Leveren aan Duitse slachterij loont

Steeds meer Nederlandse varkenshouders leveren hun slachtvarkens aan een Duitse slachterij. De export van vleesvarkens naar Duitse slachterijen is de laatste jaren explosief gegroeid. In 2007 zijn ruim 2,8 miljoen levende vleesvarkens geëxporteerd naar Duitsland. Ten opzichte van 2004 is dit een groei van 67 procent. Voorzitter Piet Thijsse van de Nederlandse Bond van Handelaren in Vee (NBHV) verwacht dat de exporttrend naar Duitsland doorzet.

„Duitsland is inmiddels een netto-exporteur van varkensvlees, en exporteert steeds meer naar Oost-Europa en Rusland. Het gevolg is een bredere markt om aan te leveren. Naast Piëtrainkruisingen biedt dit ook mogelijkheden voor varkens van andere rassen.” Toch is voor veel varkenshouders de hogere netto-opbrengst, die vooral bij rassen met goede vleeseigenschappen mogelijk is, de belangrijkste motivatie voor het leveren aan een Duitse slachterij. „Vion bestraft kwaliteit terwijl dit in Duitsland wordt uitbetaald”, aldus NVV-voorzitter Wyno Zwanenburg.

Jaarlijks varkensprijzenonderzoek
Jaarlijks publiceert de NVV het varkensprijzenonderzoek. Het onderzoek over 2007 geeft aan dat gemiddelde uitbetalingsprijs van ISN Duitsland 11 cent per kg hoger was dan de prijs die Vion in Nederland betaalde. Daarnaast blijkt uit hetzelfde onderzoek dat noordelijke varkenshouders gemiddeld 2 euro meer per afgeleverd varken ontvangen dan collega’s in het midden en zuiden van het land.

Volgens NVV-voorzitter Zwanenburg bevestigt dit prijsverschil dat veel noordelijke varkenshouders leveren aan de Duitse markt. „Veel noordelijke en oostelijke varkensboeren zijn Duits georiënteerd. Hun belangrijkste redenen zijn de varkensprijzen en de geografische ligging. Met bestemmingen als Coesfeld en Hamm (Westfleisch), Emstek en Lingen (Vion) en Sögel (Tonnies) vlak over de grens is er logistiek voordeel.

Daarnaast betekent het ontbreken van een varkensslachterij in Noord-Nederland dat varkenshouders in deze regio sneller geneigd zijn om naar alternatieven over de grens te kijken.” Woordvoerder Marc van der Lee van Vion onderschrijft dat economische redenen ten grondslag kunnen liggen aan de groei van het aantal vleesvarkens dat in Duitsland wordt geslacht. „Ik kan mij voorstellen dat varkenshouders in de grensregio met het juiste varken in de stal, kiezen voor afzet in Duitsland.”

Het inschakelen van een handelaar die bekend is met de Duitse markt is van belang om succesvol de Duitse markt te beleveren. Dat beaamt varkenshandelaar Jan Schuttert in Ommen. „Ervaring en bekendheid met de Duitse markt is een vereiste voor het behalen van een maximaal rendement.”

Sluiting is extra prikkel
Thijsse verwacht dat de sluiting van Vion Meppel bijdraagt aan een verdere toename van de export van vleesvarkens naar Duitsland. „Voor sommige boeren is de sluiting van Vion Meppel een extra prikkel om de mogelijkheden in Duitsland te bekijken. In Noord-Nederland was Meppel de enige grote varkensslachterij.”

Met de sluiting van Meppel heeft Vion nog vijf slachtlocaties (Apeldoorn, Boxtel, Druten, Groenlo en Helmond) in Nederland. Deze slachterijen nemen de slacht- en verwerkingsactiviteiten van Meppel over. Uit gegevens van het PVV blijkt dat vorig jaar het aantal slachtingen bij Vion in Nederland is verminderd met ruim 300.000 slachtvarkens tot een totaal van 8,2 miljoen.

Concentratie en specialisatie
Schuttert: „Ik durf te stellen dat Meppel is gesloten omdat steeds meer varkenshouders aan de grens besluiten om aan een Duitse slachterij te leveren.” Marc van der Lee van Vion ontkent dat de sluiting van Meppel en de toenemende export naar Duitsland iets met elkaar te maken hebben.

„De exportgroei van vleesvarkens naar Duitsland is al jaren gaande. Meppel is gesloten met het oog op een verdere concentratie en specialisatie van de productie in Nederland. Dat levert kostprijsbeheersing, kwaliteitsoptimalisatie en meer flexibiliteit. De locatie midden in een woonwijk gaf te veel beperkingen om te kunnen investeren.”

Van der Lee gelooft niet dat Vion-klanten de sluiting van Meppel aangrijpen om naar Duitsland te exporteren. „Vion heeft dergelijke signalen niet opgevangen uit de sector. Voor een varkenshouder zal het weinig uitmaken of zijn varkens naar Meppel of een locatie elders in Nederland gaan.”