Pandemische grieptypes winnen aan belang in Nederlandse varkenshouderij

Het griepvirus is zeer veranderlijk. Dit heeft ertoe geleid dat er in de Nederlandse varkensstapel verschillende griepvirussen circuleren. Deze griepvirussen worden ingedeeld in 2 grote groepen, de klassieke griepvirussen en de pandemische griepvirussen. De pandemische griepvirussen verschillen genetisch sterk van de klassieke griepvirussen. Hierdoor bieden vaccins tegen de klassieke grieptypes geen goede bescherming tegen de pandemische grieptypes en omgekeerd.

De klassieke grieptypes circuleren al sinds lang bij onze varkens. De belangrijkste klassieke subtypes die in de Europese varkensstapel voorkomen zijn het H1avN1, H1huN2 en H3huN2 subtype. De pandemische griepvirussen bij onze varkens vinden hun oorsprong bij de Mexicaanse griep die in 2009 zorgde voor een wereldwijde griepuitbraak (“pandemie”) bij de mens. Deze pandemie werd veroorzaakt door het H1panN1 subtype en verspreidde zich snel onder onze varkens.

Op een varkensbedrijf kunnen meerdere subtypes tegelijk voorkomen. Wanneer dit het geval is, dan kan er een uitwisseling van genetisch materiaal optreden tussen de verschillende subtypes. Dit geeft aanleiding tot het ontstaan van nieuwe mengvormen, ook wel reassortanten genaamd. Zo circuleren er ondertussen bijvoorbeeld ook het pandemisch subtype H1panN2 en het klassieke subtype H1avN2 op onze varkensbedrijven.

Grieptypes op Nederlandse bedrijven

In de periode januari 2018 t.e.m. september 2022 werd een griep subtype bepaling uitgevoerd op 595 monsters verzameld op Nederlandse varkensbedrijven waar er een vermoeden van griepproblemen was. De onderzochte monsters waren hoofdzakelijk neusswabs, maar ook speeksel, longweefsel, uierdoekjes en longspoelsels.

Uit de resultaten blijkt dat het klassieke H1avN1 subtype nog steeds het dominante griep subtype is bij onze varkens. Het werd teruggevonden in 31,6% van de monsters. Op de tweede plaats komt het pandemische griep subtype H1panN2, met 23,2% positieve monsters. Tel daarbij het andere pandemische grieptype H1panN1pan, dat in 1,2% van de monsters werd gedetecteerd en het totaal bedraagt 24,4% monsters met een pandemisch grieptype. Dit betekent dat bijna 1 op 4 van de teruggevonden griepstammen tussen januari 2018 en september 2022 tot het pandemische grieptype behoorde.

Belangrijk te vermelden is ook dat in 5,7% van de monsters meerdere griep subtypes werden teruggevonden. Deze menginfecties vormen een risico op vorming van nieuwe subtypes door de uitwisseling van genetisch materiaal tussen de verschillende subtypes.

Influenza subtypes teruggevonden in 595 monsters van Nederlandse bedrijven, in de periode januari 2018 t.e.m. september 2022

Toename pandemische subtypes

Wanneer we de evolutie van de teruggevonden griep subtypes over de jaren heen bekijken, dan zien we een toename van de pandemische subtypes. In 2021 en in de eerste 9 maanden van 2022 werden respectievelijk 28,2% en 30,2% pandemische grieptypes teruggevonden. Dit is een duidelijke toename ten opzichte van de jaren 2018 (23,8%), 2019 (17,9%) en 2020 (20,8%). Het pandemische grieptype wint dus aan belang in de Nederlandse varkenshouderij. In de eerste 9 maanden van 2022 behoorde bijna 1 op 3 van de teruggevonden griepstammen tot het pandemische grieptype.

Relatieve percentages van influenza subtypes teruggevonden in de jaren 2018, 2019, 2020, 2021 en 2022 (jan.-sept.). Het percentage pandemische subtypes is aangeduid met een rood kader.

Meer weten over hoe u de aanwezige grieptypes op uw bedrijf kan identificeren?

Bekijk de video

Lees het artikel

Weten welke grieptypes er op uw bedrijf aanwezig zijn?
Ceva ondersteunt u bij het onderzoek!

Ceva stelt een diagnostische kit ter beschikking voor het verzamelen van neusswabs en biedt PCR-onderzoek aan op 3 mengmonsters van elk max. 5 neusswabs.
Geïnteresseerd in een grieponderzoek op uw bedrijf?
Vraag ernaar bij uw dierenarts of contacteer Ceva.

Bron

Van der Wolf et al. 2023. Influenza A subtypes found in diagnostic samples from swine in The Netherlands in the period January 2018 through to and including September 2022. Proceedings of the 14th ESPHM, 2023.