Antibioticagebruik varkenshouderij verder afgenomen en verkoop gedaald
Zeugen, zuigende biggen en vleesvarkens hebben volgens SDa een laag gemiddeld antibioticumgebruik. Bij zeugen en de zuigende biggen is het gemiddelde gebruik op een bedrijf afgelopen jaar afgenomen met 12,5 procent, bij vleesvarkens is de afname 20,2 procent. In 2021 was het gebruik ook al afgenomen voor beide diercategorieën. De verdeling van het antibioticumgebruik is daarnaast smaller geworden.
Toch komen bedrijven, waar het gebruik enkele malen hoger ligt dan het gemiddelde gebruik, nog regelmatig voor. Op deze bedrijven wil SDa dat er verdere inspanningen genomen worden om het gebruik te verlagen tot een niveau onder de benchmarkwaarde voor aanvaardbaar gebruik.
Geen effect gestopte bedrijven
Het aantal bedrijven met zeugen en vleesvarkens is afgelopen jaar afgenomen, maar de gestopte bedrijven gebruikten zowel in 2021 als in 2020 niet meer antibiotica dan de overige bedrijven. Het stoppen van bedrijven is dus geen verklaring voor de daling in het gemiddelde antibioticumgebruik.
Het percentage bedrijven dat met een gebruik boven de SDa-actiewaarde is afgenomen tot 14 procent voor zeugenhouderijen en tot 6 procent voor de vleesvarkenshouderijen. Beide type bedrijven laten afgelopen jaar een dalende trend in het gemiddelde gebruik zien, waarbij de verschillen in gebruik tussen bedrijven kleiner zijn geworden. Meer dan 85 procent van de bedrijven heeft een aanvaardbaar gebruik gerealiseerd in 2022.
Speenbiggen
Het gemiddelde antibioticumgebruik bij speenbiggen is met 29,0 procent drastisch afgenomen. Een belangrijke verklaring voor de afname van het gemiddelde gebruik is een afname van het aantal bedrijven met (extreem) hoog gebruik. Echter, de verdeling van het antibioticumgebruik bij speenbiggen heeft nog steeds een zeer lange staart. Zonder de bedrijven met een gebruik boven de 50 DDDAF zou de gemiddelde DDDAF 54,9 procent lager uitkomen ten opzichte van 2021, op 9,3 DDDAF.
Het SDa-expertpanel is positief over de ingezette daling van het gemiddelde gebruik en de afgenomen spreiding in gebruik tussen bedrijven. Tegelijkertijd komt (extreem) hoog gebruik nog regelmatig voor, wat volgens SDa suggereert dat een verdere reductie van het antibioticumgebruik mogelijk is.
Verkoopdaling
De verkoop van antibiotica is in 2022 met 22,9 procent gedaald ten opzichte van 2021. De daling ten opzichte van het door de overheid aangewezen referentiejaar 2009 is nu 77,4 procent. De verkoop van antibiotica die als laatste redmiddel worden ingezet bij de mens (fluorochinolonen en 3e en 4e generatie cefalosporinen) is wederom laag. De verkoop van polymyxines (onder andere colistine) is in 2022 substantieel gedaald ten opzichte van 2021 en is nu op het laagste niveau sinds de start van de monitoring. De stijging die plaatsvond over de periode 2017-2020 is tenietgedaan.
Positieve resultaten
SDa noemt de resultaten van 2022 over alle veehouderijen overwegend positief. De autoriteit maakt uit deze gegevens op dat veel dierhouders en dierenartsen succesvol zijn in hun streven het gebruik van antibiotica structureel te verlagen. De focus blijft ook de komende jaren liggen op een reductie van het antibioticumgebruik bij de structureel hoog gebruikende bedrijven en hun dierenartsen om daarmee de kans op het ontstaan en verspreiden van resistente bacteriën te verminderen.
