Rabobank: ‘Varkensprijzen blijven voorlopig op hoog niveau’
In de afgelopen tijd is de Europese varkensvleesproductie fors gedaald. Zo daalde in de 27 EU-landen en het VK de productie met 10 procent op jaarbasis in de periode tussen januari en april 2023. Met -21 procent daalde de productie het hardst in Denemarken. Het VK volgde met -17 procent en Nederland met -12 procent op jaarbasis. Maar ook Duitsland (-9 procent), Spanje (-7 procent), Polen (-7 procent), Frankrijk (-6 procent ) en Italië (-5 procent) kampen met een aanhoudende productiedaling. Het volume aan varkensvlees beschikbaar voor consumptie binnen Europa, daalde in de periode januari t/m april 2023 ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar met 7 procent. De export nam af met 18 procent. Deze daling van de Europese export van varkensvlees komt vooral doordat er minder naar Azië gaat. De Rabobank denkt dat de export de komende tijd onder druk blijft staan.
Structureel lager aanbod
De gevolgen van deze forse reductie van de varkensaantallen heeft ook gevolgen voor de andere schakels in de keten. Zo hebben enkele slachterijen in Noordwest-Europa reeds hun capaciteit ingekrompen. Reden is dat ze de komende jaren een structureel lager aanbod van varkens verwachten.
Gevolgen Nederland
De lagere productie in de meeste Europese landen zorgt ervoor dat Nederlandse vleesvarkens erg in trek zijn. Zo steeg in de eerste helft van 2023 de export van vleesvarkens met 4 procent ten opzichte van dezelfde periode 2022. De export naar Duitsland nam toe met maar liefst 42 procent (naar 381.000 dieren). De export naar Spanje en België daalde wel met respectievelijk 53 procent (naar 24.000) en 40 procent (naar 25.000).
Biggenexport
De totale biggen-export bleef in de eerste zes maanden van 2023 gelijk ten opzichte van 2022. De export naar sommige landen daarentegen nam juist toe: Spanje +13 procent (totaal 977.000 biggen) en Roemenië +53 procent (totaal 78.000 biggen). De export naar de buurlanden België en Duitsland daalde respectievelijk met 21 procent (totaal 244.000 biggen) en 2 procent (totaal 1.377.000 biggen).
Betere marges
Door de combinatie van hoge varkensprijzen en lagere voerkosten realiseerden de varkenshouders goede marges in de eerste helft van 2023. Terwijl de productieniveaus kelderden, bereikten de varkensprijzen nieuwe recordhoogtes. De gemiddelde karkasprijs in de EU was in week 25 van 2023 zo’n 29 procent hoger in vergelijking met dezelfde periode van 2022. De huidige prijsbewegingen wijken sterk af van het gebruikelijke seizoenspatroon en worden duidelijk gevoed door het lage varkensaanbod. Ook voor het derde kwartaal van 2023 voorspelt de Rabobank dat de opbrengstprijzen op een hoog niveau blijven. De bank verwacht namelijk niet dat het aanbod op korte termijn herstelt. Ze verwijst daarbij naar diverse oorzaken. Zoals de aanhoudende dalende trend in de Duitse varkensstapel. Zo telt dit land 3 procent minder varkens in mei 2023 ten opzichte van november 2022. Daarnaast sloot in Denemarken één van de slachterijen van Danish Crown, wat het signaal geeft dat ook zij een lager aanbod verwachten. Verder kampt de Spaanse sector nog altijd met de gevolgen van de uitbraak van het PRRS-virus. Volgens de bank beperkt dit zeker ook dit jaar nog de Spaanse productie.
Beperken prijsstijgingen
Volgens de Rabobank ontstaat er vanuit de retail steeds meer druk op de slachterijen om prijsstijgingen te beperken. In de afgelopen maanden konden de slachterijen, met wat vertraging, de hogere prijzen nog grotendeels verwaarden.
Prijzen diervoeders
Het bestanddeel voer vormt het grootste deel van de kostprijs. Een daling van de voerkosten heeft dan ook direct een (aanzienlijke) impact op de uiteindelijke financiële opbrengst. Voor de varkenshouders is het dan ook heel positief dat de prijzen van belangrijke diervoedergrondstoffen in Europa zijn teruggekeerd naar het niveau van voor de oorlog in Oekraïne. Het opzeggen van de graandeal door Rusland heeft mogelijk gevolgen voor de graanprijzen. Maar de reactie was tot nu toe relatief klein, aldus de Rabobank. De impact van de blokkade op de Zwarte Zee is nu veel kleiner dan een jaar geleden. Inmiddels zijn er alternatieve exportroutes uit Oekraïne ontwikkeld, bijvoorbeeld door de Donau. „Toch zorgen de ontwikkelingen rondom de graandeal zeker voor een verschuiving van prijsrisico’s naar een opwaartse richting, waarbij tarwe voornamelijk wordt getroffen door de naderende oogst en daarna maïs”, aldus de Rabobank. Droge weersomstandigheden in de Verenigde Staten, Canada en de EU zullen de opbrengsten van de zomergewassen ook negatief beïnvloeden.
