Speendiarree: mestscore als hulpmiddel voor evaluatie problematiek

Speendiarree is een darmaandoening die meestal optreedt in de eerste week na spenen (3-7 dagen na spenen). De aandoening gaat gepaard met een dip in voederopname, groeivertraging, diarree en verhoogde sterfte, die uiteindelijk leiden tot economische verliezen. Op de meeste bedrijven worden tal van preventieve maatregelen genomen om de economische schade van de ziekte te beperken: veilige voederformules inclusief een gamma aan verschillende voederadditieven, gebruik van antibiotica of vaccineren van de zeugen. Naast deze klassieke aanpak kan ook voor een actieve preventie gekozen worden middels een orale vaccinatie van de biggen. De klinische mestscore is een handig hulpmiddel voor het bepalen van de ernst van het speendiarree probleem én voor het in kaart brengen van de vooruitgang door de orale vaccinatie. In dit artikel leest u daarom meer over de klinische mestscores.

Om een goed beeld van het speendiarreeprobleem te krijgen is het belangrijk om een aantal gegevens tijdens de speenfase goed in kaart te brengen. Deze gegevens zullen helpen om de verwachtingen na inzet van een orale vaccinatie van de biggen scherp te stellen.

Belangrijke gegevens zijn ondermeer:

• Tijdstip waarop de eerste klinische tekenen van speendiarree optreden (aantal dagen na spenen)
• Duur van de speendiarreefase
• Voederopname tijdens deze periode (hoeveelheid voeder per big tijdens eerste 10 dagen na spenen)
• Percentage uitval door sterfte
• Aantal dagen groepsbehandeling of hoeveel individuele inspuitingen met antibiotica
• Percentage achterblijvers op einde van de batterijperiode (aantal niet-marktconforme biggen)
• Mestscore tijdens de uitbraak van speendiarree

Deze laatste factor verdient wat verdere toelichting. Een mestscore om de problematiek en ernst van speendiarree te evalueren is gebaseerd op het uiterlijk van de mest. Hiervoor wordt een ‘plastische’ beschrijving van de geobserveerde mest gemaakt zoals weergegeven in onderstaande tabel (Tabel 1). Ter illustratie worden ook een aantal foto’s aan de tabel toegevoegd.

Tijdens de acute fase kunnen de scores laag of hoog zijn, afhankelijk van de ernst van de problematiek. We spreken van ernstige speendiarree wanneer zeer frequent scores 3 & 4 in de biggenstal worden waargenomen. Na enting met het orale vaccin zal de mestscore verlagen naar maximaal 2. Enting heeft immers als doel de ernst van de speendiarree verminderen. Bovendien onderdrukt de orale enting de uitscheiding van ziektekiemen in de omgeving tot 10.000 maal, waardoor de infectiedruk in de biggenstal op korte termijn gaat dalen.

Het gebruik van een mestscores kan in de stal helpen de ernst van de aanwezige speendiarree in te schatten en de verbeteringen na de orale vaccinatie te evalueren.

Gerelateerde artikels:
Hebben uw biggen dunne mest na het spenen? Start met vaccineren
Vaccinatie tegen speendiarree nu ook mogelijk via voer/drinkbakjes in de kraamstal