Wim van Pelt: ‘Geen Europese verplichting verdoofd castreren’

Is de Nederlandse varkenshouder klaar om op 1 januari 2009 op een economische wijze biggen verdoofd te castreren?
„Naar wat wij hebben begrepen moet die datum zeker haalbaar zijn. We verwachten dat in de tweede helft van het jaar begonnen wordt met verdoofd castreren.”

Welke verdoofmethoden gaan gebruikt worden en wat kost dit sector?
„Er zijn in principe twee methodes Lidocaïne of C02 verdoving. Deze laatste heeft de voorkeur, omdat deze door de veehouder zelf kan worden toegepast. De kosten zijn afhankelijk van de gekozen methode. We verwachten in juni een voortgangsrapportage waarin ook duidelijkheid komt over de kosten.”

Zijn de slachterijen, supermarkten en exporteurs in 2009 klaar om dit vlees te vermarkten?
„Ja, het vlees blijft immers hetzelfde. Onze leden zullen echter in hun aanvoer geen stromen kanaliseren door een onderscheid te maken tussen verdoofd en onverdoofd gecastreerd. Wat ons betreft dienen alle mannelijke varkens dan verdoofd te worden gecastreerd.”

Welke plannen zijn er om de extra kosten die gemaakt worden met verdoofd castreren, terug te verdienen? Gaat de consument bijvoorbeeld meer betalen voor het vlees?
„Het is ons streven om de extra kosten door de markt en consument te laten betalen. Het is ook voortgekomen uit een concrete marktvraag en dus ook niet meer dan logisch dat de afnemer en de consument dan ook eventuele extra kosten accepteren.”

De Nederlandse politici in Brussel maken zich sterk om verdoofd castreren in Europa te verplichten. Hoe groot is de kans dat dit daadwerkelijk verplicht wordt gesteld en is dit voor de Nederlandse varkenshouderij noodzakelijk om goed te concurreren?
„Ik verwacht dat dit onderwerp ook in enkele andere lidstaten wel op de agenda komt. Een Europese verplichting zie ik echter helaas op korte termijn nog niet van de grond komen, ondanks onze inspanningen en die van de Nederlandse overheid om dit onderwerp bij de beleidsmakers in Brussel onder de aandacht te brengen. Ik betreur dit wel, aangezien een Europese aanpak noodzakelijk is voor onze industrie om een level playing field te behouden.”

In 2015 wil landbouwminister Gerda Verburg stoppen met het castreren van biggen. Milieukeur heeft samen met supermarkten van Coop en SuperCoop sinds 14 april voor dezelfde prijs vlees in de schappen liggen van ongecastreerde biggen. Hoe verloopt dit initiatief?
„We volgen dit initiatief met interesse. Het lijkt vooralsnog slechts op beperkte schaal mogelijk.”

Kan dit initiatief uitgebreid worden naar andere winkels en/of export?
„Dit is vooral afhankelijk van de ontwikkeling van de marktvraag. Veel afnemers zijn terecht nog erg bezorgd over het risico van berengeur en uitbreiding van dit initiatief is onder andere pas mogelijk als er hieromtrent aan hen keiharde garanties kunnen worden gegeven. Dat is met de huidige stand van de techniek nog niet mogelijk.”

Betekent dit voor de slachterijen een extra aanpassing op de slachtlijn?
„Er zijn nog geen honderd procent betrouwbare detectiemethoden aan de slachtlijn. Om het stoppen met castreren mogelijk te maken, zal er eerst door opzet van een fokkerijprogramma moeten worden gezorgd dat de productie van de stoffen die berengeur veroorzaken wordt geminimaliseerd. De sector werkt aan een onderzoeksprogramma dat hierop is gericht.”

Zijn er voor de Nederlandse varkenssector voordelen (nieuwe afzetmogelijkheden) te behalen als Nederland eenzijdig kiest voor stoppen met castratie? Nederland kan immers haar diervriendelijkheid promoten.
„Nee, het LEI heeft berekend dat eenzijdig stoppen met castratie de Nederlandse sector ongeveer 90 miljoen euro kost. Meer dan we nu met elkaar verdienen. Dat is dus geen optie. Er zijn wel economische voordelen te realiseren door op effectieve wijze verdoofde castratie in te voeren in Nederland. Deze economische voordelen liggen er vooral als er door veel meer afnemers daadwerkelijk om vlees afkomstig van verdoofd gecastreerde varkens gaat worden gevraagd, zowel nationaal als internationaal. Tot nu toe is de vraag nog grotendeels beperkt tot een deel van de Nederlandse afzetmarkt. Het is wel positief dat het CBL heeft aangegeven vanaf 2009 alleen nog maar vers varkensvlees te verkopen afkomstig van verdoofd gecastreerde varkens. Dit biedt ons dan in ieder geval een voordeel ten opzichte van buitenlandse leveranciers.”

In Denemarken is vleesconcern Danish Crown bezig met een onderzoek om biggen niet te castreren en te slachten op 45 kg als ze nog niet geslachtrijp zijn. De Deens onderzoekers zijn positief over de afzetmogelijkheden. Hoe staat de COV tegenover dit onderzoek?
„We volgen het onderzoek met belangstelling. Er is echter tot nu toe nog geen markt voor dergelijke lichte varkens en we moeten ons goed realiseren dat we de varkensstapel dan zouden moeten verdubbelen om aan de huidige vraag naar varkensvlees te kunnen voldoen. Waarbij ik nog toevoeg dat varkensvlees van zulke lichte dieren tot vleesonderdelen leidt die niet aansluiten bij wat de markt vraagt. Denk bijvoorbeeld aan de productie van hammen, gedroogd dan wel gekookt.”