Het bedreigingsrisico van mycotoxinen groeit
De humane levensmiddelenindustrie weert grondstoffen met verhoogde mycotoxine-gehalten. En dat maakt dat zelfmalende en mengende varkenshouders extra alert moeten zijn op besmetting met verschillende mycotoxinen. Het gebruik van bestorven granen, met het oog op de graanoogst 2018, ishier ook van belang.
Bedreiging
Mycotoxinen zijn best wel een bedreiging, als je in vakblad De Molenaar leest dat bij Biomin bijna 93 procent van de 20.000 onderzochte monsters waarneembare concentraties werden aangetroffen. Dat hoeft overigens niets over de schadelijkheid te zeggen. Circa 70 procent bevatte meer dat een mycotoxine. De voerindustrie heeft behoefte aan producten die mycotoxinen binden en ontgiften. Tot dusverre zijn in de EU slechts drie producten toegelaten als voeradditief die specifieke bindingen maken. Dat gaat onder meer om bentoniet (een kleiproduct); een bacteriestam en een enzym.
Strenge wetten
De wetgeving in de EU is streng als het gaat om het gebruik van nieuwe voeradditieven in de strijd tegen mycotoxinen. Ook mogen mycotoxine-vrije partijen niet gemengd worden met sterk besmette partijen om risico’s te verminderen. Ook signaleren deskundigen op dit gebied dat de afname van de wettelijk toegestane fungiciden een risicofactor is voor meer schimmels in de granen en - dus - meer mycotoxinen in de grondstoffen.
Vaststellen
Het blijkt dat ook lage concentraties van de verschillende mycotoxinen de darmwand en het immuunsysteem beïnvloeden. Het varken wordt daardoor vatbaarder voor ziekteverwekkers en gevoeliger voor het verloop van verschillende infecties. Het vaststellen van mycotoxinen in grondstoffen en in het lichaam van het dier is verder niet zo eenvoudig. Er bestaan namelijk meerdere mycotoxinen zoals AFLA, ZEN, DON, FUM en OTA die ook verschillende effecten geven.
Ontstekingen
Je kunt stellen dat voeding in de varkensdarmen een milde vorm van darmontsteking veroorzaakt. O.a. het centraal zenuwstelsel en het immuunsysteem houden die ontstekingen onder controle. Maar, direct of indirect doen door mycotoxinen veroorzaakte ontstekingen een sterk beroep op het immuunsysteem. Dat kost veel energie. Zoveel energie dat dit volgens de Universiteit van Leuven een groeivermindering kan geven van 10 tot 30 procent ten opzichte van het genetisch potentieel. Ontstekingen kunnen ook helemaal uit de bocht lopen. Met de mogelijkheden die we ‘vroeger’ hadden (antibiotica als additief) werd deze zogenoemde metabole infectie (MI) onder controle gehouden. Nu is er dus een zoektocht naar voeradditieven bij voorkeur op basis van natuurlijke plantaardige extracten met bio-actieve componenten.
U kunt meer lezen over mycotoxinen in twee interessante artikelen in vakblad De Molenaar 2018-6: