Staghouwer zet mineralenconcentraat weer op de Brusselse agenda

Komende maandag komen in Brussel de landbouwministers bij elkaar in de Landbouwraad. Op de agenda staan dan de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Een van die gevolgen is een dreigend tekort aan kunstmest. „Het is belangrijk dat alternatieve stikstofbronnen, waaronder meststoffen, gebruikt kunnen worden binnen de Brusselse regels", stelde de minister. „Ik zal maandag vragen om een versoepeling van de Brusselse regels, zodat nutriënten uit meststoffen kunnen worden teruggewonnen en toegepast." Op de langere termijn wil hij die versoepeling ook mogelijk maken in de Nitraatrichtlijn.

Frank Wassenberg (PvdD) vroeg zich af of het niet beter was om helemaal geen kunstmest of kunstmestvervangers meer te gebruiken. Volgens hem veroorzaakten die allemaal uitspoeling naar het grondwater. Staghouwer was het niet met hem eens. „Het is een illusie om te denken dat we van al onze niet-natuurlijke meststoffen afkunnen", stelde hij. „En we kunnen een deel van onze dierlijke mest uitstekend verwaarden en opwerken ter vervanging van kunstmest." Hij ziet een kans om in Brussel weer te pleiten voor toelating van mineralenconcentraat.

Derogatie niet dichterbij

Aan het proces van de toekenning van derogatie kan Staghouwer weinig doen, vertelde hij. Pieter Grinwis (ChristenUnie) had gevraagd of de derogatie niet automatisch toegezegd kan worden, vanwege de meststoffenschaarste. „Ik vind het onbestaanbaar dat de Europese Commissie niet automatisch de derogatie verlengt in het kader van de kunstmesttekorten", stelde hij. Maar daar kon Staghouwer verder niets aan doen. „De beslissing over derogatie valt in september", vertelde hij. Maar hij zal Eurocommissaris Virgilius Sinkevicius vragen om in juni, tijdens de bijeenkomst van het Nitraatcomité, een intentieverklaring af te geven, zodat Nederlandse boeren dan al enigszins een idee krijgen welke kant het op zal gaan.

Voedselzekerheid

Van verschillende kanten was de oorlog in Oekraïne aangegrepen om de Green Deal en de Farm to Fork-strategie te herzien, omdat die te weinig rekening houdt met voedselzekerheid. Staghouwer ging daar niet in mee. De Green Deal zou het Europese voedselsysteem juist weerbaarder maken tegen dit soort gebeurtenissen. Volgens hem toont een rapport van de WEcR dat de voedselzekerheid in Nederland en in Europa niet in gevaar is. „Wel zien we een sterke stijging van de prijzen van grondstoffen. Glastuinbouw, veehouders en vissers zien dat de kostprijs voor hen sneller omhoog gaat dan de opbrengsprijzen. Maar uiteindelijk zullen ook consumenten het merken", vertelde hij. Ook dit probleem vraagt volgens hem om een aanpak die gedeeltelijk op Europees niveau ligt. „Zo zijn er voor veevoer alternatieve bronnen nodig. Ik ga in Brussel pleiten voor het toelaten van diermeel en andere reststoffen." Maar ook is Staghouwer in gesprek met de ketens om de prijsstijgingen eerlijk te verdelen.

Van de landbouwcrisisreserve verwacht hij niet veel. „De pot is beperkt", zei hij. „Daar zit 500 miljoen euro in, en dat is dan voor de hele EU."