Zeug & Zo: Optimale voeding tijdens de dracht

Spekdikte en gewicht geven inzicht in de werkelijke conditie van de zeug. De moderne, hoogproductieve zeug zet van nature gemakkelijk spieren aan. Maar minder gemakkelijk spek, wat ze vervolgens ook weer snel kan verliezen. Inzicht in de specifieke behoeften van de (drachtige) zeug in de verschillende fases plus een uitgekiende zeugenvoeraanpak zorgen ervoor dat ze haar reserves in de vorm van spek en spieren binnen no-time weer opbouwt.

Welke invloed heeft de conditie van een zeug op het aantal biggen en de bigkwaliteit?

De conditie van de zeug heeft veel invloed op het aantal geboren biggen en de bigkwaliteit. Een goede conditie start bij de voorgaande lactatie. “Tijdens de lactatie verliest een zeug gewicht. Dat is onvermijdelijk. Met name in de laatste twee weken van de lactatie”, zegt Pim Klein Koerkamp, zeugen- en biggenspecialist bij ForFarmers. “De hoge worpgroottes en de natuurlijke drang van de moderne, hoogproductieve zeug om alles aan de biggen te geven, gaan ten koste van de reserves van de zeug en hebben gevolgen voor de resultaten in de volgende cyclus. In het laatste deel van de lactatie rijpen namelijk de eicellen voor de volgende cyclus af. Een zeug die te veel conditie verliest, heeft minder vitale en levensvatbare eicellen voor de volgende dracht. Ons advies: zorg dat het gewichtsverlies bij de kraamzeug beperkt blijft tot maximaal 10 procent van het lichaamsgewicht.”

Wat is een goede conditie voor een drachtige zeug?

De conditie van een zeug wordt bepaald door een optische beoordeling van achterwerk en rug, het lichaamsgewicht en het aantal mm spek op de rug. Ideale conditie:

• Gelt bij dekken weegt 160-170 kilo en heeft 12 – 13 mm spek
• Gelt in kraamstal weegt minimaal 230 kilo met 15 – 16 mm spek
• Meerdere worps zeug einde kraamperiode: 10 – 13 mm spek
• Meerdere worps zeug na zes weken dracht: 14 – 16 mm spek

Het begin van de dracht is een goed moment om de conditie van de zeugen te beoordelen. Een ervaren zeugenhouder doet dat als vanzelf. Een afwijkende zeug is goed te ontdekken. Maar over het algemeen is aan de moderne, hoogproductieve zeug nauwelijks te zien of de spekdikte of het gewicht te laag is. Het resultaat in de kraamstal is wél een goede indicator: bij kleinere tomen is meestal het conditieverlies bij de vorige lactatie en onvoldoende herstel tijdens de dracht de oorzaak. Daarom is een conditiescore via een spekdiktemeting aan het begin van de dracht een aanrader om tegenvallende resultaten in de kraamstal te voorkomen.

Een tweede moment om de conditie te beoordelen, is na zes weken dracht. Is de conditie van een zeug nog niet \op orde, houdt dan opnieuw het voerniveau en de voersamenstelling tegen het licht. Sturen op de verhouding energie/lysine geeft al snel betere resultaten.

Hoe zorg je dat een zeug aan het begin van de dracht weer snel in conditie komt?

Met de juiste verhouding in aminozuren (de bouwstenen van eiwit, die nodig zijn voor spieropbouw) ten opzichte van het energieaanbod in het drachtvoer, bouwt een zeug sneller weer haar lichaamsgewicht in spieren en de benodigde conditiereserves in de vorm van rugspek op. Dit heeft een positief effect op het aantal embryo’s dat zich uniform kan ontwikkelen in de baarmoeder en leidt dus tot meer en betere biggen bij geboorte. Ook zijn er speciale toevoegingen om het geboortegewicht en de groei van de big te bevorderen. Lees hier meer over hoe de juiste voeding kan zorgen voor meer gespeende biggen.

Dragende zeugen worden meestal beperkt gevoerd. Vezels in het voer spelen een belangrijke rol om zeugen rustig te houden, ondanks het beperkte voeren. De vezels worden in de dikke darm gefermenteerd. Zeugen gebruiken deze fermentatieproducten als energiebronnen. Vezelrijke voeders zijn dus zeer geschikt om de conditie van zeugen onder controle te houden. Vezels stimuleren bovendien de werking van het maagdarmstelsel en dat komt de gezondheid ten goede. Lees hier meer over rustige en gezonde zeugen door de vezelfactor in het zeugenvoer.

Wat doet een goede conditie tijdens de dracht met de gezondheid en levensduur van de zeug?

Het succes van een hoogproductieve zeug die lang meegaat, begint bij de eerste keer dekken. Een gelt moet bij dekken minimaal 240 dagen zijn, 160-170 kilo zwaar zijn met een spekdikte van 12 tot 13 mm. Door het conditieverlies tijdens de lactatieperiodes beperkt te houden en te zorgen voor goed herstel in het begin van de dracht, krijg je robuuste zeugen. Zeugen die lang mee gaan en een hoog aantal levend geboren biggen geven. Dit zijn ook de zeugen die tegen een stootje kunnen. Als er een griepje door de stal gaat, hebben ze meer kans op voldoende weerstand. Kortom: zeugen die probleemloos functioneren. Dat komt ten goede aan het werkplezier van zeugenhouder en medewerkers.

Gegevens uit Agroscoop laten zien dat varkenshouders met de NOVA-zeugenvoeraanpak een lager vervangingspercentage hebben.

Vraag nu een spekdikte-analyse voor jouw zeugen aan

Klik op de button hieronder, vul je gegevens in en ForFarmers neemt contact met je op over het uitvoeren van de spekdikte-meting.