De diagnose van griep in beeld

Griepinfecties vormen wereldwijd een grote uitdaging voor de varkenshouderij, niet alleen bij zeugen maar ook bij biggen en vleesvarkens. Veel varkensbedrijven zijn chronisch besmet met griep. Het klinisch beeld is zeer variabel en de diagnose wordt vaak bemoeilijkt door co-infecties. De genetische evolutie van griepvirussen en de variatie in besmettelijkheid en ziekte-expressie vereisen kennis en ervaring voor het interpreteren van de diagnostische resultaten.

Genetische verandering van het virus bemoeilijkt diagnose

Griepvirussen zijn zeer veranderlijk. Dit heeft ertoe geleid dat er verschillende grieptypes circuleren. Tot 2009 waren er voornamelijk drie influenza subtypes in omloop bij varkens, nl. de klassieke influenza subtypes H1avN1, H1huN2 en H3huN2. Deze situatie veranderde met de introductie van de pandemische stam H1panN1 tijdens de grieppandemie in 2009. Sindsdien heeft de uitwisseling van genetisch materiaal tussen de pandemische stam H1panN1 en de oudere, klassieke griepstammen geleid tot het ontstaan van “mengtypes” of “reassortanten” en is het aantal circulerende grieptypes sterk toegenomen. Het bepalen van de circulerende grieptypes op een bedrijf maakt een essentieel onderdeel uit van het diagnostisch onderzoek naar griep. Onder meer de vaccinkeuze moet afgestemd worden op de circulerende grieptypes.

Direct aantonen van het griepvirus

Het griepvirus kan rechtstreeks aangetoond worden door PCR-onderzoek op neusswabs, tracheobronchiaalswabs of speeksel bij levende dieren of op longweefsel van gestorven varkens. Als er in deze monsters voldoende virus wordt teruggevonden, dan kan het virus ook getypeerd worden. Daarbij wordt er bijkomend PCR-onderzoek uitgevoerd om de hemaglutinine (H) en neuraminidase (N) eiwitten, die zich op het oppervlak van het griepvirus bevinden, te karakteriseren. Opgemerkt moet worden dat individuele dieren het griepvirus over het algemeen slechts vijf tot zeven dagen na infectie uitscheiden en het virus na ongeveer negen dagen uit de longen verwijderen. Daarom is het tijdstip van bemonstering zeer belangrijk en moeten dieren zo snel mogelijk na het optreden van de eerste klinische symptomen bemonsterd worden. Aangezien het klinisch beeld vaak gecompliceerd wordt door secundaire infecties, is het mogelijk dat het griepvirus niet langer detecteerbaar is wanneer de symptomen het ergst zijn. In het geval van infecties met meerdere griep subtypes, is het mogelijk dat niet alle betrokken subtypes even gemakkelijk gedetecteerd worden. Vooral op bedrijven met een chronische griep besmetting of met onduidelijke klinische symptomen wordt aanbevolen om verschillende leeftijdsgroepen te bemonsteren.

Meer weten over het opsporen van het griepvirus in neusswabs?
Bekijk de video:

Indirect aantonen van het griepvirus

Het griepvirus kan ook op indirecte wijze aangetoond worden, door het bepalen van antistoffen tegen het griepvirus in het bloed. Antistoffen zijn aantoonbaar vanaf ongeveer 10 dagen na het optreden van de eerste symptomen. Er zijn twee types testen beschikbaar. De Influenza A Elisa test, een test die ‘algemene’ antistoffen tegen het griepvirus opspoort en de Hemaglutinatie Inhibitie (HI)-titer testen, die antistoffen tegen specifieke influenza subtypes opsporen en een indicatie kunnen geven van de aanwezige influenza subtypes.

Hou er rekening mee dat het opsporen van antistoffen bij biggen jonger dan 10-12 weken geen zin heeft. Bij deze dieren kan geen onderscheid gemaakt worden tussen antistoffen die de biggen via de biest van de zeug hebben gekregen en antistoffen die de biggen zelf hebben aangemaakt ten gevolge van een infectie. Bovendien zullen biggen die op het moment van de infectie nog maternale immuniteit hebben (= immuniteit die de biggen via de biest van de zeug kregen) ook minder antistoffen aanmaken.

Bij gevaccineerde dieren is de interpretatie van de resultaten niet zo eenvoudig, omdat er na vaccinatie ook antistoffen gevormd worden. De beschikbare testen maken geen onderscheid tussen antistoffen ten gevolge van vaccinatie en antistoffen ten gevolge van een veldinfectie.

Conclusie

Hoewel diagnostisch onderzoek vaak erg arbeidsintensief is, is het de enige manier om de grieptypes die op het bedrijf circuleren en het tijdstip van infectie te bepalen. Dit is een voorwaarde voor het implementeren van de juiste beheersmaatregelen en vaccinatieprotocollen.

Ceva ondersteunt u bij het onderzoek naar griep op uw bedrijf!

Ceva ondersteunt dierenartsen en varkenshouders bij diagnostisch onderzoek naar griep.

Geïnteresseerd in een grieponderzoek voor uw bedrijf?
Vraag ernaar bij uw dierenarts of contacteer Ceva.