POV: Markt en verdienvermogen leidend voor elk landbouwplan
Iedereen is het er volgens de POV over eens: er zitten goede elementen in die verder uitgewerkt kunnen worden. In het debat over het Landbouwakkoord was veel aandacht voor jonge boeren, duurzaamheid en beprijzing van voedsel, maar de POV vond dat er een voedselstrategie en heldere landbouwvisie ontbreekt. Daarnaast was er veel aandacht voor doelsturing en borging van innovatie. Een aantal politici bleef drukken op opkoop en krimp van de veestapel.
De POV betreurt dat het proces aan de Hoofdtafel een black box is geweest. Voor vertrouwen en draagvlak is het van belang een brede betrokkenheid te hebben van partijen. De producentenorganisatie vond dat het proces hier niet op was ingericht met wederom geen perspectief voor boeren.
Papieren tijger
De POV was niet positief over het Landbouwakkoord. Een veel te lange papieren tijger met harde doelen en maatregelen op boerenbedrijven. POV schrijft in haar inbreng: „Zachte intenties vanuit overheden en de markt. Dat biedt geen perspectief op ontwikkelruimte en verdienvermogen. Sterker nog: de impact van de gestelde doelen en te nemen maatregelen is onbekend. Alle kosten komen op het bord van boeren, en het verdienmodel is niet in zicht. Het lijkt mooi: een grote pot met geld voor verbouw en investeringen. Maar als vervolgens niemand jouw product koopt omdat het veel duurder is geworden, heeft deze grote pot geld voor de lange termijn geen waarde en blijf je met je product zitten. Het zal altijd uit de markt moeten komen; vraag en aanbod.”
Als het akkoord zou worden uitgevoerd dan werd het voedsel onbetaalbaar door alle kostenverhogende maatregelen. Wat de POV betreft, moet er gewerkt worden aan een hoofdlijnenakkoord voor de varkenshouderij met afspraken over visie, ambitie en doelen, en ruimte laten aan de sector om daar invulling aan te geven. Aansluitend op de uitvoering van het Actieprogramma Vitale Varkenshouderij.
Afromen en vleestaks
Een van de aspecten in het Landbouwakkoord die de POV van tafel veegde, was het voornemen om dierrechten af te romen. De varkenshouderij krimpt en zal verder krimpen door Srv saneringsregeling, alsook de LBV en LBV+. Dan worden dierrechten al ingenomen en dieraantallen zullen door beëindigingsregelingen nog verder dalen. Een afroming van dierrechten bij transacties was daarom voor de POV ontoelaatbaar. Dat gold ook voor belastingverhoging op vlees. Gezond voedsel moet bereikbaar zijn voor iedereen. Belastingverhoging op producten als vlees gaat consumenten dwingen andere ongezondere producten te kopen. Met gezondheidsrisico’s van dien.
Sectortafel varkenshouderij
De POV geeft aan dat ze veel tijd en energie heeft gestoken in de sectortafel varkens. „Het sectorplan varkenshouderij werd met volledig draagvlak vanuit de partijen aan tafel aan de hoofdtafel gepresenteerd. We kregen veel complimenten: ‘By far het beste plan en beste presentatie’”, schrijft ze in haar briefing. Komende periode zal volgens POV moeten blijken wat deze woorden waard zijn. Ze wil de handschoen oppakken en een sectorplan Varkenshouderij maken, aanvullend op het Actieprogramma Vitale Varkenshouderij met de integrale ambities: Goede zorg voor de leefomgeving, centrale positie in de circulaire economie, erkende bijdrage aan de klimaat en energie transitie, robuuste varkens in een diervriendelijke houderij en mondiaal koploper in marktgerichtheid en ketensamenwerking.
Verdienvermogen varkenshouder
De POV ziet dus kansen om vanuit de sector en de Coalitie Vitale Varkenshouderij een vervolg te geven om te komen tot een Sectorplan varkenshouderij met als uitgangspunten doelsturing en borging en geen middelvoorschriften, verdienvermogen en EU Level playing field, behoud van locaties met toekomstperspectief, innovatie en juridische zekerheid end duurzaam bodembeheer. Maar de markt moet leidend zijn in elk plant en dat wordt op dit moment compleet genegeerd. Bepaalde partijen hebben hun mond er vol van maar kunnen de vraag ‘hoe krijgt een varkenshouder een eerlijk verdienmodel in een vrije-markt economie’ niet beantwoorden. De gevolgen daarvan wordt onderschat. Er is geen gedegen impactanalyse gemaakt.