CBS: ‘Landbouw stoot minder stikstof uit dan 25 jaar geleden’
Uit de jongste cijfers van het CBS blijkt dat de plantaardige en de dierlijke landbouwproductie beide sinds 1995 zijn gestegen. De stijging van de plantaardige productie kwam tot stand ondanks verminderd gebruik van (kunst)mest, aldus het CBS. „De hoeveelheid via dierlijke mest naar landbouwgrond aangevoerde stikstof daalde tot 2012 met 41 procent en nam daarna weer iets toe. De via kunstmest aangevoerde stikstof daalde volgens een vergelijkbaar patroon. Het verbruik van niet-hernieuwbare energie door de landbouw, zoals aardgas, lag in 2021 na diverse pieken en dalen iets lager dan 25 jaar geleden.”
Meer krachtvoer
Dat er na 2012 meer stikstof via dierlijke mest op landbouwgrond terecht is gekomen komt doordat koeien meer krachtvoer zijn gaan eten, licht het CBS toe. „In Nederland eten koeien vooral gras en snijmais van Nederlandse bodem, aangevuld met krachtvoer. Varkens en pluimvee eten hoofdzakelijk krachtvoer. Krachtvoer wordt gemaakt van bijvoorbeeld tarwe, korrelmais en soja en is een belangrijke bron van eiwit in de voeding van vee. Stikstof is een bouwsteen van eiwit; daarom spreken we van ‘de aanvoer van stikstof via krachtvoer’.” Tot ongeveer 2002 daalde de aanvoer van stikstof via krachtvoer naar varkens en runderen. Daarna steeg de aanvoer weer, maar waar de stijging bij varkens stagneerde, nam deze bij runderen na 2012 sterk toe.
Hogere melkproductie
Het toenemende gebruik van krachtvoer bij runderen droeg bij aan een hogere melkproductie per koe, concludeert het CBS. „In 1995 leverden Nederlandse melkveehouders per koe gemiddeld 6.300 kilogram melk aan zuivelfabrieken. In 2021 was dit 8.700 kilogram per koe. Mede hierdoor steeg de totale dierlijke productie sinds 1995 met 15 procent, ondanks een krimpende veestapel. Het grootste deel van de via krachtvoer aangevoerde stikstof komt uiteindelijk terecht in dierlijke mest.”
De aanvoer van stikstof in dierlijke mest naar landbouwgrond daalde tot 2012 met 41 procent, om daarna weer te stijgen. In 2020 lag de aanvoer 35 procent lager dan in 1995.
Aardgas grootste energiepost
Een belangrijke vorm van milieurelevant verbruik betreft het verbruik van fossiele brandstoffen, aldus het CBS ter besluit. „Bij de landbouw gaat het hierbij voor het grootste deel om aardgas. De glastuinbouw verbruikt het meeste aardgas. Naast aardgas gaat het in de landbouw om aardolie als brandstof voor tractoren."
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Guus Queisen