Meer varkensbrok verkocht door hoge grondstofprijzen
Met als gevolg stijgende prijzen. Om de voerkosten te beperken kozen varkenshouders meer voor mengvoeders in het eerste deel van 2008. In deze keuze ligt de oorzaak van de stijging van afzet en omzet van mengvoeders. De meeste mengvoerfabrikanten hebben hun jaarcijfers over 2008 gepresenteerd.
Uit de cijfers van de Nederlandse mengvoerfabrikanten CHV Landbouwbelang, Agrifirm, ForFarmers, Rijnvallei en Agruniek blijkt dat de afzet en omzet van varkensvoeders in 2008 steeg. Ben van Raaij van Agrifirm, vindt deze groei niet opmerkelijk. „Vorig jaar, en dan vooral de eerste zes, zeven maanden was het voeren van bijproducten kostbaar. Varkenshouders vervingen daardoor natte voeders voor droge voeders. In de tweede helft van het jaar zakte de prijzen van grondstoffen, met als gevolg dat de voeders eveneens in prijs zakten.
Keuze voor natte voeders
Bijproducten werden goedkoper en varkenshouders kozen meer voor de natte voeders. Marleen van Sleuwen van ForFarmers deelt de mening van Van Raaij. Wim Maaskant, algemeen directeur van CHV Landbouwbelang vult aan. „In 2007 en de eerste helft van 2008 zijn door veel varkenshouders met een brij- of droogvoerinstallatie enkelvoudige granen vervangen door mengvoeders. Vanaf september 2008 is dit weer terug verschoven naar meer enkelvoudige granen. Momenteel zien wij bij de stijgende graanprijzen juist weer een verschuiving naar meer mengvoer.”
In 2008 verkochten alle mengvoerfabrikanten meer varkensvoer afgezet. De omzet van Agrifirm steeg van 407.000 ton naar 424.000 ton varkensvoeders, dat is een omzetgroei van iets meer dan 4 procent. De afzet van varkensvoer van ForFarmers steeg in 2008 met 4,9 procent. In Nederland groeide de totale voerafzet voor CHV Landbouwbelang met 9 procent laat Maaskant weten. „In de varkenssector steeg de afzet 15 procent.”
Op de balans bij Agruniek staat een afzet van 127.600 ton dat is een stijging van 15.800 ton ten opzichte van 2007. Inprocenten is dat een groei van ruim 14 procent. Rijnvallei heeft in 2008 meer varkensvoer afgezet dan in 2007. In 2007 verkocht Rijnvallei 172.887 ton varkensvoer. In 2008 steeg dit naar 173.935 ton, een groei van 0,6 procent.
Eerste fusiejaar goed verlopen
Edward van den Elsen van voerleverancier Franse Gerrits in Erp (N.-Br) zegt dat zij tevreden zijn met de groei van de afzet en omzet in het eerste jaar van de fusie van de mengvoerbedrijven Frans, Gerrits-Jans en Van Haren. „Wij zijn er in geslaagd een behoorlijke afzetgroei van ongeveer 9 procent te realiseren.”
„Gezien de omstandigheden zijn we tevreden. Met een fusie heb je extra werkzaamheden, en het was afwachten hoe de klanten op de fusie zouden reageren. De balans opmakend kunnen wij concluderen dat het eerste jaar goed is verlopen.”
De toename van afzet werd veroorzaakt door verschillende oorzaken. Naast de beweeglijke grondstofprijzen noemt Van Sleuwen van ForFarmers het aantal klanten, dat toenam. Door schaalvergroting zijn bovendien de bestaande klanten gegroeid. Daardoor namen ze meer voer af. „Jaarlijks stopt een bepaald percentage varkenshouders, maar collega’s nemen deze ruimte over en breiden het bestaande bedrijf verder uit.”
Aantal varkenshouders daalt
Van den Elsen sluit zich aan bij Van Sleuwen. Bij Rijnvallei daalde het aantal varkenshouders. Door slechte economische resultaten en als gevolg van regel- en wetgeving besloten een aantal varkenshouders voor bedrijfsbeëindiging. Hierdoor was in vergelijking met andere voerfabrikanten de afzetgroei lager. Johan Schuttert van Agruniek schrijft de groei van het volume varkensvoer vooral toe aan uitbreiding van het aantal varkens bij de klanten.
