.Alarmering uit stal steeds complexer

In de polisvoorwaarden van verstikkingsverzekeringen stellen verzekeraars eisen aan het systeem en de opvolging van een alarmsignaal. De meeste alarminstallaties zijn aangesloten op een telefoonkiezer met doormelding naar een semafoon of mobiele telefoon. Dit is een weinig betrouwbare methode, omdat een telefoonkiezer door bijvoorbeeld (naburige) blikseminslag of inductieverschijnselen gemakkelijk defect kan raken.

Ook de uitval van het elektriciteitsnet kan de doormelding van een alarm blokkeren, omdat in die situatie naast het vaste telefoonnetwerk, veelal ook het gsm-netwerk is overbelast of buiten bedrijf. Wat betreft bereikbaarheid komt er nog een ander probleem om de hoek kijken. KPN gaat de analoge en ISDN-telefoonlijnen opheffen. Naar verwachting levert KPN vanaf 2012/2013 alle telefoondiensten alleen nog maar via een zogenaamd Internet Protocol- netwerk (IP-netwerk).

Concurrentie op het net
„Deze omschakeling is voor veehouders een zorgelijke ontwikkeling waarvan velen de gevolgen nog niet onder ogen zien. Het krijgen van een alarmmelding wordt aanzienlijk onzekerder”, voorziet Ton Vugts, technisch specialist bij de afdeling Agro Risicobeheer & Preventieoplossingen van Interpolis/Avéro-Achmea. Alarmmeldingen moeten op de IP-netwerken gaan concurreren met ander internetverkeer.

Door overbelasting kan het netwerk tijdelijk niet beschikbaar zijn, bijvoorbeeld als veel mensen tegelijkertijd internet of telefoon gebruiken. Een ander probleem is de stroomvoorziening. Als die wegvalt, is er geen garantie meer dat de alarmering wordt verstuurd. „De betrouwbaarheid van een alarmmelding via IP-netwerken is aanzienlijk minder dan via de analoge- en ISDN-lijnen. Desondanks kan een veehouder zich er niet achter verschuilen dat hij een alarmmelding door schuld van derden niet heeft ontvangen.

Het blijft zijn verantwoording. Ook de momenteel veel gebruikte alarmmeldingen via een gsm is een verre van waterdichte optie. Het bereik in de buitengebieden, in combinatie met de bedrijfsgebouwen, valt nog vaak vies tegen. Je kunt dan net die heel belangrijke oproep missen”, waarschuwt Ton Vugts.

Alarm- en lijnbewaking
Er is een (betaalbare) oplossing voor het bewaken van de digitale verbinding en de alarmmeldingen in de stal op de markt: een permanente alarm- en lijnbewaking. Een meldkamer houdt continue in de gaten of de verbinding naar de stal intact is en ook eventuele meldingen van cruciale zaken uit de stal. Inmiddels beschikken al enkele honderden varkenshouders over een dergelijke verbinding via een IP-netwerk inclusief lijnbewaking van buitenaf.

„Uit hun ervaringen blijkt dat IP-lijnen er wel eens uit liggen. Dat is vaak een gevolg van werkzaamheden door KPN”, weet Ton Vugts. Ruim 100 intensieve veebedrijven heeft beveiligingsbedrijf LIHO Telecom & Safety uit Nuenen inmiddels voorzien van een IP-melder. Frans van Soest van dit beveiligings-installatiebedrijf legt in het kort uit hoe dit in zijn werk gaat.

„Nadat de veehouder kiest voor een digitale alarmmeldingslijn (ADSL) plaatsen wij een zogeheten IP-kiezer. Vanaf dat moment controleert de meldkamer 7 dagen per week 24 uur per dag of de IP-verbinding functioneert en houdt bovendien het functioneren van het alarmsysteem en aangesloten zaken op het bedrijf in de gaten.”

Persoonlijk contact
„Ontstaan er problemen met het alarm of het doormelden daarvan, dan ziet de meldkamer dit direct. Vervolgens informeren zij de veehouder of zijn plaatsvervanger(s) per omgaande, zodat direct maatregelen kunnen worden genomen. Wel moeten er enkele telefoonnummers bij de meldkamer bekend zijn waar de veehouder of andere personen die kunnen ingrijpen bereikbaar zijn.

Door het persoonlijke contact heeft de meldkamer de zekerheid dat de alarmmelding goed is ontvangen”, aldus Frans van Soest. De kosten voor de IP-melder inclusief installatie zijn tussen de 750 en 1.000 euro exclusief btw. Een goed ADSL abonnement kost circa 25 euro per maand en het abonnement op de meldkamer 200 euro per jaar. Verzekeraar Interpolis ondersteunt de investering in een permanente alarmbewaking door het eigen risico bij een verstikkingsschade met 50 procent te verlagen.

‘Het is een hele geruststelling’
„Het is een hele vooruitgang”, zegt varkenshouder Henk Kuijpers. Sinds enkele maanden houdt een meldkamer via een ADSL-verbinding en IP-melder de stallen in Deurne met daarin 340 zeugen en 2.400 vleesvarkens continue in de gaten. „Jarenlang heb ik vertrouwd op de semafoon. Vervolgens ben ik overgestapt op gsm-melding. Dat beviel me niet. Bovendien gaf verzekeraar Interpolis aan een dergelijke alarmmelding niet langer te accepteren.”

„Ik heb gekozen voor een ADSL/IP-bewakingssysteem. Ik ben daar heel blij mee. Ik vind het een hele geruststelling dat ik nu steeds voor 100 procent bereikbaar ben. En mocht ik toevallig een oproep van de meldkamer missen, dan bellen ze na mij vier andere personen waarvan ik de nummers heb verstrekt. Niet alleen de ventilatie en inbraak, maar ook de brijvoerinstallatie houdt de meldkamer in de gaten”, aldus Henk Kuijpers.

‘Noodventilatie bittere noodzaak’
Alleen alarmering biedt geen zekerheid. Wekenlang kreeg Corné Dirven uit Someren-Eind dagelijks en ’s nachts meldingen op zijn gsm van storingen in de installatie. Na langdurig onderzoek door het installatiebedrijf bleek het alarmsysteem verkeerd te zijn afgesteld. De fasebewaking stond afgesteld op 400 volt waardoor reeds bij een spanningsdip binnen 0,1 seconden het alarm afging. Het installatiebedrijf heeft de fasebewaking op 360 volt gezet.”

„Het alarm gaat nu pas af na een spanningsdip van 10 seconden. Deze zomer ging het echt verkeerd. Tijdens een bezoek aan een zwembad door de familie Dirven vielen de ventilatoren uit omdat een stop was gesprongen. De oproep kreeg Corné Dirven niet door omdat deze alarmingang was uitgezet om die vele valse alarmen uit te schakelen.

Dirven had geen andere keuze. Het bleek een echte alarmoproep. De luchtafzuiging richting luchtwasser was uitgevallen. Voor 235 fokzeugen kwam hulp te laat. „Bij bedrijven met luchtwassers concentreert de ventilatie zich steeds meer op één punt. Gaat het mis, dan telt echt elke seconde. Het is bittere noodzaak om noodventilatie in de stallen te monteren. Dit kan via noodluiken en/of noodluchtkokers die bij calamiteiten automatisch opengaan. Ik ga ze wel installeren”, onderstreept Corné Dirven.