‘In het gas uit de hand, uit het gas in de hand’

De komende maanden organiseren zowel LTO als NVV (via De Groene Belangenbehartiger) tientallen bijeenkomsten in het hele land waar iedere varkenshouder het (verplichte) certificaat kan krijgen. Eerst zou deelname aan een bijeenkomst bij DGB enkele tientallen euro’s kosten. Nadat de NVV ontdekte dat de LTO-bijeenkomsten gratis waren, volgens de vakbond in strijd met de afspraken, werden de cursussen van DGB gratis.

LTO en NVV trokken samen op met onder meer COV en Wageningen UR bij de ontwikkeling van de verdovingsapparaten, maar die samenwerking verliep niet vlekkeloos. Zo ontbrak de NVV op de officiële startbijeenkomst in Sterksel. Ook kondigde de vakbond onlangs aan met een derde apparaat te komen.

Not amused
Tot verrassing van de beide producenten van Piglift (Noord Amsterdamse Machinefabriek) en Pigsleeper (MS Schippers in Bladel). Zij verklaarden diplomatiek ‘not amused’ te zijn. Namens LTO hield Annechien te Have zich op de vlakte: „Meer keuze en marktwerking is altijd goed.”

Voorlopig gaat het dus om de Piglift (van de NAM, op de markt gebracht door Lifarma) en de MS Pigsleeper (van Schippers in Bladel). Beide apparaten hebben een verschillende insteek. Bij de Piglift gaan 2, 4 of 6 biggen in ronde aluminium kokers. Onderaan wordt het verdovingsgas (70% CO2 en 30% zuurstof) geademd.

Als de big verdoofd is,kan hij eruit worden gehaald om gecastreerd te worden. Bij de Pigsleeper met 3 of 6 houders bouwt Schippers verder op bestaande apparatuur. De big wordt vastgeklemd en verdoofd. In de klem kan gecastreerd worden.

Werkwijze aanpassen
Varkenshouder Mark Tijssen uit Roggel heeft beide systemen geprobeerd in de testfase. „Het zijn twee volwaardige systemen. Bij de Piglift is het uit het gas in de hand, bij de Pigsleeper is het in het gas en uit de hand. Het is maar wat je gewend bent.”

Varkenshouder Nico Kroes uit Woubrugge heeft al enkele maanden de Piglift in gebruik. Net als zijn collega’s zat hij niet te wachten op extra werk. Inmiddels is hij aardig enthousiast. „Natuurlijk is het even zoeken, je moet werkwijze en planning veranderen, maar ik kan het aanraden. In mijn geval deed ik het spuiten van ijzer en penicilline op dag 3 of 4 en het castreren en blikken op dag 7. Nu combineer ik dat op dag 3 of 4. Dat maakt niets uit, terwijl ik het anders heb geleerd. En er is geen enkele big uitgevallen.”

Het is een stuk rustiger in de stal. „Ik gebruik geen oorbeschermers meer,” zo geeft Kroes toe. „Je kunt niet zeggen dat je een paar uur extra werk hebt. Wel moet je beter plannen en je werkwijze aanpassen.”

Kleine verbeterpuntjes
In Dalfsen is varkenshouderJohnny Hogenkamp al aan de gang met de Pigsleeper, zo meldt hij in zijn nieuwsbrief. „Wanneer je gewend bent om onder de arm of tussen de benen te castreren is het castreren in de houders even lastig. Het went echter snel, onze kraamvrouw Paulien Hoes kon de vierde toom al vrijwel even snel behandelen als voorheen zonder de verdoving.”

„Tijdens de 40 seconden verdoving verricht je gewoon andere handelingen als blikken, ijzer spuiten en couperen. De beertjes krijgen eerst alle drie een klein sneetje, waarna de balletjes worden verwijderd. In de houder wordt gelijktijdig gecoupeerd. Kleine verbeterpuntjes zag ik gelijk, maar in zijn algemeenheid werkt het gewoon goed. Arbeid valt erg mee.”

Financieel is er tussen beide apparaten verschil. De Piglift gaat tegen de 1300 euro kosten, maar er is een goedkoper exemplaar in ontwikkeling (zonder liftsysteem.) En de MS Pigsleeper kost net onder de 1000 euro, inclusief gas, plus een extraatje voor de eerste 1000 kopers.

Tussenoplossing
Varkenshouder Tijssen relativeerde in Sterksel het belang van het verdoofd castreren. „Dit is een goede tussenoplossing. Ik hoop echt helemaal te kunnen stoppen met castreren als de markt daar klaar voor is.”

Uiterlijk 1 januari 2015 moet dat zover zijn. Directeur Theo Roos van het CBL (Centraal Bureau Levensmiddelenhandel) gaf een voorzetje; „Hopelijk wordt dat eerder. Deze samenwerking met de sector smaakt naar meer. Het is een goed voorbeeld hoe je problemen kunt tackelen.”