Column: Tekort aan betaalbaar voedsel dreigt

Onlangs peilde marktonderzoeksbureau Ipsos welke thema’s burgers belangrijk vinden bij de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Het thema Immigratie en asiel stond, zoals verwacht, bovenaan. Verrassend was thema nummer twee: levensonderhoud en inflatie. Nederlanders vinden het levensonderhoud tegenwoordig belangrijker dan de thema’s die de afgelopen jaren de agenda domineerden: stikstof, klimaat, duurzaamheid. Terecht! Wij constateren al langer dat de voedselzekerheid op het spel staat.

Partijen die de landbouw willen extensiveren en inkrimpen, verwijten onze boeren een grote overmaat aan voedsel te produceren

Burgers zien sinds enkele jaren de prijzen van hun dagelijkse boodschappen stijgen, de inflatie is al geruime tijd ongekend hoog. De prijs van een normaal voedselpakket is tientallen procenten duurder geworden. Als we niet oppassen, schieten de prijzen verder omhoog.

In Nederland lijkt het vanzelfsprekend dat de supermarkten vol liggen met producten van onze boeren en tuinders. Er is keuze te over. Partijen die de landbouw willen extensiveren en inkrimpen, verwijten onze boeren een grote overmaat aan voedsel te produceren, en vooral te produceren voor de export. Deze bewering klopt niet en is een gevaar voor de voedselzekerheid.

Wereldvoedselorganisatie FAO waarschuwde het ‘rijke westen’ deze zomer om de voedselproductie niet op te offeren voor een ‘groene agenda’. Een terechte waarschuwing. Voor een land als Nederland lijkt het onder normale omstandigheden ondenkbaar dat de voedselvoorziening in gevaar kan komen. Toch ligt er ook bij ons een crisisdraaiboek klaar voor de nationale voedselvoorziening. In dat crisisdraaiboek staat de vraag centraal of Nederland in staat is de eigen bevolking te voeden bij een voedselcrisis. Een voedselcrisis kan ontstaan als zich ernstige calamiteiten voordoen in de wereld, zoals langdurige droogte, zware vulkaanuitbarstingen, omvangrijke overstromingen, grootschalige epidemieën in de veestapel, nucleaire rampen of politieke conflicten die de handel belemmeren.

Het vaak gehoorde frame dat onze landbouw ‘de halve wereld’ voedt, is onzin

Het crisisdraaiboek dateert van tien jaar geleden en de inhoud is best zorgelijk. Het blijkt voor Nederlandse boeren en tuinders nipt mogelijk om voldoende voedsel te produceren voor de Nederlandse bevolking. Die telde toen nog 17 miljoen mensen. De landbouw moest daarvoor wel worden heringericht, mensen mochten geen voedsel meer verspillen, en er moet een limiet worden gesteld aan de dagelijkse inname van calorieën (geen overconsumptie meer). Sinds het opstellen van dit crisisdraaiboek is het landbouwareaal met circa 3 procent geslonken en is de bevolking met 3 procent gegroeid. Het vaak gehoorde frame dat onze landbouw ‘de halve wereld’ voedt, is dus onzin.

Uit het Ipsos-onderzoek blijkt dat ‘Klimaat en duurzaamheid’ een belangrijk thema is bij de achterban van linkse partijen. Het zijn die linkse partijen die onze landbouw alsmaar richting ‘vergroening’ willen drukken. Dit betekent in hun ogen: extensiveren en lagere producties uit hetzelfde bedrijf en van dezelfde grond. Voedsel wordt hierdoor duurder. Bovendien is Nederland dan niet meer in staat de eigen bevolking te voeden bij crises. Nog nooit zagen we dat deze partijen verder keken dan hun ‘groene idealen’. De vraag wat deze idealen betekenen voor de voedselzekerheid en de voedselprijzen, wordt niet gesteld. Ook zagen wij nog nooit een inschatting van de gevolgen voor mensen met een kleinere beurs. Die nu al de rekeningen niet meer kunnen betalen.

Als politici gaan sturen op het schaarser en duurder maken van agrarische producten, dan raakt dat niet direct de rijkeren, maar wel de armere mensen

Onze land- en tuinbouw staat hoog aangeschreven in de wereld en produceert topkwaliteit voedsel voor iedere beurs. Wij willen gezond, gevarieerd en veilig voedsel produceren, voor alle mensen. Als politici gaan sturen op het schaarser en duurder maken van agrarische producten, dan raakt dat niet direct de rijkeren, maar wel de armere mensen (op deze wereld). Dat druist in tegen onze missie van voedselproducent. Wij willen alle mensen van eten kunnen voorzien. Dat ‘levensonderhoud en inflatie’ zo hoog is geëindigd op de themalijst voor de Tweede Kamer, geeft hoop. Wij hopen de plannen voor voedselzekerheid straks ruimschoots aan te treffen in de verkiezingsprogramma’s.