‘Varkenshouder profiteert van expansie Vion’
De explosieve groei en overnamestrategie van Vion in met name Duitsland en nu ook in het Verenigd Koninkrijk is illustratief voor de Europese vleesmarkt, al heeft de op een na grootste vleesmultinational Danish Crown recent pas op de plaats gemaakt. Mede onder druk van de coöperatieleden liet de Deense gigant een overname van een grote marktpartij in Zweden schieten.
De Spaanse marktleider in worst en vleeswaren Campiofrio fuseerde met Groupe Smithfield, de Europese dochteronderneming van de Amerikaanse vleesgigant Smithfield Foods. Daarmee ontstaat een Europese vleeswarenspecialist met een omzet van 1 miljard euro jaarlijks. Het Nederlandse merk Meester Stegeman is onderdeel van de fusie.
Vion geeft aan geen concreet doel qua omvang van de onderneming voor ogen te hebben. Grampian onderdelen die niet passen bij de kernactiviteiten, zoals de pluimveedivisie, worden wellicht verkocht. Vion moet oppassen dat het niet uit zijn voegen groeit, aldus bestuursvoorzitter Daan van Doorn. Maar de snelle schaalvergroting is noodzakelijk om gelijke tred te houden met de supermarkten. „Volstrekt logisch”, oordeelt specialist Nan Dirk Mulder, werkzaam bij de Food and Agri Research and Advisory divisie van de Rabobank.
Vuist maken noodzaak
Tot nu toe was de vleesverwerkende industrie veel te weinig international georiënteerd en veel te versnipperd, aldus Mulder. „De Europese schaalgrootte loopt ver achter bij de omvang van vleesbedrijven in Amerika en Brazilië. Vion beseft dit als een der eersten. Om meer marge bij de primaire producent en de slachterijen te houden, is het noodzakelijk om een vuist te kunnen maken naar de supermarkten.
Consolideren is het credo. In Noordwest-Europa, de markt waarin Vion actief is, zijn nog slechts een vijftal supermarktketens echt van belang. Opschaling in de hele keten komt ook de varkenshouder ten goede. Ze hebben belang bij Vion als ‘category leader’.”
Om succesvol te kunnen zijn in de 170 miljoen consumenten tellende Noordwest Europese markt die wordt gekenmerkt door toegevoegde waarde en sterke retail noemt de Rabobank concurrerende schaal, verregaande integratie, voorkeursleverancierschap en het bezit van sterke merken als belangrijkste kenmerken. Bedrijven die hierover niet beschikken gaan verdwijnen.
Kwart gaat verdwijnen
Mulder: „De komende vier à vijf jaar gaat in Nederland ongeveer een kwart van de vleesverwerkende bedrijven verdwijnen. Nu zijn er in totaal nog 240 vleesverwerkende bedrijven actief. In 2012 zijn het er nog 180. Met name het middensegment ontbreekt het aan perspectief. Verpakkers en uitsnijders krijgen het zwaar. Bedrijven die zich richten op niche markten, bijvoorbeeld streekproducten, blijven ook toekomst houden. ”
De Europese vleesverwerkende sector krijgt de komende jaren niet alleen te maken met voortgaande schaalvergroting in de eigen gelederen maar ook met toenemende interesse voor overnames door multinationals uit Zuid-Amerika. Een voorteken daarvan zijn de overnames van JBS in Europa.
Dit Braziliaanse bedrijf is de grootste producent en exporteur van rundvlees ter wereld. Naar verluidt zouden de Braziliaanse vleesconcerns Sadia en Perdigão ook plannen hebben gehad om het Schotse Grampian over te nemen. Volgens de Rabobank zijn deze Braziliaanse bedrijven de drijvende kracht achter de snelle schaalvergroting in Europa.
