Vergunningen rond, maar oude resten spelbreker

De gemeente Apeldoorn laat Vee & Gewas van Agrio Uitgeverij weten hoe het proces verder gaat. ‘Voor de stal is een archeologisch vooronderzoek uitgevoerd. Daarbij is in stappen bekeken of er archeologische resten te verwachten zijn die door de bouw van de stal verloren zullen gaan. Dat blijkt het geval. Uit het vooronderzoek blijkt dat er bewoningssporen uit waarschijnlijk de Late Bronstijd zijn.’

De gemeente heeft hierop is besloten dat er een opgraving nodig is op de plaatsen waar dieper dan 40 centimeter gegraven gaat worden. ‘Ook op de plaats van de geplande nieuwe stal. Dit om archeologische informatie over ons verleden veilig te stellen voor de toekomst.’

Hoe het verder gaat? De initiatiefnemer is volgens de gemeente nu aan zet om een archeologisch bureau voor dit onderzoek in de arm te nemen. Die stelt een plan voor het onderzoek op. ‘Dat de gemeente moet goedkeuren. Dit onderzoek is verplicht als er dieper gegraven gaat worden dan 40 centimeter. Als er niet gebouwd wordt dus niet.’

Kosten

Wat gaat het ongeveer gaat kosten hangt af van de offertes van archeologische onderzoeksbureaus.

‘Goed om te melden is dat de gemeente Apeldoorn als een van de weinige gemeenten in Nederland een subsidie heeft voor als de kosten excessief zijn. Als het gravend onderzoek meer dan 1 procent van de bouwkosten bedraagt, is tegen een aantal voorwaarden een tegemoetkoming in de kosten mogelijk.’

Dubbeldoelstal

Het is niet bepaald een kleine stal die Arend Versteeg wil bouwen op de Veluwe. De VOF op boerderij ’t Vossegat in Uddel heeft een stal laten tekenen voor 50 melkkoeien. Maar diezelfde openfrontstal biedt aan de achterkant onderdak aan 60 zeugen en 200 vleesvarkens. De traditionele melkstal komt ook onder hetzelfde dak, meer aan de zijkant. De meeste meters vormen een potstal, ondiep maar groot. Het gaat om een gebouw van 1.800 vierkante meter.

Arend Versteeg (54) boert op de plek waar sinds het jaar 1600 vele generaties hem voorgingen. Op het moment heeft hij 35 melkkoeien in een grupstal uit 1978, 110 biologische varkens en zijn vrouw heeft 30 paarden in opfok. De VOF heeft 46 hectare in eigendom en pacht er nog 16 bij. Versteeg verbouwt er biologische zomergerst, tarwe, mais en aardappelen. De koeien, overwegend MRIJ, weiden veel, afgelopen jaar zelfs tot 20 december. Omdat Versteeg ook de koeien biologisch wil houden, moet de sterk verouderde grupstal er ‘eindelijk’ aan geloven; een vrijloopstal moet er komen. Het dak boven die vrijloopstal, een potstal, biedt dan ook plaats aan 37 zeugen en 180 vleesvarkens. Dat de stal net als vroeger aan verschillende diersoorten plaats biedt, ziet Versteeg geenszins als bezwaarlijk; „Er komt natuurlijk wel een hygiënesluis.” Qlip gaf de melkveehouder eerder ook al groen licht.

Toekomst

De vergunning voor de stal is er al. Volgens Versteeg zijn de gemeente Apeldoorn en de maatschappij als geheel best blij met hem, en met zijn plannen. „De schop mág al de grond in. Maar dan moeten vanaf het eerste uur archeologen toezicht houden, en dat onderzoek moet ik zelf betalen. Ik houd van geschiedenis, zoals ik ook van de natuur houd, maar ik wil dat financieel niet ophoesten.” En zonder die nieuwe stal kan zoon Michael niet door met de boerderij. „Het is zijn toekomst, maar in een oude grupstal kun je niet biologisch werken.”

Het hele artikel over Versteeg verscheen eerder deze maand in de papieren Vee & Gewas