Varkenshouders stressbestendiger dan stedelingen

Om weerstand te bieden tegen psychosociale stress hebben de veehouders een soort immuunsysteem opgebouwd tegen allerlei stressfactoren door de aanwezigheid van kleine microbiële helpers. „Dit zijn omgevingsbacteriën waarmee mensen al duizenden jaren relatief vreedzaam naast elkaar bestaan, maar die tegenwoordig weinig in steden voorkomen”, legt professor Stefan Reber van de universiteit van Ulm uit.

Samen met andere onderzoekers in Erlangen, Londen en Boulder (Colorado) ontdekte Reber dat mannen die in de eerste vijftien jaar van hun leven op een boerderij met vee zijn opgegroeid, beter bestand zijn tegen psychosociale stress dan mannen die hun eerste vijftien jaar in een stad met meer dan 100.000 inwoners en zonder huisdieren doorbrachten. Voor hun onderzoek, dat onlangs in het gerenommeerde tijdschrift PNAS werd gepubliceerd, voerden de onderzoekers stresstests uit met veertig gezonde mannelijke vrijwilligers en bepaalden ze tegelijkertijd hun stresshormonen en immunologische parameters.

Stresstest

Met de zogenaamde Trier Social Stress Test (TSST) werden de vrijwilligers blootgesteld aan psychosociale stress in een gestandaardiseerd laboratoriumexperiment. De test draaide rond een fictieve sollicitatiesituatie met geleidelijk toenemende druk. De deelnemers moesten af ​​en toe wiskundige problemen oplossen en opnieuw beginnen wanneer ze een fout hadden gemaakt. De wetenschappers namen voor en na de test bloed- en speekselmonsters af om bepaalde immuuncellen en stressparameters te meten.

Aan de ene kant vertoonden de 'plattelandsbewoners' hogere stressmarkers dan de 'stedelijke bewoners'; aan de andere kant reageerden de immuunsystemen van de 'plattelandsbewoners' niet zo veel als die van de 'stadsbewoners' die tijdens hun jeugd geen contact hadden met dieren. Niet alleen was de stress hoger bij de vrijwilligers die opgroeiden in steden en zonder dieren; hun stressniveau bleef ook langer verhoogd dan die van de controlegroep.

Bloedonderzoek

Toen de wetenschappers het bloed onderzochten, vonden ze nog een andere duidelijke aanwijzing dat het immuunsysteem van de 'plattelandsbewoners' beter tegen stress bestand is. Een belangrijke ontstekingsremmende stof bleef ook langer actief in het lichaam, waardoor de na-effecten van stress ook verminderden. Overmatige immuunreacties kunnen de gezondheid negatief beïnvloeden, omdat ze vaak leiden tot chronische ontstekingsreacties. Dergelijke reacties kunnen astma en allergische aandoeningen veroorzaken, maar ze verhogen ook het risico op psychische aandoeningen, zoals depressie en posttraumatische stressstoornissen.

Het is al geruime tijd bekend dat de gevoeligheid voor astma en allergieën en voor psychische aandoeningen boven het gemiddelde ligt bij mensen die in een stedelijke omgeving wonen. Uit het onderzoek van de Duitse universiteit blijkt nu dat blootgesteld worden aan bacteriën en bepaalde micro-organismen essentieel is en een sleutelrol speelt in het menselijk immuunsysteem. In een volgende studie willen de wetenschappers onderzoeken of het vroege contact met huisdieren voldoende zou kunnen zijn voor diegenen van ons die in een stedelijke omgeving leven.