Jonge boer ligt wakker van toekomst
Daarmee is de jonge boer sceptischer over een gezonde toekomst voor zijn bedrijf dan de boer van middelbare leeftijd. De jonge boer is sterker gericht op geld. „Dat kan ik wel plaatsen. Het vooruitzicht voor de jonge boer om een bedrijf over te nemen, is verontrustend”, zegt Iris Bouwers, dagelijks bestuurder van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK).
Zorgen
De voornaamste zorgen van de jonge boer gaan dan ook over overnamekosten. Verder worden Europese en nationale overregulering, wetgeving en strengere milieueisen aangegeven als de voornaamste wakkerhouders. „Dat critici het debat over de landbouw zo aanwakkeren heeft een hele deprimerende werking op de jonge boer.”
Iris Bouwers beheert de portefeuille Internationaal bij de NAJK en is vicevoorzitter van de Europese raad voor jonge boeren. Ze zegt dat soortgelijke gevoelens ook elders in Europa goed voelbaar zijn. „In Ierland is bijvoorbeeld het aantal zelfdodingen op het platteland sterk toegenomen onder de jonge boeren.”
Passie
Ondanks de zorgwekkende vooruitzichten voor de jonge boer, blijkt hij volgens het onderzoek zeer trots op zijn beroep. „Die geluiden horen we zeker. En terecht.” Boeren onder de veertig geven vaker aan dan oudere boeren hun vak ‘prachtig’ te vinden en zouden, zonder twijfel, de keus om boer te worden opnieuw maken.
Bouwers merkt op dat de moderne boer vaker hoogopgeleid is, meer gevoel heeft voor storytelling en dat er procentueel gezien vaker vrouwen kiezen voor het boerenberoep. „Slimmer, gemêleerderder, innovatiever, duurzamer; de nieuwe generatie toont zich erg veerkrachtig. Ze hebben een sterke passie voor hun vak.”
Toekomstverwachting
Hoewel de biologische en de gangbare sector naar elkaar toegroeien, ziet Bouwers de tweedeling niet snel verdwijnen. De afgelopen jaren is de vraag naar biologische landbouw wel gegroeid, maar niet zoveel. „Het blijft vraaggestuurd. Veel jonge boeren willen heel graag innovatiever, duurzamer en natuurvriendelijker boeren, maar de vraag van de consument remt dat nog sterk”, zegt Bouwers.
Wat de boeren wel zelf deels in de hand hebben, is het imago van de boerensector. Bouwers vindt dat een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de boeren, maar de jonge boeren moeten hier een grote rol in spelen. Ook de overheid zou meer moeten insteken op het positiever benaderen van het boerenvak. „En dan het liefst via basisonderwijs. Het is belangrijk dat er vroeg al een juiste beeldvorming onstaat over het boer zijn en dat daarmee ook kennis over het boer zijn wordt aangeleerd.”