Afbouw fiscale voordelen eigen woning in zicht?
Verruiming bestedingsruimte
Een van de maatregelen die de afgelopen jaren is ingevoerd om de bestedingsruimte van starters te verhogen, is de verlaging van overdrachtsbelasting naar 0%. Deze verlaging leidde echter niet tot een evenwichtigere woningmarkt, maar juist tot een verdere stijging van de woningprijzen. De intentie van dergelijke maatregelen is het versterken van de financiële positie van starters, maar de overheid kan dit beter op een andere manier oplossen, aldus de analyse van DNB.
Eigen woning van box 1 naar box 3?
Vanuit de analyse is het fiscale voordeel tussen huiseigenaren en huurders naast elkaar gezet en hierbij zijn twee voordelen voor huiseigenaren belicht. Enerzijds hebben huiseigenaren het voordeel van de hypotheekrenteaftrek en anderzijds blijft de vermogensopbouw van de eigen woning grotendeels onbelast. De DNB stelt voor om de netto woningwaarde, de WOZ-waarde minus de hypotheekschuld, te verplaatsen van box 1 naar box 3 en benoemt hiervoor drie voordelen:
- het remt de prijsgroei van woningen, waardoor de huizenmarkt op termijn toegankelijker wordt voor starters;
- positief effect op de betaalbaarheid van vrije huren;
- als de hervorming over een lange termijn wordt uitgesmeerd, kan deze hervorming zonder onoverkomelijke koopkrachteffecten plaatsvinden.
De afgelopen jaren zijn er al stappen gezet voor de versobering van de fiscale voordelen, zoals de stapsgewijze verlaging van het maximale tarief voor de hypotheekrenteaftrek naar het tarief van 37% in 2023.
In de analyse nam DNB verschillende varianten op om de verplaatsing van de eigen woning van box 1 naar box 3 te bewerkstelligen. Ieder variant leidt tot een vergelijkbare uitkomst.
Het is aan de overheid om de vormgeving en de daarbij behorende gevolgen te bepalen.
Schenking eigen woningvrijstelling
Momenteel is het mogelijk om iemand tussen de 18 en 40 jaar een belastingvrij een bedrag van ruim € 100.000 te schenken, als de ontvanger deze schenking aanwendt voor zijn eigen woning. Het oorspronkelijke doel van deze regeling, het verlagen van het percentage onderwaterhypotheken, is minimaal bereikt. Het leidde in de praktijk eerder tot een prijsopdrijvend effect. Daarnaast creëert deze regeling ongelijkheid tussen woningbezitters en woninghuurders, aangezien laatstgenoemde geen mogelijkheid heeft een belastingvrije schenking te ontvangen voor de betaling van de huur.
Hervorming belastingheffing
Vanuit de Analyse van DNB blijkt dat de huidige fiscale regelgeving ongelijkheid creëert tussen woningbezitters en woninghuurders. Een hervorming van de belastingheffing voor eigenwoningbezitters en het aanpassen of afschaffen van huidige fiscale voordelen voor eigenwoningbezitters hebben volgens het analyserapport een evenwichtige woningmarkt als gevolg. Of de regelgeving ook daadwerkelijk wordt aangepast, is aan de politiek. De discussie over de fiscale behandeling van de eigen woning is in politiek opzicht al jarenlang een veelbesproken item. De vraag blijft in dit kader of bovengenoemd rapport wederom in de welbekende onderste la verdwijnt of dat de tijd rijp is om stappen te nemen.
Meer weten?
Heeft u vragen over mogelijke wijziging van fiscale regels voor de eigen woning? Neem vrijblijvend contact op met Bart van Kessel, relatiemanager bij ABAB, via telefoonnummer 0413-336524 of vul het contactformulier in.
Tekst: Sophia van Vijfeiken-Vos