Werken met personeel betekent communiceren

Je hebt een vacature geplaatst voor een medewerker varkenshouderij. Er komt slechts één reactie. Maar deze sollicitant heeft wel een opleiding in de varkenshouderij afgerond. Als ondernemer ben je daar gelukkig mee en ga je er van uit dat je hem niets hoeft te leren en dat hij al het werk binnen je varkensbedrijf leuk vindt om te doen.

Niets is minder waar. Je nieuwe medewerker wil zich liever specialiseren binnen één afdeling van het bedrijf en liefst doorgroeien naar een andere functie. Maar meestal uit de werknemer deze wens niet aan de werkgever, waardoor geen van beide iets aan de situatie kan veranderen. Tot het moment dat je volledig ingewerkte medewerker bij de buurman een hogere functie aangeboden krijgt. Zoals bovenstaand voorbeeld weerspiegelt, is het vinden en vasthouden van gemotiveerd personeel een heet hangijzer in de varkenshouderij.

Varkenshouders werken op korte termijn
In de ontwikkeling van medewerkers kun je als ondernemer investeren. Hiervoor moet je met de medewerker om de tafel en het over de lange termijndoelstellingen hebben. Doelstellingen van het bedrijf en doelstellingen van de werknemer. Waar willen we naar toe?

Volgens Frank van Helvert van LTO Noord Projecten gebeurt het bespreken van de lange termijndoelstellingen bijna nooit. „De werkzaamheden van de komende week worden vaak wel besproken op de maandagochtend. Maar waar het bedrijf naar toe wil in de komende vijf jaar weet de werknemer bijna nooit. Varkenshouders zijn mensen die werken op de korte termijn en te maken hebben met de schommelingen in de markt.”

„Daar passen ze hun doelstellingen op aan.” Bovendien verricht de werknemer vaak uitvoerend werk. „Wanneer er problemen zijn op het bedrijf of iets verandert in de planning, lossen ze dat ter plekke op.”

Belangrijk moment: functioneringsgesprek
De tijd dat de werkgever de ‘baas’ was en dus alles bepaalt, lijkt volgens ING Bank een uitspraak uit het verleden. Dat schrijft de bank in het onderzoekrapport ‘Succesvol ondernemen met personeel’ dat in februari is gepubliceerd. Eén van de momenten waarop goed kan worden gecommuniceerd over werkzaamheden en ideeën is tijdens het functioneringsgesprek. In de meeste bedrijfstakken is zo’n gesprek niet meer weg te denken.

Varkenshouders lijken het door de drukte van alledag, maar al te vaak te vergeten. Als ondernemer kom je er tijdens dit gesprek achter wat voor vlees je eigenlijk in de kuip hebt. Wie is de mens achter je medewerker en waar wil hij of zij in de komende vijf jaar naar toe groeien? Onder meer via het functioneringsgesprek kan de werkgever zijn werknemers motiveren.

‘Geef medewerkers de ruimte om zelfstandig te werken. Hiermee creëer je ruimte voor nieuwe toepassingen’, is hierbij een gouden tip uit het rapport van ING. ‘Zelfstandigheid stimuleert creativiteit’.Wanneer de medewerkers weten waar de ondernemer met het bedrijf naar toe wil, zijn zij beter in staat om kansen en mogelijkheden voor de toekomst van het bedrijf te herkennen. Verantwoordelijkheid stimuleert de betrokkenheid bij de zaak.

Stel ontwikkelingsplan op
Het functioneringsgesprek hangt samen met het opstellen van een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). In het persoonlijk ontwikkelingsplan zijn de lange termijn doelen van het bedrijf, de huidige en toekomstige functie-eisen, het functioneren van de werknemer en de loopbaanwensen van de werknemer, de uitgangspunten.

Het maken van een POP is voor de maker een kans om ook eens goed over zichzelf na te denken. Vragen die hierbij aan bod komen: Waar ben ik goed in? Wat doe ik graag? Wat voor type mens ben ik? Wat zijn mijn ambities? Een POP stel je voor een bepaalde periode op, bijvoorbeeld voor een jaar. Een aantal doelstellingen zal wellicht niet binnen een jaar te behalen zijn. Maar door de doelstelling op te delen kan er naar toe gewerkt worden.

Een POP kun je zien als een ontwikkelingscontract tussen werkgever en werknemer. „Het is als ware een uitwerking van het arbeidscontract”, aldus Van Helvert. Wanneer ook de ondernemer een POP opstelt en daaraan gekoppeld een sterkte en zwakte analyse voor zijn bedrijf maakt, kunnen ondernemer en werknemer in één oogopslag zien waar de ander naar toe wil. „Het gaat erom dat je elkaar serieus neemt”, aldus Van Helvert.