Poolse medewerkers via het uitzendbureau
Hoewel de schaarste aan personeel in de varkenshouderij steeds groter wordt, werken er nog steeds maar enkele tientallen Polen in de varkenshouderij. Ook sinds 1 mei van dit jaar veranderde de situatie niet, toen aan aanvullende eisen aan werknemers uit de in 2004 toegetreden nieuwe EU landen een einde kwam.
Zelf naar Polen gaan
„Er is schroom onder varkenshouders om met Polen te werken”, constateert Gerard van Heugten. Ook valt het hem en zijn compagnon Tjerk Fokkens niet mee om in Polen mensen te vinden die affiniteit hebben met de landbouw. Poolse tussenpersonen werven geïnteresseerden voor hen. „Om het echt goed te doen zouden we zelf naar Polen moeten.”
„Maar het ontbreekt ons aan tijd”, vertelt Fokkens. Hij legde de basis van de onderneming door in enkele jaren tijd arbeidsbemiddelaar te worden voor 40 hoofdzakelijk buitenlandse vrachtwagenchauffeurs. Omdat het bedrijf belang heeft bij risicospreiding besloot hij te gaan samenwerken met zijn studiegenoot Gerard van Heugten.
Beiden spreken ze de taal van de varkenshouder. „Randstadmeisjes spreken de taal van de varkenshouder niet. Wij wel. Dat is ons sterke punt. Wij kunnen goed inschatten of werkgever en werknemer goed bij elkaar passen.”
Personeel nauwelijks te vinden
Ondanks regelmatige reclamebestedingen en publiciteit in de regionale pers loopt het echter niet storm bij de varkenshouderijtak van HF Works. Van Heugten denkt dat de schroom onder varkenshouders te maken heeft met de noodzaak om huisvesting aan te bieden en de angst voor gebrekkige communicatie.
„Maar de schaalvergroting gaat in hoog tempo door. Daar hoort personeel bij, dat nauwelijks te vinden is. Het gezinsbedrijf verdwijnt en je kunt echt niet alles automatiseren. Schaalvergroting betekent leren omgaan met personeel. Het lijkt erop dat varkenshouders zelf meer uren maken en ze niet tellen, nu de prijzen zo slecht zijn.”
Om varkenshouders over de drempel heen te helpen biedt HF Works een introductiekorting gedurende één maand. In die periode kan er opleiding plaatsvinden en kunnen werkgever en werknemer aan elkaar wennen. Wel is het de bedoeling dat het dienstverband een volledige werkweek betreft en dat de overeenkomst op een veel langere looptijd gericht is dan een maand.
Langdurige uitzendperiodes
Tjerk Fokkens: „We willen met de introductiekorting niet de indruk wekken dat we kwaliteit niet belangrijk vinden. Het gaat er ons juist om dat de uitzendperiode langdurig van aard is. Dat betekent dat varkenshouder en arbeidskracht tevreden moeten zijn over elkaar.”
Naast de introductiekorting werkt HF Works ook aan interne opleiding van Polen. Enkele grote varkenshouderijen, die al jaren ervaring hebben met buitenlandse werknemers, bieden Polen de gelegenheid enkele weken stage te lopen om vervolgens via een officieel uitzendcontract aan het werk gesteld te worden.
Ook beschikt HF Works over een cursusboek, waarin Poolse arbeidskrachten die de Duitse en of de Engelse taal niet machtig zijn de basisbegrippen in de varkenshouderij op eenvoudige wijze worden aangeleerd in het Nederlands. „Komen we er echt helemaal niet uit, dan schakelen we een tolk in.”
Geen huisvesting in caravan
Vergeleken met de uitzendtak van de Agrarische Bedrijfsverzorging (AB) heeft HF Works als voordeel dat ze gespecialiseerd zijn in varkenshouderij. Maar er staat tegenover dat AB buitenlandse arbeidskrachten de vereiste huisvesting kan bieden. „De tijd van de caravan in de achtertuin is voorbij. Dat willen wij ook niet”, vertelt Van Heugten.
„De varkenshouder moet de werknemers legaal onderdak kunnen aanbieden.” De Agrarische Bedrijfsverzorging heeft ook het voordeel dat ze verloop in het personeel beter kunnen opvangen. Er zijn ongeveer 15 tot 20 Polen gedetacheerd in de varkenshouderij.
Ook kan AB vanwege de schaalgrootte van de organisatie intensiever zoeken naar Pools personeel dat affiniteit heeft met de landbouw. De beide uitzendorganisaties uit het Brabantse land zien elkaar echter niet als concurrent. Van Heugten: „We overleggen met elkaar hoe we Poolse werknemers in de varkenshouderij tot een succes kunnen maken.”
Uitzendcontract
Een uitzendbureau bemiddelt tussen opdrachtgever en arbeidskracht en loopt het werkgeversrisico. Dat betekent het uitbetalen van salaris, het afdragen van sociale premies, en het uitbetalen van vakantie- en ziektegeld. In ruil daarvoor wordt een vergoeding in rekening gebracht bij de opdrachtgever. Meestal is dit een vast bedrag, bovenop het uurloon dat de arbeidskracht krijgt uitbetaald van het uitzendbureau.
In een uitzendcontract worden alle rechten en de plichten van de drie betrokken partijen vastgelegd. Daarin staat ook omschreven welke werkzaamheden er moeten worden verricht, aan welke kwaliteitseisen moet worden voldaan en welke gedragsregels er gelden.
