Column: Meepraten of met de vuist op tafel?
Ik draai al heel wat jaren mee in het Nevedi-bestuur (Nederlandse Vereniging van Diervoederfabrikanten). Al bijna 20 jaar. Ooit was ik de jongste bestuurder (31), maar inmiddels niet meer (ook nog steeds niet de oudste). Ik vind dat we een goede branchevereniging hebben. We slaan elkaar de koppen in als concurrenten op de boer, maar weten elkaar goed te vinden op de zogenaamde pre-competitieve zaken, zoals milieu en de CAO. Dat is mooi, maar onze grootste tegenstander is niet de concurrent, maar de politiek. Wat mijn concurrenten in geen jaren lukt, lukt de overheid in 6 maanden: bijna 10 procent omzet wegnemen. En dat is nog maar het begin. Voor deze sanering was er slechts een paar honderd miljoen beschikbaar. Nu liggen er plannen voor 25 miljard!!
Dit is dan het resultaat van jarenlang lobbyen. Hoewel linkse kringen nog steeds spreken over de (machtige) boerenlobby zie ik daar weinig van. De boerenlobby is hopeloos verdeeld en de boerenposities binnen politieke partijen allemaal vergeven. Als Caroline van der Plas zich niet roert in de Tweede Kamer zegt niemand wat. Daarmee wordt de veehouderij geruisloos naar de slachtbank geleid en met haar ook de voer- en vleessector.
Die linkse lobbyclubs (Wakker Dier, Natuurmonumenten, Greenpeace, etc.) hebben inmiddels wel een machtige lobby opgebouwd. Zij zitten tot in de hoogste regionen van de politieke partijen waar zij consequent hun boodschap blijven verkondigen. Ondertussen wordt er in het veld gestreden met alle middelen om de tegenstander op de knieën te krijgen: stalbezettingen, demonstraties, brandstichting, radiospotjes, bedrijven publiekelijk veroordelen, rechtszaken, enzovoorts. Officieel zijn de banden met de politieke partijen moeilijk aan te tonen maar dat ligt er toch dik bovenop. Verontwaardigd is men wel als Yvonne Jaspers voor een paar knaken reclame maakt voor For Farmers. Ondertussen sponsoren rijke veganisten en de Postcodeloterij de linkse acties.
Dat dat werkt bewijzen onze huidige bewindslieden. Zonder enige onderbouwing voert men het linkse beleid uit. Minister Van Der Wal van stikstofzaken roept populair dat het ‘woest aantrekkelijk’ moet zijn voor boeren om hun bedrijf te verkopen aan de staat, ondertussen met geld smijtend en chanterend met het onteigeningsinstrument. Op Twitter wil ze haar bedenkelijke optreden in Op1 verdedigen door te zeggen dat de landbouw de laatste jaren gegroeid is en het wel wat minder kan. Kent ze de cijfers niet? De landbouw is gekrompen en heeft fantastische stappen gezet in verduurzaming: met minder input maakt men meer output. Hallo minister, dit is toch wat u wil?!
De landbouw is gekrompen en heeft fantastische stappen gezet in verduurzaming
Ondertussen maakt minister Staghouwer zijn ronde in het veld. Na de voedselbossen en biologisch dynamische boerderijtjes bezoekt hij nu die enge agro-industrie. Lely, het innovatieve rundveemechanisatiebedrijf, werd vereerd met een bezoek. De minister Twitterde blij over de fantastische innovaties van Lely. Lely plaatste ooit een advertentie dat innoveren beter is dan saneren. Die boodschap heeft Staghouwer volgens mij toch gemist. Van een nuancering van het saneringsbeleid heb ik namelijk nog niet gehoord. Binnenkort zal hij ook de veevoerindustrie bezoeken. Ik ben benieuwd welke boodschap wij hem meegeven en wat daarvan blijft hangen.
Je zult je afvragen waarom ik me dat afvraag. Je bent toch bestuurder van Nevedi? Dat klopt, maar mijn invloed is slechts beperkt tot 1 van de 10 stemmen in het bestuur en een paar procent in de ledenvergadering. En het polderen zit er diep in bij ons clubje. Voor bestuurders van grote bedrijven is het niet makkelijk om een heel duidelijke en persoonlijke mening te verkondigen. Het overheersende idee is dat we altijd ‘in gesprek moeten blijven’, anders wordt er over ons gepraat in plaats van met ons. Dat zal wel zo zijn maar als de stalbezetters van Boxtel eerder bij de minister aan tafel zitten dan de vertegenwoordigers van de agro-industrie maak ik me toch wel ernstige zorgen. Is dat wat meepraten de laatste decennia heeft opgeleverd? Ministers die praten met terroristen en ondertussen eerlijke ondernemers dwingen te stoppen? Lobbyclubs die met geld van de overheid diezelfde overheid voor de rechter dagen en een heel land op slot zetten? Ambtenaren die (bewust?) fouten maken en vervolgens kritiek wegwuiven als nepnieuws of struisvogelpolitiek?
Ik ben er onderhand wel een beetje klaar mee. Ons aangeharkte landje ligt er keurig bij en was nooit beter dan vandaag. Zelfs op dit hoge niveau hebben we nog ideeën om het beter te doen. Die zijn blijkbaar niet welkom. Meepraten is leuk maar wordt er ook geluisterd?
