‘Van zeugenplaatsen dreigt 60 procent verloren te gaan’

„Doordat veel varkenshouders zullen stoppen en sommige minder dieren gaan houden om aan ‘2013’ te voldoen, dreigt volgens onze laatste studie 60 procent van de zeugenplaatsen verloren te gaan en een derde van de vleesvarkens. Of de soep daadwerkelijk zo heet wordt opgediend, is nog te betwijfelen. Maar dat we een krimp in 2013 kunnen verwachten, is wel duidelijk. De verwachting is dat daarna de omvang weer zal toenemen.”

In hoeverre komt de kostprijs in 2013 onder druk te staan?
„De berekende kostprijs per kilogram vlees zal met een paar cent stijgen. Dat is niet zozeer het probleem. Wel de geringe hoeveelheid spek op de botten in de sector door de recente slechte opbrengstjaren. Het leidt ertoe dat de benodigde investeringen om aan ‘2013’ te voldoen niet kunnen worden gefinancierd. Zoals de situatie nu is, dreigt 2013 een inktzwarte bladzijde voor de Nederlandse varkenshouderij te worden. Door het vervallen van de oppervlaktenormen en spleetbreedte komt de vleesvarkenshouderij er beter af.”

Welke bedrijven krijgen het moeilijk?
„Met name zwaar gefinancierde gesloten en vermeerderingsbedrijven die niet voldoen aan de ammoniakeisen en nog geen groephuisvesting hebben. Bedrijven die nog niet gereed zijn voor ‘2013’ en doorgaan, hebben de keuze uit twee mogelijkheden. Minder dieren gaan houden waardoor er productierechten vrijkomen of gaan uitbreiden om aan de eisen te voldoen. Om de aanpassingskosten gefinancierd te krijgen, heeft deze laatste groep vaak als enige strategische keuze schaalvergroting.”

Rabobank voorspelt een geleidelijke afname van varkensproductie uit Nederland vanwege goedkopere productie in andere landen. Mee eens?
„Als de WTO succesvol is en de importbelemmeringen voor vlees van buiten de EU verdwijnen dan is er een verschuiving van productie op langere termijn mogelijk. Op kortetermijn zie ik dit nog niet gebeuren. In Oost-Europa is het veel slechter gesteld met de infrastructuur en kunnen ze lang niet zo snel anticiperen op de marktvraag. Daarbij komt dat zeugenhouderij een specialistische tak is die veel kennis vraagt. Denemarken en Nederland zijn niet voor niets koploper.”

Moet de sector blijven inzetten op kostprijsleiderschap?
„Een ontworsteling aan het kostprijsverhaal en een onderscheidend merk in de markt zetten zie ik niet zo snel gebeuren. Nederlanders zijn van oudsher boeren waar de mentaliteit en cultuur heerst om kostprijsconcurrerend te produceren. Als exportland moet je alert zijn op nieuwe ontwikkelingen en maatschappelijke eisen. We moeten daarom ook zeker voor de muziek uit blijven lopen. Maar niet te ver, want dan komt onze kostprijs in vergelijking met omringende landen onder druk te staan. Als we de grenzen voor vlees van buiten de EU dicht weten te houden, zie ik het op de langetermijn nog helemaal niet zo somber in voor de Nederlandse varkenshouderij.”