E. coli bij varkens: de klinische symptomen
Er zijn verschillende manieren om een E. coli-infectie in varkens te classificeren; dit deel van dit tweedelige artikel zal zich richten op enkele klinische symptomen. De klinische symptomen veroorzaakt door E. coli in varkens zijn voornamelijk geboortediarree, speendiarree en slingerziekte / oedeemziekte; en verder bloedvergiftiging door E. coli (colisepticaemie), uierontsteking/mastitis en urineweginfecties.
Geboortediarree
Geboortediarree door Enterotoxigene Escherichia Coli (ETEC) in biggen in de kraamstal komt vaak voor bij jonge biggen, jonger dan een week oud. Het wordt vaak gezien in tomen van gelten, die al snel na geboorte besmet worden door besmetting vanuit de omgeving en onvoldoende afweerstoffen in de biest. Vaccinatie in de laatste periode van de dracht bij gelten en zeugen zouden routinematig uitgevoerd moeten worden om voldoende afweerstoffen in de biest te krijgen en pas geborgen biggen tegen ETEC infectie te beschermen.
Escherichia coli diarree na spenen
De enterotoxigene E coli (ETEC) bevat een combinatie van aanhechtingsfactoren en enterotoxinen, die beiden nodig zijn om de ziekte te veroorzaken. De aanhechtingsfactoren van ETEC zijn gespecialiseerde fimbriae of pili bestaande uit eiwitten, waarmee de E. coli zich stevig kan hechten aan de bepaalde structuren op het oppervlak van darmcellen (glycoproteïnen). Deze glycoproteïnen zijn slechts gedurende een beperkte tijd aanwezig, meestal slechts tot 6 weken na de geboorte. Deze aanhechtingsfactoren zijn bekend als fimbriae antigenen F4, F5, F6, F41 enz.. Vroeger waren zijn bekend onder de namen K88 (k = kapsel), K99, 987P enz. Door de aanhechting aan de darmcellen kan de ETEC normale darmbewegingen (peristaltiek) weerstaan en zodoende de darm koloniseren. De ETEC kan dan toxinen produceren en injecteren in de darmcellen, zoals hitte labiel toxine en hitte stabiel toxine (LT en ST). Deze toxinen dwingen de cel tot het afgeven van een overmaat een vloeistof naar de darm waardoor diarree ontstaat, maar zonder ernstige schade aan de darmcellen zelf.
Klinische verschijnselen / symptomen - De klinische verschijnselen van speendiarree treden meestal op tot 2 weken na het spenen, met een uitbraak van geel-witte waterige diarree. De tijd tussen infectie en klinische symptomen (de incubatietijd) is slechts 10 tot 30 uur; dus veel biggen lijken snel besmet te worden binnen de groep. De waterige diarree bevat weinig voer en de biggen drogen snel uit en verliezen snel conditie. In de groep biggen kan de diarree wisselen van consistentie van waterdun tot pasteus en variëren in kleur van grijs-wit, tot geel en groenig. Er zit geen bloed bij de mest. Vaak zijn de aangetaste biggen afkomstig uit tomen van gelten. In ernstige gevallen kunnen biggen dood gevonden worden met diepliggende ogen en blauwverkleuring van de poten en oren.
Slingerziekte / Oedeem ziekte
De E. coli stammen die oedeemziekte / slingerziekte veroorzaken hebben vergelijkbare karakteristieken als de ETEC voor wat betreft de verspreiding en de manier van ziekmaken door aanhechting aan de darm. Echter, deze E. coli’s hebben vaak F18 aanhechtingsfactoren en zij maken speciale toxinen, verotoxinen of shiga toxinen genaamd, zoals Stx2e. Deze toxinen dringen de bloedsomloop van het varken binnen en beschadigen de bloedvaatwand waardoor vocht uit de bloedvaten kan treden. Dit wordt oedeem genoemd als het meer vocht dan normaal is. Dit oedeem kan voorkomen in de ophangband van de darm (mesenterium), onder de huid op de kop en de oogleden, het strottehoofd, de maag en de hersenen.
Klinische verschijnselen – De eerste symptomen treden meestal op ongeveer 10 dagen tot 2 weken na het spenen. De eerste verschijnselen zijn vaak de plotselinge sterfte van enkele biggen. De belangrijkste verschijnselen in de groep zijn sufheid, ataxie (slingeren), platliggen, fietsbewegingen of verdwaast rondrennen. Wanneer biggen worden opgepakt kunnen zij een typisch hoog hees krijsend geluid maken. Zwelling van de oogleden is een duidelijk verschijnsel bij veel aangetaste varkens, zie figuur 2. De problemen duren in iedere groep ongeveer 2 weken.
Dit artikel is uit het Engels vertaald. Het oorspronkelijke artikel is geschreven door Steven McOrist en voor het eerst gepubliceerd 24 november 2014 op pig333.com.