouwgrond bestemmen voor biologische productie. „Is daar wel vraag naar die extra bio-producten? Onderzoek is nodig, want het kan de markt grondig verstoren", zegt Ruissen.
De SGP steunde een verzoek om de reductiedoelen voor gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten minder dwingend te maken. Daarvoor kwam het dinsdag net 48 op 699 stemmen te kort.
De partij roept de landbouwministers op om de plannen af te remmen. Dat kan, omdat de strategienota binnenkort op de agenda komt van de landbouwministers van de EU-landen.
Onzekere gevolgen voor boereninkomens
Wetenschappelijke studies naar de gevolgen van de Farm to Fork strategie waarschuwden de afgelopen tijd voor aanzienlijke productiedalingen, Europese afhankelijkheid van voedselimporten en onzekere gevolgen voor landbouwinkomens, wijst het CDA op. Annie Schreijer-Pierik (CDA) stemde daarom tegen de Farm tot Fork strategie. „De kosten van de productiekrimp en doelen in Timmermans’ transitie worden neergelegd op het bordje van boeren en tuinders wier verdienmodel nu al tekortschiet. Er dient eerst een volledige effectbeoordeling te komen die zekerheid biedt over de consequenties voor boereninkomens, levensmiddelenketen en strategische voedselvoorziening, gevolgd door een herijking van de doelstellingen”, stelt de CDA-politica vast.
Volgens de FAO, de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties neemt, de wereldwijde vraag naar dierlijke eiwitten als zuivel, vlees en eieren tot 2050 minstens 50 procent toe. Ook als westerse landen hun consumptie verminderen, wijst het CDA op. „Nederlandse boeren zijn per kilogram product de duurzaamste voedselproducenten van Europa en de EU-boeren op hun beurt weer de duurzaamste landbouwers ter wereld. Verdere verschuiving van vee en voedselproductie vanuit Nederland en Europa naar het buitenland ten gevolge van de Fark tot Fork strategie leidt dus tot méér wereldwijde klimaatemissies en verdere aantasting van de mondiale biodiversiteit. De EU-voedselopdracht moet juist worden: meer of ten minste hetzelfde produceren - op een steeds duurzamere manier. We zullen geen nieuwe wetgeving voortvloeiend uit deze strategie accepteren zonder degelijke onderbouwing", zegt Schreijer-Pierik.
'Bio-boeren mogelijk in financiële problemen'
Voorzitter Dick de Koning van de Biologische Pluimveehouders Vereniging (BPV) vreest dat veel biologische boeren in de problemen komen door de Farm to Fork strategie. Hierin staat dat 25 procent van de Europese landbouwareaal biologisch moet zijn in 2030. „De markt moet hier echter wel om vragen", waarschuwt De Koning. Hij vreest een overaanbod waardoor biologische producten onder de kostprijs verkocht moeten worden.
'Boer-tot-bord strategie mist onderbouwing'
Volgens de VVD mist de Farm tot Fork strategie onderbouwing. VVD-Europarlementariër Jan Huitema: „De Europese Commissie heeft de doelen van de boer-tot-bordstrategie gepresenteerd, zonder eerst de effectenstudie af te wachten. Dat wekt bij mij veel chagarijn op. Deze studie concludeert namelijk dat de milieu-impact beperkt blijft, de voedselprijzen voor de consument stijgen en we meer afhankelijk worden van voedselimport. En dat terwijl de voedselprijzen nu al stijgen en onze landbouwgrond steeds schaarser wordt."
„Ik ben zeker niet tegen de ambitie om minder gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest te gebruiken, maar wel op voorwaarde dat er alternatieven voorhanden zijn om ons landbouwgrond optimaal te gebruiken. Een logisch alternatief voor bijvoorbeeld kunstmest is dierlijke mest. Echter, door Europese wetgeving kunnen boeren op dit moment hun eigen dierlijke mest niet ten volle gebruiken voor hun gewassen. In plaats daarvan worden ze gedwongen kunstmest te gebruiken. De wereld op z’n kop!"