Wyno Zwanenburg: PVV mag niet worden uitgehold

Het rommelt behoorlijk binnen het Productschap Vee en Vlees (PVV). Vion en LTO hebben laten weten dat zij vernieuwingen binnen het productschap willen. Het vertrek van Jos Ramekers is daar de eerste stap in. Zijn positie werd onhoudbaar en het PVV is nu op zoek naar een nieuwe voorzitter. Maar over het vertrek van Ramekers en de rol die het PVV in de toekomst moet spelen, plaatst de NVV vele vraagtekens. De discussie over het PVV zal straks in alle hevigheid losbarsten, zo verwacht NVV-voorzitter Wyno Zwanenburg.

NVV wil dat minister Donner van Sociale Zaken een onderzoek instelt naar het aftreden van Ramekers. Is zijn opstappen onterecht?
„Het was niet zozeer onterecht, maar wij vinden dat er een onderzoek moet komen naar het financiële- en procedurele traject dat met het vertrek van Ramekers is bewandeld. Dat is volstrekt onduidelijk. Het is niet bekend wie wat heeft besloten over Jos Ramekers. Er zijn zaken geregeld zonder overleg met anderen. Welke financiële regeling is er getroffen met Ramekers? Hij was voor twee jaar benoemd en ontvangt nu een wachtgeldregeling. We kunnen niet anders concluderen dat hij een financiële ‘handdruk’ heeft gekregen. Wij willen niet dat die regeling uit de zak van de varkenshouder wordt betaald, omdat wij over zijn aftreden nooit zeggenschap hebben gekregen.”

Met het ontslag van Ramekers lijkt het PVV zich in een andere richting te bewegen. Minder taken en bevoegdheden. Is dit een goede ontwikkeling?
„Op dit moment zijn de twee partijen nog niet met een nieuwe visie gekomen en zit het PVV in een bestuursvacuüm. Er is vorig jaar een nieuwe visie gepresenteerd, waar iedereen mee akkoord is gegaan. Nu willen LTO en Vion dat er opnieuw vernieuwingen worden doorgevoerd. Zij willen de regie in de veranderingen en minder taken geven aan het PVV.”

„Maar hoe zwaar laat je de visie van twee partijen wegen als er een kersverse overeenstemming was over de Visie 2010. Het gaat ons te ver dat het PVV een verlengstuk wordt van Vion en LTO en dat het productschap wordt uitgehold tot een heffings- en verordeningsorganisatie. Het PVV is een publiekrechtelijk orgaan en een onafhankelijke belangenbehartiger richting de politiek, voorlichting, pr. Dat zijn taken die Vion en LTO liever zelf doen. Zij kunnen dit echter niet objectief en onafhankelijk doen.”

Welke rol en taken zou het PVV moeten vervullen volgens de NVV?
„Wij houden vast aan de Visie 2010. Het PVV moet zich bemoeien met de internationale handel en diergezondheidsbestrijding. Het moet objectief kunnen communiceren over de vleessector. Het PVV kan die rol nog steeds goed vervullen. Dat kan niet in handen komen van commerciële bedrijven. Om de taken uit te voeren, heb je een organisatie nodig met een behoorlijk personeelsbestand. Wanneer het PVV wordt uitgekleed met minder mensen kan ze haar rol niet meer vervullen en bestaat er ook het gevaar dat de kennis bij het PVV verdwijnt”

Wat betekent de uitholling voor de varkenshouder?
„Op de korte termijn niets. Ze zullen minder heffing betalen. Op de lange termijn kunnen echter de grote bedrijven besluiten nemen die tegen het algemeen belang zijn van de sector. Want het belang van bedrijven is niet altijd het belang van de varkenshouders.”

En welke rol speelt het PVV nu?
„Het PVV leeft niet direct onder de varkenshouders, maar indirect vervult het een aantal belangrijke taken. Afhandelen van dierziekten, uitvoeren praktijkonderzoek, beheren van het Diergezondheidsfonds, controleren van de classificatieklasse. Dat zijn allemaal taken die onafhankelijk moeten gebeuren.”

Belangenbehartiging rond dierenwelzijn, Europees landbouwbeleid en afspraken over de wereldhandel hoeven geen kerntaken van het PVV te zijn, maar moeten door de private sector worden uitgevoerd, is het standpunt van Vion en LTO.

Heeft het PVV met dit standpunt van twee belangrijke partijen in varkenssector nog bestaansrecht?
„Het PVV heeft absoluut bestaansrecht. maar dan wel in een structuur waarin recht wordt gedaan aan de positie van de varkenshouders. Hoe moet je de huidige taken van het PVV anders gaan organiseren? Alle partijen lobbyen voor hun eigen belang. Binnen het PVV konden de varkenshouders voor hun eigen belang opkomen. Als wij dat niet meer kunnen, heeft het PVV geen zin meer. Vion wil duidelijk opkomen voor haar eigen belang en bepaalde zaken zelf regelen.”

„LTO wil zichzelf beter profileren. Dat kan beter zonder het PVV, want de belangen van de akkerbouwer en melkveehouder staan soms lijnrecht tegenover die van de varkenshouders. Dat maakt hun positie moeilijk. Het productschap is een last aan hun been en ze willen het liever uitkleden. Eigenlijk willen ze één dierlijk productschap, waardoor ze meer vrijheid hebben. Meer zetels door meer leden en meer macht.”

Is het niet een logische volgende stap na het stopzetten van de Landbouwschappen?
„De discussie over de productschappen speelt alleen in de varkenshouderij. Vion wil meer marktmacht en LTO wil iets doen aan haar de afbrokkelende positie in de varkenssector. De pluimveehouders willen zelfs een eigen voorzitter. Voor hen is het productschap nog steeds belangrijk en dat geldt ook voor de andere sectoren.”

Heeft de varkenshouder nog voordeel bij het PVV?
„Het voordeel is dat zaken nu collectief worden geregeld en betaald. Het geld wordt bijvoorbeeld uitgegeven voor een controle op de classificatie. Dat is in direct belang voor de varkenshouder. Verder kan de varkenshouder profiteren van de kennis uit praktijkonderzoeken. Iedereen kan nu gebruik maken van het PVV, niet alleen een klein groepje. Het PVV is een collectief orgaan.”

Wat zou het productschap voor hen moeten betekenen?
„Het PVV moet ten dienste staan van de hele sector en het belang van iedereen dienen. De productschapstructuur is erop gericht dat het de varkenshouders beschermt tegen de invloeden van de industrie en de supermarkten. Met het wegvallen van Jos Ramekers is de weegschaal doorgeslagen naar de andere kant en wordt het belang van de varkenshouder ondermijnd.”

Welke positie gaat de NVV innemen als het aankomt op veranderingen van het PVV en welke onderwerpen hebben prioriteit?
„Vooralsnog houden we vast aan de Visie 2010. We willen dat er inhoud gegeven wordt aan de positie van de varkenshouders. Het kan niet zo zijn dat we wel meebetalen, maar straks niet meer mogen meebepalen.”