Brabant moet intrekkingsverzoek vergunning varkensstal opnieuw beoordelen

Brabant verleende in 2016 een natuurvergunning aan een varkenshouder uit Esbeek voor het bedrijf met twee stallen en uitbreiding voor een derde stal. Deze zou plaats moeten bieden aan 6.100 extra varkens (inmiddels naar 2.990 varkens), maar is nog niet gebouwd. Een milieuvereniging diende een verzoek in om de milieuvergunning in te trekken. Volgens de organisatie verslechtert de natuur met de komst van de derde stal en worden er door de provincie te weinig maatregelen genomen om verdere achteruitgang van de natuur te voorkomen. Het gaat daarbij met name om het Natura 2000-gebied Kempenland West.

De provincie vindt het niet nodig om de natuurvergunning in te trekken omdat er maatregelen worden getroffen, zoals de aanscherping van de staleisen in 2024. Vanaf dat jaartal moeten Brabantse veehouders 85 procent ammoniak reduceren. Deze provinciale maatregel zou dan genoeg zijn om de stikstofuitstoot met meer dan de helft te verlagen. Ook wijst de provincie naar de Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof, de landelijke stikstofmaatregelen die getroffen gaan worden en naar de vrijwillige opkoop van zeven bedrijven met een hoge stikstofuitstoot in de eigen provincie.

Brabant wees het definitieve verzoek in december 2021 af. De milieuvereniging stapte daarop naar de rechter.

Teveel onduidelijkheden

De rechtbank oordeelt dat de provincie te onduidelijk is geweest bij de afwijzing van het verzoek. Zo is er volgens de rechter vooralsnog geen aanwijzing of er landelijke stikstofmaatregelen worden getroffen en zo ja wanneer ze effect gaan hebben. Ook worden vraagtekens gezet bij de uitkoop van de zeven piekbelasters. Het is voor de rechtbank niet duidelijk genoeg wat dit oplevert voor de natuurkwaliteit in Kempenland West. Daarnaast zijn er twijfels over de provinciale maatregelen die Brabant neemt, mede vanwege de eerdere rechterlijke uitspraken over de effectiviteit van emissiearme vloeren in melkvee- en jongveestallen. De werking van deze systemen wordt in twijfel getrokken.

Beter onderbouwen

De rechtbank beseft dat dit een hard gelag is voor de varkenshouder die al jarenlang bezig is met zijn plannen. Maar, daar mag de provincie geen rekening mee houden vanwege wet- en regelgeving. Als de provincie niet beter onderbouwt welke concrete landelijke of provinciale maatregelen genomen worden om de mogelijke achteruitgang van de natuurkwaliteit in Kempenland West te voorkomen, is het intrekken van de natuurvergunning voor de derde stal de enige passende maatregel volgens de rechter.

De provincie mag daarom het verzoek van de milieuvereniging om de natuurvergunning in te trekken, niet afwijzen. Brabant moet terug naar de tekentafel. De provincie moet het verzoek nu opnieuw beoordelen en daarbij rekening houden met aanwijzingen van de rechtbank.