Stijging van voerafzet zorgde voor omzetgroei bij de mengvoerfabrikanten. Het resultaat kwam bij de meeste fabrikanten onder druk te staan als gevolg van zakkende grondstofprijzen in het tweede deel van het jaar. Verder noemt Kees Sijssens, voorzitter van de hoofddirectie van CHV, in het jaarverslag de inzakkende markten een belangrijke factor.
Deze hadden volgens de voorzitter een negatieve invloed hadden op de resultaten. Fluctuerende grondstofprijzen zijn volgens ForFarmers de grootste oorzaak van het negatieve effect op het resultaat. Hogere inkoopprijzen konden niet in hun geheel doorberekend worden aan de leden. Daardoor krompen de marges. Desondanks is de fabrikant in Lochem (Gld.) tevreden met het resultaat.
Minder mineralen in mest
Diverse jaarverslagen maken melding van technische verbeteringen van de geproduceerde varkensvoeders. CHV introduceerde in het najaar van 2008 een nieuw voerconcept voor vleesvarkens, het zogenaamde AirLine [2.0]. Het nieuwe voer leidt, volgens het jaarverslag, tot minder mineralen in de mest. Maaskant: „varkenshouders die het nieuwe voer gebruiken zijn enthousiast over de resultaten.”
„Ze realiseren de voordelen die wij ze voorspiegelden qua groei, voederconversie en mineralenbenutting. Bovendien zijn de dieren gezonder en dus minder uitval.” Agrifirm meldt geen echte nieuwe voeders. „Wij zijn continue bezig met de verbetering van de voeders. Alleen komen wij niet naar buiten met het nieuws dat ons assortiment is uitgebreid. Wel informeren wij onze leden. Net zoals andere mengvoerfabrikanten willen wij de voederconversie verlagen, de mineralen reduceren in de mest ” aldus Van Raaij.
ForFarmers noemt Briljant biggenvoer als innovatief product. Van Sleuwen legt uit waarom. Het aantal biggen per worp neemt toe. Het nieuwe voer past beter bij de behoefte van de biggen en zorgt voor een gezonde en snelle groei van de big.”
Bij Agruniek is het voeren van CCM een belangrijk aspect. „Na twee jaar testen met goede resultaten leveren wij het nu aan onze leden. Door de productie van Agrobrij hopen wij dit jaar de voerkosten te reduceren” voegt Schuttert toe.
Verwachtingen voor 2009
Voor varkenshouders was 2008 een moeilijk jaar, het inkomen was te laag. Vooral zeugenhouders hadden het zeer moeilijk. Het lijkt erop dat dit jaar de vleesvarkenshouders in een lastig pakket zitten. De moeilijke omstandigheden in de varkenshouderij kunnen ook gevolgen hebben voor de voerleveranciers. Vooralsnog zijn ze echter positief over 2009.
Bij Fransen Gerrits zien zij dat het aantal klanten doorstijgt en de afzet stabiliseert. „Je ziet wel dat door de lage vlees- en biggenprijs zeugen en biggen eerder verkocht worden. Bedrijven zijn minder vol, deze situatie kunnen wij compenseren. Ik verwacht een minder hectisch jaar betreft prijzen” voegt Van den Elsen toe. Van Sleuwen verwacht dat de financiële omzet lager voor de mengvoerbranche lager zal uitvallen dan vorig jaar.
„Als de grondstofprijzen niet op dezelfde prijsniveaus komen als vorig jaar blijven de voerprijzen op lagere niveaus liggen.” CHV verwacht minder varkensvoer te verkopen. Maaskant: „de verwachting is dat zowel in Nederland als in Europa de mengvoervolumes in 2009 iets lager zullen zijn dan in 2008. Dit wordt veroorzaakt door de lage opbrengstprijs en kleinere dierenaantallen in de varkenssector.”
Jaarcijfers openbaar
De Heus mengvoeders brengt na de vergadering van de commissarissen de jaarcijfers naar buiten. Boerenbond uit Deurne zal eind juni met de jaarcijfers komen. Fransen Gerrits maken in de loop van 2009 de jaarcijfers van 2008 openbaar, maar zegt Edward van den Elsen dat in het eerste jaar van de fusie er een redelijke afzetgroei was.
Tekst: Kitty Hovenkamp
Beeld: Susan Rexwinkel